کشاورزان قربانیان اصلی تغییر اقلیم هستند

این تغییرات باعث تشدید نوسانات در شرایط آب و هوایی شده و بر بخش‌های مختلفی اعم از کشاورزی، محیط زیست، بهداشت، صنعت و اقتصاد اثرات منفی داشته است. اما، این تاثیرات در بخش کشاورزی که به کمترین نوسانات در میزان بارش و درجه حرارت حساس است، بیشتر خواهد بود.

هرچند نوسانات اقلیمی شرایط رشد گیاه را تحت تاثیر قرار می‌دهد ولی تاثیرات آن تنها اقتصادی و زیست محیطی نیست بلکه تاثیرات اجتماعی مثل کاهش فرصت‌های شغلی را نیز در بر خواهد داشت.

بدون شک تغییرات و نوسانات اقلیمی در حال اتفاق افتادن است از این رو، بر تمام جوامع لازم است بیاموزند که چگونه با این تغییرات پیش‌بینی شده مقابله کرده و سازگار شوند.

لذا سازگاری نسبت به نوسانات رایج و بالقوه اقلیمی پیش‌شرط توسعه پایدار و کاهش دهنده فقر بوده و باید در سیاست‌گذاری‌ها لحاظ شود. تغییرات و نوسانات اقلیمی یک تهدید جدی به ویژه برای معیشت کشاورزان خرده مالک است چون این افراد منابع کافی مانند اعتبارات مالی یا بیمه محصولات برای مقابله و سازگاری با این نوسانات را در اختیار ندارند و تصمیم‌گیری آنها برای اینکه چه چیزی و چگونه تولید کنند در یک محیطی پر از ریسک صورت می‌گیرد.

بنابراین، در صورت باور به وقوع پدیده تغییر اقلیم کشاورزان نیازمند کمک و حمایت هستند تا تصمیمات مناسبی برای سازگاری با نوسانات اقلیمی بگیرند. با داشتن فرض‌هایی درباره اینکه چگونه افراد و جوامع به نوسانات اقلیمی پاسخ خواهند داد و تشخیص اینکه چرا گروه‌های خاص به شکل‌های گوناگون رفتار می‌کنند این فرصت را ایجاد می‌کند تا در این فرآیند مداخله کرده و به آنها کمک کرد تا تصمیمات بهتری بگیرند. ل

بررسی ها حاکی از آن است که کشاورزان میزان نوسانات اقلیمی در منطقه را زیاد ارزیابی کرده و یکسری شرایط زمینه‌ای (مشکلات مالی و مشکلات اداری) و شرایط مداخله‌گر (شرایط تولیدی مزرعه، شرایط اقتصادی و میزان اطلاعات و آگاهی) روی راهبردهای سازگاری با نوسانات اقلیمی تاثیرگذار هستند.

ضمن اینکه، پایین بودن میزان سازگاری کشاورزان منطقه با نوسانات اقلیمی، نشاندهنده این موضوع است که کشاورزان آینده مطلوبی در این حوزه ندارند. از جمله مهمترین مشکلات کشاورزان برای سازگاری با نوسانات اقلیمی شامل مشکلات مالی، کمبود سرمایه، عدم دسترسی به اعتبارات مناسب دولتی، مشکلات اداری و بروکراسی طولانی سازمان‌ها برای اعطای تسهیلات مصوب، همچنین توزیع ناعادلانه تسهیلات و امکانات دولتی بین کشاورزان است.

به نظر می رسد، برای بهبود سازگاری کشاورزان لازم است در سه بعد اطلاع‌‌رسانی، مدیریت مزرعه و اداری و مالی اقداماتی صورت گیرد.

در هرحال، مقایسه میانگین وضعیت موجود و وضعیت مطلوب راهکارهای پیشنهادی نشان می دهد که اختلاف بین وضعیت موجود و مطلوب تمام راهکارها از نظر آماری معنی‌دار است که این موضوع بیانگر لزوم توجه به تمام آنهاست.

*طاهر عزیزی خالخیلی_ دکترای مهندسی کشاورزی

No tags for this post.