پژوهشگران مسیرهای شناخت مغز را سرعت دادند

هنوز اسرار بی‌شماری از دنیای شگفت انگیز مغز ناشناخته مانده است. محققان با ورود به حوزه های مختلف همچون نقشه برداری مغز سعی در کشف اسرار این دنیای پر رمز و راز دارند و در ایران نیز با راه اندازی آزمایشگاه نقشه برداری مغز سعی شد ارائه خدمات به محققان برای پژوهش در این حوزه سرعت گیرد.

قدرت سخن گفتن، رویاپردازی، حل مسئله، راه رفتن، کنترل دمای بدن، تحلیل تمام اطلاعاتی که از حواس پنجگانه دریافت می کنیم و بسیاری از اعمال حیاتی دیگرمان همه و همه در ساختمانی رازآلود در بدن انسان رخ می دهد. ساختمانی با شیارهای عمیق که شاید در نخستین نگاه همچون نقشه ای باشد که توسط شکافی به دو نیم قسمت شده است. اما این ساختمان حیاتی ترین عضو بدنمان را تشکیل می دهد. مغز عضوی پر رمز و راز که همواره محققان در حال تحقیق روی آن هستند و هنوز پرسش درباره اسرار بی شماری از آن بی پاسخ باقی مانده است. اما پیشرفت انسان در این حوزه قابل انکار نیست. در کشورمان نیز تحقیقات در این حوزه با شتاب در حال انجام است و با راه اندازی آزمایشگاه ملی نقشه برداری مغز فرصتی برای تحقیقات بیشتر پژوهشگران کشور در این حوزه فراهم شده است.

ارائه خدمات به محققان کشور

سه سال پیش ۱۱ مرداد ماه آزمایشگاه ملی نقشه برداری مغز با شعار «توسعه همگرا در دانش و فناوری نقشه‌برداری مغز» توسط سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری گشایش یافت تا با فعالیت های این مرکز و ارائه خدمات به روز و دانش بنیان شاهد رشد و توسعه دانش و فناوری نقشه‌برداری مغز در کشورمان باشیم. سه سال از حرکت در این مسیر گذشت و اکنون در نقطه ای قرار داریم که ارائه خدمات این مرکز، فعالیت پژوهشگران شهرهای مختلف در این حوزه را ارتقا داده است.

به گونه ای که این آزمایشگاه ملی برای حدود ۱۴ استان ارائه خدمات داشته است و به زودی نیز  شعب جدید در استان‌های دیگر راه اندازی می شود. همچنین این آزمایشگاه از زمان راه اندازی تا کنون ۹ هزار و ۴۶ ساعت خدمات به محققان این حوزه ارائه کرده است.

در روزهای نخست راه اندازی خدمات آزمایشگاه محدود بود اما از دومین سال افتتاح تا به امروز حدود ۲۲ خدمت جدید به مجموعه خدمات آزمایشگاه اضافه شده است. خدماتی که هر یک گامی برای ارتقای فعالیت ها در این حوزه است.

ترویج و فرهنگسازی یکی از رسالت های مهم در هر حوزه ای است، نقشه‌برداری مغز نیز حوزه ای نیازمند فعالیت های ترویجی است که این مرکز با برگزاری حدود ۱۱۱ هزار نفر ساعت کارگاه از زمان راه اندازی سعی کرده تا سطح علمی دانشجویان و محققان این کشور را ارتقاء دهد.

البته برگزاری ۳ دوره سمپوزیوم تازه‌های نقشه‌برداری مغز با هدف ایجاد همگرایی بیشتر در توسعه علوم و فناوری‌های نقشه‌برداری مغز و به‌روزرسانی اطلاعات پژوهشگران و اندیشمندان این حوزه به‌عنوان بزرگترین رویداد نقشه‌برداری مغز کشور از دستاوردهای این آزمایشگاه است.

راه اندازی بایوبانک نقشه برداری مغز

ارتباط با حدود ۱۷ انجمن مرتبط با علوم نقشه‌برداری مغز و برگزاری کارگاه‌ها، سمینارهای مشترک و نشست‌های تخصصی از جمله اقدامات این آزمایشگاه است. البته مهر ماه ۹۷ با تاسیس شاخه دانشجویی نقشه برداری مغز ایران آزمایشگاه در مسیر توسعه و ارتقای توانایی‌های علمی – پژوهشی دانشجویان برآمد.

گردآوری، ذخیره‌سازی و بازیابی هدفمند تصاویر، سیگنال‌ها و ارزیابی‌های مختلف برای ارائه خدمات به محققانی که در دورترین نقاط کشور فعالیت می‌کنند از اقدامات دیگر این مرکز است که با راه اندازی بایوبانک نقشه‌برداری مغز ایران محقق شد و در حال حاضر ۷ هزار نمونه داده در این بانک ثبت‌شده است.

همچنین سرور محاسبات سریع آزمایشگاه ملی نقشه‌برداری مغز دارای قابلیت‌های قدرتمند است که این امکان را به پژوهشگران می‌دهد تا محاسبات و پردازش داده‌ها با حجم بالا و زمان طولانی خود را در حوزه نقشه‌برداری مغز به وسیله بستر نرم‌افزاری تعبیه‌شده بر آن به‌صورت موازی انجام دهند.

در راستای حل مشکلات رایج کشور و همچنین شکل‌گیری هسته‌های پژوهشی و فناوری متشکل از مهندسان و پزشکان، آزمایشگاه ملی نقشه‌برداری مغز اقدام به برگزاری دو دوره مسابقه ملی واسط مغز و رایانه و همچنین سه دوره مسابقه MRI کرده است.

انعقاد ۴۰ تفاهم‌نامه همکاری

این موسسه ملی با عقد ۴۰ تفاهم‌نامه با مراکز دانشگاهی و مؤسسات مرتبط در تلاش است تا بتواند خدمات با کیفیت را با قیمت بهینه به متخصصان این مرز و بوم ارائه دهد.

 آزمایشگاه ملی نقشه‌برداری مغز با تدوین سند راهبردی خود نقشه راه ۴ سال آینده خود را مشخص کرده است تا در نیل به اهداف و رسالت خود دقیق و با برنامه‌ریزی پیش رود.

این آزمایشگاه در راستای پاسخگویی به بخشی از نیازهای پژوهشی وفناوری کشور در زمینه ایجاد زیرساخت تصویربرداری و تحریک مغزی لازم برای تحقیقات شناختی، ارائه خدمات دانش بنیان و روز آمد در حوزه علوم و فناوری های شناختی با بهره گیری از امکانات و نیروهای متخصص با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ایجاد شده است.

No tags for this post.