آنچه که گردشگران را بر سر ذوق تماشا می آورد

هم اکنون صنایع دستی تاثیر مستقیمی در صنعت گردشگری دارند و به عنوان یکی از جاذبه های جهانگردی شمرده می شوند.

علی پاک سرشت، دانشجوی دانشکده علوم گردشگری دانشگاه علم و فرهنگ با راهنمایی دکتر بهمن سعیدیان راد، در پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت جهانگردی- گرایش بازاریابی خود با عنوان« نقش صنایع دستی در توسعه گردشگری فرهنگی»  به صورت موردی به تاثیر نقش صنایع دستی شهر قم در توسعه گردشگری فرهنگی پرداخته است.

او در این پژوهش توصیفی برای پاسخ به پرسش های آن، از جداول توزیع فراوانی و نمودار استفاده کرده است. همچنین برای تعیین توزیع متغیر ها نیز از آزمون کولموگروف–اسمیرنف و برای بررسی تاثیر کیفیت، زیبایی و اصالت، ماندگاری در ذهن و تنوع صنایع دستی بر توسعه گردشگری فرهنگی شهر قم، از آزمون کای اسکوئر و برای اولویت بندی عوامل موثر بر توسعه گردشگری فرهنگی، از آزمون فریدمن با استفاده از نرم افزار SPSS22 بهره برده ایم.

نتایج این پژوهش نشان داده است که کیفیت و استاندارد سازی صنایع دستی شهر قم در بخش های مختلف تذهیب، نگارگری، منبت، قالی، سفال، چرم از راهکارهای مهم و تاثیرگذار در مسیر تبادلات و گردشگری فرهنگی در سطوح ملی و بین المللی محسوب می شود.

از آنجایی که آگاهی ها، شناخت و درک ارزش های فرهنگی در شهر قم، بر اساس صنایع دستی این شهر بدست می آید با برتری سطح کیفی صنایع دستی موجود، گردشگری فرهنگی نیز در این شهر توسعه می یابد.

او عنوان کرده است که این مهم ( کیفی سازی صنایع دستی) تنها با استاندارد سازی ها حاصل می شود زیرا با استاندارد سازی های مدون، نه تنها تمامی مراحل تولید، آماده سازی و فروش صنایع دستی به صورت کیفی، مرغوب و اصیل ارتقاء می یابد بلکه می تواند راهی برای معرفی، حفظ، تثبیت و کیفیت هرچه بهتر صنایع دستی در سطح ملی و بین المللی محسوب شود بنابراین هر چقدر سطح کیفی صنایع دستی و محصولات دستی با مرغوبیت، بیشتری ارایه شود به همان میزان نیز گردشگری فرهنگی توسعه می یابد به همین دلیل، کیفیت صنایع دستی شهر قم بر گردشگری فرهنگی این شهر تاثیر دارد.

همچنین نتایج این پژوهش نشان داده اند که اصالت( خارج از انبوه گری، فاقد تکثیر پذیری و همسان) و زیبایی( ذوق هنری منحصر و توجه عمیق به ریزه کاری ها و بطن موجودی) صنایع دستی تذهیب، نگارگری، منبت، قالی، سفال و چرم شهر قم از مولفه های اثربخش در صنعت گردشگری فرهنگی شهر قم شناخته شده است.

او پیرامون این مساله نیز بیان کرده است که امروزه با پیشرفت تکنولوژی و دستگاه های پیشرفته، تهیه صنایع دستی به صورت انبوه و فاقد هنر و کاربری دست هنرمندان، دور از چشم نیست اما آنچه که در این هیاهوی تکنولوژی اهمیت می یابد، استنباط ماهیت نهفته در صنایع دستی است که همین امر می تواند زیبایی بی مانند آن را نیز نمایان گرداند و مسلما جامعه گردشگری در عصر تکنولوژی به دنبال حقیقت و شناخت وجودی صنایع دستی و همچنین جاذبه های هنری آن هستند.

این مهم در صنایع دستی و گردشگری فرهنگی شهر قم نیز صدق می کند و به همین دلیل، اصالت و زیبایی صنایع دستی شهر قم بر گردشگری فرهنگی و احیای غرور فرهنگی این شهر تاثیر می گذارد.

دیگر نتایج این تحقیق نشان داده است که هم اکنون یکی از ویژگی های عمده صنایع دستی تذهیب، نگارگری، منبت، قالی، سفال و چرم شهر قم، ماندگاری در ذهن و حفظ و نگهداشت آن بوده که گردشگری فرهنگی را در این شهر رونق بخشیده است.

او در مورد این فرضیه تصریح کرده است که تحولات عمده جوامع امروزی، نه تنها سبک زندگی، بلکه ذوق و استعدادهای هنری افراد را نیز دگرگون ساخته است، به طوری که کمتر کسانی هستند که همواره پایبند به طراحی و تولیدات هنری دستی خود( با توجه به فرهنگ قومیت) و همچنین ماندگاری و جاودان قرار دادن آن در اذهان عمومی باشند، در حالی که ماندگاری صنایع دستی شهر قم در ذهن ها تجلی گاه مشتاقان هنری و بالطبع، رونق و توسعه گردشگری فرهنگی را فراهم آورده است، از اینرو ماندگاری و جاودان قرار دادن صنایع دستی شهر قم بر توسعه گردشگری فرهنگی این شهر تاثیر دارد و باعث ارتقابخشی و سازماندهی آن می شود.

نتیجه دیگر این پژوهش عنوان کرده است که یکی از محوری ترین عامل گردشگری فرهنگی و اشتیاق بازدیدکنندگان صنایع دستی، تنوع و گوناگونی آن است. آنچه که گردشگران را بر سر ذوق تماشا می آورد. استعدادهای هنرمندان و خلق آثار متنوع و بی بدیل آنهاست که از اقوام و فرهنگ های متنوع نشات می گیرد و این مهم باعث می شود تا گردشگران فرهنگی در کنار بازدید و تماشای صنایع دستی متنوع و گوناگون، اقوام و فرهنگ های متنوع را نیز مورد شناسایی قرار دهند، حال آنکه با توجه به بررسی انجام شده و نتیجه به دست آمده تنوع و گوناگونی صنایع دستی(تذهیب، نگارگری، منبت، قالی، سفال و چرم) شهر قم، عامل انحصاری در رونق بخشی گردشگری فرهنگی و حفظ و پایداری میراث فرهنگی این شهر شده است و بر این اساس، تنوع و گوناگونی صنایع دستی شهر قم بر توسعه گردشگری و حفظ و تایید فرهنگی این شهر تاثیر دارد.

از بررسی فرضیات پژوهش، چنین بر می آید که عواملی مانند کیفیت، زیبایی و اصالت، ماندگاری در ذهن و تنوع صنایع دستی بر توسعه گردشگری فرهنگی شهر قم تاثیر دارند، اما در نهایت، متغیر« تنوع و گوناگونی صنایع دستی» از لحاظ تاثیر گذاری، در رتبه اول قرار دارد و متغیر« ماندگاری صنایع دستی در ذهن» به عنوان عاملی که کمترین تاثیر را بر توسعه گردشگری فرهنگی شهر قم دارد، دانسته شد.

No tags for this post.