استفاده از فیلترشکن‌؛ آری یا خیر؟

فیلترینگ اینترنتی محدود کردن دسترسی کاربران اینترنت به وب‌گاه‌ها و خدمات اینترنتی که از دیدگاه متولیان فرهنگی و سیاسی هر کشور برای مصرف عموم مناسب نیست، معنا می شود. اعمال فیلتر به وسیله ارائه‌دهندگان خدمات اینترنتی انجام می‌شود ولی تعیین سطح، مصادیق و سیاست‌های فیلترینگ با حکومت‌هاست.

در کشور ما نیز همزمان با ورود اینترنت و تلفن های هوشمند و به تبع آن شبکه های اجتماعی موضوع فیلترینگ، همواره محل مناقشه بوده است. به گونه ای که هربار با گسترش یک شبکه اجتماعی جدید اقدامات حکومتی پیرامون فیلتر کردن آن نیز شکل می گیرد.

برخی از مسوولان معتقدند استفاده از فیلترشکن عنوان جزایی داشته و قابل تعقیب و پیگیری است، اما برخی حقوقدانان که با مسائل حقوقی و در این مورد، قانون جرائم رایانه‌ای آشنایی دارند، معتقدند نص صریحی مبنی بر این‌که استفاده از فیلترشکن و ورود به شبکه‌های اجتماعی فیلترشده مجازات دارد، وجود ندارد و در هیچ یک از قوانین، موضوع ورود به سایت‌ها یا عضویت در آن‌ها جرم تلقی نشده و برای آن مجازاتی پیش‌بینی نشده است.

پر سروصدا ترین شبکه اجتماعی که فیلترینگ آن با چالش ها و مناقشاتی همراه بود و هنوز هم هست تلگرام بود. از صدور دستور فیلترینگ تلگرام در کشور، فقط تعداد کمی از کاربران از این شبکه‌ اجتماعی خارج شدند و تعداد بسیاری از آنها هنوز هم در حال مقاومت در برابر فیلترینگ هستند و سعی دارند تا با استفاده از فیلترشکن، باز هم به فعالیت خود در این شبکه اجتماعی ادامه دهند.

فعالیت در این شبکه اجتماعی در حالی است که تا کنون بارها و بارها صحبت‌های بسیاری در مورد مشکلات استفاده از فیلترشکن‌ها از سوی کارشناسان و مسوولان کشور مطرح شده است. البته کاربران توجهی به این صحبت‌ها ندارند و کماکان به فعالیت خود در بسترهای فیلتر شده ادامه می دهند.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز اخیرا اظهار کرد: کسانی که فیلترشکن می‌فروشند، هیچ اتفاقی برای آن‌ها پیش نمی‌آید چون طبق قانون فروش فیلترشکن جرم نیست. آن‌ها از زیرساخت‌های همین کشور هم استفاده می‌کنند. باید این موضوع در مرکز ملی فضای مجازی حل و فصل شود.

البته قوه قضائیه هم می‌تواند بدون در نظر داشتن رای کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه هم اقدام به فیلترینگ کند. سال گذشته که  تلگرام پس از کش‌وقوس‌های فراوان درباره‌ ادامه‌ فعالیت این پیام‌رسان مطرح بود، در نهایت اعلام شد فیلترینگ آن به دستور قوه قضاییه صورت گرفته و ظاهرا جدا از مردم، حتی برخی از نمایندگان مجلس و دولتی‌ها هم از این تصمیم رضایت نداشتند.

در حالیکه، برخی از مسوولان معتقدند استفاده از فیلترشکن عنوان جزایی داشته و قابل تعقیب و پیگیری است، اما برخی حقوقدانان که با مسائل حقوقی و در این مورد، قانون جرائم رایانه‌ای آشنایی دارند، معتقدند نص صریحی مبنی بر این‌که استفاده از فیلترشکن و ورود به شبکه‌های اجتماعی فیلترشده مجازات دارد، وجود ندارد و در هیچ یک از قوانین، موضوع ورود به سایت‌ها یا عضویت در آن‌ها جرم تلقی نشده و برای آن مجازاتی پیش‌بینی نشده است.

در هر حال، صرفنظر از اینکه عضویت در شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌های فیلترشده و خرید و فروش اینترنت جرم است یانه؟ در حال حاضر، تصمیمی که توسط مسوولان در کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه و یا مقامات قضایی گرفته می‌شود در فضای مجازی نادیده گرفته شده و البته این در  شرایطی است حتی به‌صراحت هم گفته نشده که نادیده گرفتن این قوانین جرم محسوب می‌شود یا نه؟

گزارش: هانیه حقیقی

No tags for this post.