مدیران اجرایی کشور دانش محیط زیستی ندارند

عدم استفاده بهینه از منابع پایه محیط زیست شامل آب، هوا، خاک و تنوع زیستی و محدود بودن منابع پایه زیست محیطی به ‌ویژه آب و انرژی از یک طرف و عدم فرهنگ صحیح مصرف باعث بروز مخاطراتی برای محیط زیست شده است.

آنچه کشورهای پیشرو در حوزه مدیریت سبز در دستور کار خود قرار دادند، پیاده‌سازی نظام مدیریت سبز در دستگاه‌های اجرایی و نهادهای عمومی و فراتر از آن در بین آحاد جامعه است که رسیدن به این مهم مستلزم فرهنگ سازی و آموزش های صحیح محیط زیستی است.

پیرو اهمیت این موضوع، از سال گذشته کتاب درسی «انسان و محیط زیست» به عنوان واحد درسی جدید به عنوان درس عمومی به پایه یازدهم افزوده شد. هدف این کتاب که به معرفی سرمایه‌های طبیعی پرداخته و راهکارهای استفاده درست و حفظ طبیعت را آموزش می‌دهد، آموزش محیط زیست به دانش آموزان و تربیت نسلی آگاه است.

بعد از این اقدام آموزش و پرورش، به تازگی نیز وزیر علوم، تحقیقات و فناوری بر اهمیت سرمایه گذاری در حوزه منابع طبیعی توسط دانشگاه‌ها تاکید کرده و در رابطه با انتقال مباحث حوزه مدیریت سبز در سطح مدیران اجرای کشور گفته است که این مهم باید به عنوان یک هدف اصلی قرار ‌گیرد و متناسب با سیاست‌ها و برنامه‌ها بازتعریف شود که در این صورت شاهد آثار پربرکتی در حوزه مدیریت سبز خواهیم بود.

چندی پیش هم رئیس سازمان محیط زیست درخواستی مبنی بر گنجاندن محیط زیست به عنوان درس عمومی و تخصصی در دانشگاه ها را ارائه داد. به گفته کلانتری انتظاری که از دانشگاه ‌ها می‌رود این است که این مراکز در حوزه تربیت دانش آموختگان عرصه محیط زیست فعال تر عمل کنند.

محیط زیست کشور وضعیت نامطلوبی دارد

مدیرکل روابط‌عمومی سازمان حفاظت محیط ‌زیست در گفتگو با سیناپرس پیرامون این موضوع گفت: ابتدای سال جاری آیین نامه مدیریت سبز در هیات وزیران تصویب و به همه دستگاه های اجرایی ابلاغ شد که طبیعتا اصرار سازمان محیط زیست در تحقق این موضوع بی تاثیر نبوده است.

عبدالرضا سپنجی در ادامه، تحقق دولت الکترونیک، دفع هوشمند پسماند، صرفه جویی در منابع سوختی و طبیعی را از مصداق های تحقق مدیریت سبز در کشورها دانست و با اشاره به اینکه در دنیا کشورهای پیشرو تلاش کرده اند در این مسیر حرکت کنند، تصریح کرد: وقتی این موضوع به عنوان یک ابلاغ رسمی توسط هیات وزیران و معاون اول رئیس جمهور مطرح شود، قطعا همه وزارتخانه ها و نهادهای زیرمجموعه آن مکلف به تبعیت می شوند.

وی ادامه داد: متاسفانه کشور ما در بحث های زیست محیطی وضعیت نامطلوبی دارد،به عنوان مثال، در حوزه شدت مصرف انرژی بعد از روسیه دومین کشور جهان در این حوزه هستیم. این در حالیست که کشوری مانند عربستان با شرایط مشابه کشور ما در رده چهاردهم قرار دارند. علاوه بر این، دفع نامناسب پسماندهای صنعتی و شیمیایی، مسائل و مشکلات حوزه آب، خاک، شرایط آب و هوای کشور همه و همه با چالش های اساسی دست به گریبان هستند.

سپنجی با اشاره به آموزش های محیط زیستی در تمام سطوح کشور گفت: این مقوله نیاز به برنامه ریزی و تامل و تدبیر ویژه در این حوزه دارد. در بحث های متعدد مدیریت سبز نهادهای مسوول باید ورود پیدا کنند. نکته مهمی که در کنار اینها باید مورد توجه قرار بگیرد این است که در سطح کلان کشور و مدیران، متاسفانه به هر دلیلی آموزش های محیط زیستی در این چند دهه اخیر ارائه نشده و در این راستا کوتاهی های زیادی رخ داده است.

وی با تاکید بر اینکه کشورهای پیشرفته هم در قرن هفدهم میلادی منابع طبیعی و محیط زیست خود را تخریب کردند اما رفته رفته با آموزش و تامل به این جمع بندی رسیدند که باید همه افراد و آحاد جامعه در این حوزه آگاه باشند، گفت: در رابطه با استفاده و حفاظت از منابع طبیعی کاستی های در بین آحاد جامعه و به ویژه مدیران و سیاستگذاران کلان کشور وجود دارد.

سپنجی ادامه داد: مدیران اجرایی کشور دانش محیط زیستی ندارند و این مهم از مسیر آموزش، اطلاع رسانی و آگاه سازی رخ می دهد. گام نخست نیز گنجاندن این مفاهیم در کتب درسی آموزش و پرورش است. البته، کارهایی در این راستا انجام گرفته اما، ورود به بحث محیط زیست در مقطع یازدهم کمی دیر است و به نظر می رسد باید در سنین پایین تر و به صورت جدی در همه مقاطع این مباحث گنجانده شود و حتی آموزش از طرق مختلف در خانواده ها هم اتفاق بیفتد.

وی عنوان کرد: از سوی دیگر، مدیران ارشد دستگاه های دولتی، کارشناسان و… که از دانشگاه ها فارغ التحصیل می شوند، باید از سطح نسبی دانش محیط زیستی برخوردار باشند. چراکه، قطعا کمک خواهد کرد این افراد درک بهتری از محیط زیست در شرایط کنونی کشور داشته باشند. اینها نیاز به آموزش های علمی دارد و قطعا منجر به وقوع نتایج مطلوبی در سطح کشور می شود.

مدیرکل روابط‌عمومی سازمان حفاظت محیط ‌زیست در رابطه با فعالیت های سازمان متبوع خود گفت: در سازمان محیط زیست هم همایش مدیریت سبز به صورت سالانه انجام و ارزیابی هایی در این رابطه انجام می شود و به صورت کلی به این موضوع نگاه تشویقی و اثباتی داریم.

از سوی دیگر شاهد آن هستیم که صنایع آلاینده پایش شده و جرائم محیط زیستی که برای تخلفات در نظر گرفته می شود، نقش مهمی در این زمنیه ایفا می کند.

وی تصریح کرد: اما، در هرحال، این موضوعی است که وزارت کشور و شهرداری ها هم باید به آن ورود پیدا کرده و چالش ها را مرتفع کنند که متاسفانه این اتفاق نمی افتد و شاهد آن هستیم که بودجه ها در مواردی غیر از این موضوعات اساسی هزینه می شود.

بر اساس این گزارش، هرقدر هم که سازمان محیط زیست، وزارت علوم و دانشگاه‌های زیر مجموعه آن تلاش کنند تا آگاهی بخشی و آموزش عمومی در عرصه مدیریت سبز در کشور نهادینه شود اما، مادامیکه نگاه جامع حمایتی از سوی سازمان های مربوطه در این خصوص وجود نداشته باشد، این اقدامات هم راه به جایی نخواهد برد.

گزارش: هانیه حقیقی

No tags for this post.