تولید محصولی کاملا ارگانیک با کمک ماهی و بلدرچین

 اخیرا محققان یکی از شرکت های فعال و در عین حال نوپای استان زنجان شیوه ای نوین برای تحقق این امر ابداع کرده اند. این مخترعان با استفاده از استخر پرورش ماهی و فضولات بلدرچین توانسته اند محصولاتی کاملا ارگانیک پرورش دهند. به همین منظور گفت و گویی با احمدی، یکی از مخترعان اجرای این طرح و عضو هیات مدیره شرکت کشت آب پایدار زنجان انجام دادیم.

چه ضرورتی باعث شد تا  به فکر ارایه این طرح بیفتید؟

هم اکنون آب یکی از عوامل محدود کننده توسعه کشاورزی است. حفر چاه عمیق و نیمه عمیق و گسترش زمین های کشاورزی خسارت های جدی و جبران ناپذیری به سفره های آب کشور از جمله افت شدید سطح سفره و کاهش آبدهی چاه ها، پیشروی و تداخل آب شور و شیرین، نشست زمین وارد می کند. همچنین آلودگی ناشی از ترکیبات هالوژنه هنگام نفوذ در لایه های زمین توام با آب کشاورزی یا هدایت به بیرون از محیط کشاورزی باعث ایجاد فضلاب های کشاورزی فوق العاده خطرناک می شوند که شناسایی و همچنین تصفیه و جداسازی آنها از آب بسیار مشکل و پر هزینه است به همین دلیل ضرورت دارد مدیریت منابع آب به طور صحیح و مناسب در کشور اجرا شود. از سوی دیگر امروزه اهمیت محصولات گلخانه ای ارگانیک( هیدروپونیک)، آبزی پروری (آکواکالچر) و پرورش طیور با وجود فقر منابع آبی و خاک حاصلخیز در کشورها دو چندان شده است. ما در این روش مشکل ها و معضل های ناشی از استفاده تک تک این 3 حوزه و وابستگی به تجهیزات مکانیکی و مکمل های غذایی و کودهای تقویتی را مرتفع و از آلودگی منابع زیر زمینی و هدر رفت آب جلوگیری کرده ایم.

این سیستم دقیقا چگونه کار می کند؟

هم اکنون مخازن و استخرهای پرورش ماهی برای کاهش میزان آمونیاک، آب ها را از استخر تخلیه واز مکان دیگر وارد می کنند. این هدر رفت آب ضمن افزایش هزینه باعث ازدیاد آلودگی های محیط زیستی هم می شود. در حالی که ما در این روش آب را از مخزن پرورش ماهی به بستر کشت انتقال می دهیم؛ پرورش ماهی با تولید آمونیاک و مواد سمی حاصل از فضولات ماهی و پسماندهای غذایی بهترین مواد برای رشد و نمو گیاهان فراهم می کند. این بستر کشت در مرحله بعد تصفیه شده و آب بی خطر و تمیز بار دیگر به مخازن ماهی باز می گردد.از آنجایی که املاح و مواد معدنی طبیعی برای رشد گیاهان با کمبودهایی مواجه  است و وابستگی ماهیان به تغذیه دستی رفع نمی شود ما در کنار این دو سیستم پرورش ماکیان همچون مرغ و بلدرچین را به چرخه اضافه کردیم؛ فضولات و دفعیات آنها برای باروری آب مخازن پرورش ماهی مورد استفاده قرار می گیرد و املاح معدنی مورد نیاز رشد گیاهان از جمله آهن، کلسیم و پتاسیم با اضافه شدن کود دامی تامین و نیاز به کود دهی برای رفع کمبود املاح گیاهی مرتفع می‌شود.

 اجرای این طرح چقدر با سودآوری همراه است؟

هدف و استراتژی اصلی از ایجاد این طرح به حداکثر رساندن عملکرد هر یک از اجزای بیولوژیکی سیستم برای افزایش بازده اقتصادی طرح است. اگر یک ناحیه بتواند همزمان برای تولید چند نوع محصول( دام و طیو، ماهی و محصولات کشاورزی) استفاده شود سیستم علاوه بر افزایش و تضمین درآمد باعث کاهش هزینه های مرتبط با ساخت و ساز، تجهیزات و اجزاء سیستم و افزایش تولید و بازدهی می شود. در این صورت پرورش توام محصولات گلخانه ای، ماهی و دام و طیور با منابع آبی محدود اقتصادی و سود آوری خواهد بود.

آیا این طرح نمونه مشابه خارجی و داخلی دارد؟ وجه تمایز این طرح نسبت به آن نمونه ها در چیست؟

نمونه های مشابه خارجی این طرح با این شیوه کار نمی کنند. محصول های مشابه خارجی در ترکیبات خود مواد معدنی و املاح مورد نیاز گیاه را دستی تامین می کنند اما در این سیستم با اضافه کردن بلدرچین به چرخه کود حیوانی مستقیما به گیاه وارد می‌شود.

این طرح چه مزایایی دارد؟

مدلی برایی کشاورزی پایدار، توانمند سازی خانوارهای شهری و روستایی، کاهش 95 درصدی مصرف آب، جلوگیری از آلودگی منابع آبی توسط پسماند کشاورزی، استخرهای آبزی پروری، کودها و سموم شیمیایی، ابتلا نشدن گیاهان به بیماری های خاک زی و پاتوژن ماهی ها، کاهش دوره رشد محصولات، امکان تولید در طول سال، کاهش بهای تمام شده محصول، کاهش هزینه جیره غذایی، حداقل هزینه تجهیزات و انرژی مورد نیاز در سه سیستم، تولید محصولات ارگانیک،استفاده نکردن از آفت کش ها، نیاز نداشتن به انجام کارهای سخت و طاقت فرسا، جلوگیری از فرسایش و شخم زدن خاک، قابلیت اجرا در زمین های غیر حاصلخیز و فقیر، حذف هزینه و زمان درگیر با مخلوط کردن مواد مغذی نسبت به سیستم هیدروپونیک، نیاز داشتن به فضای کم با توجه به تراکم بوته ها و فشرده بودن آنها برای کشت، امکان تولید ماهی با تراکم بالا در مخزن ماهی، نیاز نداشتن به استفاده از علف کش ها، پشتیبانی تغذیه‌ای هر سه بخش سیستم، ماهی، گیاهان وماهیان یکدیگر، امکان انجام تحقیقات و مطالعات همزمان در زمینه آبزی پروری، کشت محصولات گلخانه ای و طیور و همچنین موضوعات زیست محیطی و زیست بومی، صرفه جویی در فضای مورد نیاز نسبت به اجرای مجزای هر سه بخش از جمله مهمترین مزایای استفاده از این سیستم است.

گفت و گو از: فرزانه صدقی

No tags for this post.