آیا ماه بر خلقیات انسان تأثیرگذار است؟

بسیاری از مردم در گوشه و کنار جهان دارای عقاید خرافی فراوانی هستند. یکی از این باورهای خرافی، تأثیر ماه و موقعیت آن بر خلقیات انسان است.

ممکن است برای بسیاری از ما این سؤال پیش‌آمده باشد که ریشه این باور در کجا بوده و چرا افراد مختلفی در گوشه و کنار جهان به این موضوع باور دارند؟

بر اساس شواهد و مستندات تاریخی، ریشه اعتقاد به تأثیر ماه بر سرنوشت و خلقیات بشر به روزگار یونان باستان بازمی‌گردد.

در این زمان؛ یعنی حدود 2 هزار و 300 سال پیش، ارسطو فیلسوف و دانشمند مشهور یونان باستان اظهار داشت که ماه می‌تواند بر ذهن انسان تأثیر بگذارد. بر این اساس ماه می‌توانست موجب بروز جنون، دیوانگی و صرع شود.

پژوهشگران باور دارند که در زمان‌های قدیم و به‌ویژه پیش از اختراع لامپ الکتریکی، یک ماه کامل موجب روشن شدن بیشتر محیط اطراف زندگی انسان شده و احتمالاً خواب افراد را مختل می‌کرد. درنتیجه؛ کمبود خواب باعث تشدید اختلالات خلقی در بعضی از افراد می‌شده که مردم باستان آن را به تأثیرات ماه ارتباط می‌دادند.

شاید این قدیمی‌ترین مدرک و مستند تاریخی درباره باور به این موضوع است. امروزه می‌دانیم که حدود دو هزار سال پیش، طبیعت‌گرای مشهور رومی، گایوس پلینیوس دوم ملقب به پلینیوس بزرگ، اظهار داشت که ماه می‌تواند تأثیر خود را از طریق محتوای مایعات موجود در مغز اعمال کند؛ یعنی همان‌طور که ماه از طریق جزر و مد روی آب دریاها تأثیر دارد، مایعات مغزی نیز از این موضوع متأثر می‌شوند.

البته علم امروزی این مسئله را رد کرده و اگرچه ماه روی مایعات بدن انسان هم تأثیر دارد اما می‌دانیم که این تأثیر به‌قدری جزئی است که می‌توان آن را نادیده گرفت. در حقیقت نیروهای درگیر در این فرایند، بسیار کم هستند.

این باور خرافی همچنان در طول تاریخ زندگی بشر، تداوم داشته و همچنان ادامه دارد. موضوع تأثیر ماه بر خلقیات انسان بارها ازنظر علمی موردبررسی قرارگرفته است.

در سال 1985 بررسی ده‌ها مطالعه در مورد پیوندهای ادعاشده بین ماه و همه موارد مرتبط با انسان، از مسائل روان‌پزشکی گرفته تا رفتارهای مجرمانه موردمطالعه پژوهشگران قرارگرفته و درنهایت هیچ مدرک قانع‌کننده‌ای که نشان‌دهنده وجود ارتباط بین این دو موضوع باشد، به دست نیامد. البته باید اظهار داشت که این موضوع جذاب، همچنان به‌عنوان یک موضوع تحقیقاتی مهم، مدنظر بسیاری از پژوهشگران قرار دارد.

در اوایل سال جاری میلادی، مجله معتبر BMJ Open گزارشی را منتشر کرد که نشان می‌داد در شب‌هایی که ماه کامل است، آمار وقوع قتل کمتر می‌شود. البته پژوهشگرانی که این مطالعه را انجام دادند اعتراف می‌کنند که دلیل این موضوع روشن نیست و سایر عوامل نیز ممکن است در کاهش آمار قتل در شب‌های موردنظر؛ نقش داشته باشند.

در پایان به منطقی‌ترین و پذیرفته‌شده‌ترین نظریه درباره دلیل ایجاد نظریه تأثیر ماه بر خلقیات بشر اشاره می‌کنیم: پژوهشگران باور دارند که در زمان‌های قدیم و به‌ویژه پیش از اختراع لامپ الکتریکی، یک ماه کامل موجب روشن شدن بیشتر محیط اطراف زندگی انسان شده و احتمالاً خواب افراد را مختل می‌کرد.

درنتیجه؛ کمبود خواب باعث تشدید اختلالات خلقی در بعضی از افراد می‌شده که مردم باستان آن را به تأثیرات ماه ارتباط می‌دادند.

مترجم: احسان محمدحسینی

No tags for this post.