راهکارهای قرآن و سنت پیرامون اعتراضات اجتماعی

در این میان و پس از شکل گیری اعتراضات اجتماعی مردم ایران، عده‌ای سودجو نیز از آب گل آلود ماهی گرفته و با تخریب اموال عمومی و حمله به بانک‌ها و مراکز دولتی و آتش زدن اتوبوس و سطل زباله اقدام به ایجاد ناامنی و اغتشاش در کشور کردند.

گرچه عده ای از متخصصان و جامعه شناسان معتقد بودند این اغتشاشات به هیچ وجه مردمی نبوده و عده ای دیگر نیز اعتقاد داشتند در برابر اعتراضات اجتماعی نباید برخورد نظامی و امنیتی توسط مقامات و مسوولان کشور صورت می گرفت. اما آنچه در این میان حائز اهمیت است این است که مسوولان دولتی و حکومتی بارها و بارها در رابطه با اتفاقات اخیری که در کشور به وقوع پیوست اعلام کردند که «مردم از راه‌های قانونی مطالبات خود را پیگیری کنند.» اما هنوز هم برای مردم روشن نشده که به راستی راه صحیح پیگیری مطالبات چیست و چگونه می توانند برای دریافت حق و حقوق خود اقدام کنند؟

با توجه به اهمیت این موضوع در نظر داریم با استفاده از متون دینی و آموزه های اسلامی به این سوال مهم پاسخ دهیم.

اعتراضات اجتماعی در حکومت اسلامی امری طبیعی است

یک پژوهشگر تاریخ اسلام با بیان اینکه، در تاریخ اسلام مصادیق متعددی از اعتراضات مردم به حاکمان و حتی به پیامبر اکرم(ص) و امیرالمومنین علی(ع) نقل شده است، گفت: این موضوع نشاندهنده آن است که در حکومت اسلامی اعتراضات اجتماعی به صورت امری طبیعی قلمداد می شود.

زهرا توقع همدانی در رابطه با پژوهشی که در این حوزه انجام داده است، افزود: در پژوهشی تحت عنوان «بررسی راه های مشروع اعتراضات اجتماعی و پاسخ‌های آن در متون دینی» طرق مختلف اعتراضات اجتماعی اعم از مشروع(قانونی) و غیرمشروع(غیرقانونی) و روش برخورد صحیح با آنها بررسی شده و با استفاده از نحوه پاسخ دهی قرآن کریم به اعتراضات و برخوردهای پیامبر اکرم(ص) و حضرت علی(ع) با معترضان و مخالفان هم عصرشان، مورد تبیین قرار گرفته است.

وی ادامه داد: هدف اصلی از انجام این پژوهش نشان دادن مسیر صحیح اعتراض به افراد جامعه و همچنین، شیوه مواجهه صحیح با اعتراضات به دولتمردان جوامع اسلامی است.

توقع همدانی تصریح کرد: اعتراض اجتماعی پدیده ای است که همه جوامع بشری در معرض آن قرار دارند و هیچ حکومت و نظامی اعم از اسلامی و غیراسلامی از آن مستثنی نیست.

وی با بیان اینکه آموزه های دینی، آیات قرآن و سیره عملی رسول اکرم و امیرالمومنین می تواند راهکار مناسبی برای مواجهه با اعتراضات اجتماعی در اختیار افراد و حاکمان جامعه اسلامی قرار دهد، اظهار کرد: در قرآن و سنت راهکارهایی برای مواجهه صحیح با اعتراضات اجتماعی یافت که هم مردم و هم مسوولان می توانند با استناد به آن به بهترین شیوه ممکن عمل کنند.

در نهایت توجه به این نکته خالی از لطف نیست که گرچه اعتراض حق طبیعی آحاد افراد جامعه است اما، با توجه به سخنان مقام معظم رهبری و تاکید ایشان بر «بصیرت» در جریان اعتراضات و همچنین با استفاده از کلام الهی و سیره معصومین(علیهم السلام)، همه افراد جامعه اعم از مردم و مسوولان باید در نظر داشته باشند که اعتراض مشروع را از نامشروع تمیز داده و به تکالیف اجتماعی خود در جامعه اسلامی به درستی عمل کنند. علاوه بر این، مدیران جامعه اسلامی با روش برخورد صحیح با اعتراضات اجتماعی آشنا شده و عملکرد مناسبی داشته باشند.

گزارش:هانیه حقیقی

No tags for this post.