رنگ موی ایرانی یا خارجی ؟

 امروزه استفاده از محصولات آرایشی در بین تمام سطوح طبقات جامعه رایج شده است. گرایش مردم نسبت به ظاهری زیبا، استفاده از محصولات آرایشی را افزایش داده و از طرف دیگر، محققان به بررسی اثرات جانبی این محصولات علاقمند شده اند. پژوهشگران در مقاله ای با عنوان تعیین غلظت فلزات سرب، آرسنیک و نیکل در رنگ موهای ایرانی و خارجی این موضوع را بررسی کرده اند.

 

در پژوهشی که توسط رضوان مستولی، کارشناس ارشد گروه بیوشیمی بالینی، طاهره امیدی، کارشناس ارشد گروه آمار زیستی، رقیه عباسعلی پورکبیره و نسرین ضیا مجیدی دانشیاران گروه بیوشیمی بالینی دانشگاه علوم پزشکی همدان انجام شده، آمده است:« فلزات مختلف از جمله کادمیوم ،  سرب، نیکل و سایر فلزات سنگین از آلاینده های معمول زیست محیطی بوده و در محصولات آرایشی مختلف به کار می روند.»

محققان در این پژوهش می‌گویند:« قوانین مربوط به محصولات آرایشی حد مجاز معینی از غلظت فلزات سنگین ارائه نداده است، بنابراین نمی‌توان به طور دقیق افزایش آن‌ها را در محصولات آرایشی مشخص کرد. اگر چه در استانداردهای ذکرشده توسط سازمان غذا و داروی آمریکا حد مجاز سرب، غلظت ۲۰۰۰۰ میلی‌گرم بر کیلوگرم تعریف شده است و طبق استانداردهای کانادا این غلظت کمتر از ۱۰ هزار میلی‌گرم بر کیلوگرم معرفی شده است. برای غلظت برخی فلزات مانند کروم، نیکل، آرسنیک، مس و روی حد مجاز خاصی تعریف نشده است. استانداردهای بین‌المللی حد مجاز غلظت آن‌ها را عموما براساس سرب می‌سنجند و این محدوده را بین ۲۰۰۰۰-۱۰۰۰۰  معرفی می‌کنند.»

برای این پژوهش، چهار نوع برند ایرانی و چهار نوع برند خارجی از محصول آرایشی رنگ موهای پرمصرف، از آرایشگاه‌های سطح شهر همدان انتخاب و جمع‌آوری شدند. نوع محصول آرایشی و رنگ محصول، تیرگی، روشنی، روشن و مات بودن محصولات آرایشی، در میزان عناصر موجود در آن، حتی در یک برند خاص نیز تاثیرگذار است. به همین دلیل در این مطالعه، رنگ‌های مشابه در دو برند داخلی و خارجی متفاوت انتخاب شدند.

ابتدا، حدود ۱۰ گرم از هر هشت رنگ موی موردنظر طی روشی خاص آماده‌سازی شدند و پس از آن، غلظت فلزات سرب، نیکل و آرسنیک در دو نمونه رنگ موهای هضم شده، با دستگاه جذب اتمی Thermo موجود در آزمایشگاه معاونت غذا و داروی همدان برحسب میکروگرم بر کیلوگرم وزن خشک سنجش شد. دستگاه جذب اتمی با استفاده از استاندارد کالیبره شد. محلول‌های استاندارد موردنیاز جهت رسم منحنی استاندارد، از محلول مادر ۱۰۰۰ میکروگرم بر کیلوگرم هر فلز تهیه شدند. بعد از قرائت جذب محلول‌های استاندارد، نمونه‌های اصلی به دستگاه داده و جذب آن‌ها نیز قرائت شدند.

سپس غلظت فلزات موردنظر در نمونه‌های هضم شده رنگ موهای مختلف با دستگاه جذب اتمی برحسب میکروگرم بر کیلوگرم وزن خشک محاسبه شد. جهت جلوگیری از آلودگی به عناصر، تمامی مراحل کار پس از خاکسترگیری در زیر هود، با فالکن‌های استریل و آب دیونیزه انجام شد.

در این پژوهش آمده است:« نتایج مطالعه حاضر نشان داد که غلظت فلز سرب در رنگ موهای ایرانی و خارجی در محدوده مجاز این عنصر قرار داشت، اگر چه میزان این عنصر در برندهای مختلف، تفاوت معنی‌داری داشت، به طوری که مقدار آن در رنگ موهای داخلی نسبت به انواع خارجی ۲.۶ برابر بیشتر بود.»

امیدی و همکارانش در این مقاله می‌گویند:« نتایج مطالعه حاضر نشان داد که غلظت فلز نیکل و آرسنیک در نمونه‌های مختلف استفاده شده در محدوده مجاز قرار داشت، اگر چه مقدار آن‌ها در بین رنگ موهای داخلی و خارجی و انواع برندهای مختلف، با یکدیگر تفاوت معناداری داشت، به طوری که غلظت نیکل در برندهای داخلی ۴.۵ برابر در مقایسه با مقدار آن در انواع خارجی بود و غلظت آرسنیک در نمونه‌های داخلی ۱۳ برابر انواع خارجی آن‌ها بود.»

پژوهشگران در این مقاله با اشاره به این که در این مطالعه، از دو نوع برند داخلی و خارجی استفاده شد می‌گویند:« با توجه به اطلاعات موجود، برخی از کشورهای غربی خود را به عنوان بهترین تولید کنندگان محصولات آرایشی معرفی می‌کنند. اما نتایج این مطالعه نشان داد که هر دو نوع برندهای داخلی و خارجی دارای مقادیری از این فلزات هستند که در هر دو نوع، میزان این عناصر در محدوده مجاز قرار داشتند، اگر چه در برندهای داخلی میزان عناصر مزبور بالاتر بود. بنابراین ممکن است به نظر برسد که با یک بار استفاده از این محصولات و در معرض قرارگیری با آن‌ها، به دلیل دوز استاندارد و در حد مجاز عناصر موجود، بدون خطر باشند اما حتی این میزان قابل قبول هم می‌تواند در درازمدت مضر باشد، چرا که این فلزات خاصیت تجمع‌پذیری دارند و به مدت طولانی بر روی پوست و مو قرار می‌گیرند و می‌توانند موجب آسیب‌رساندن به مو و از بین رفتن ساختار کراتینین موی سر شوند. پس استفاده مکرر از این نوع محصولات میتواند تهدید جدی برای سلامت افراد و جامعه به حساب بیاید.»

این پژوهش در سومین شماره دهمین دوره مجله سلامت و بهداشت منتشر شده است.

منبع: ایسنا

No tags for this post.