ایران مان را ویران نکنیم

درسال های اخیر مصرف بی رویه از منابع آبی و در کنار آن  تغییرات اقلیمی، شهرها و کشورهای مختلفی را با مشکل کمبود آب آشامیدنی مواجه کرده است. شاید این سوال پیش بیاید که پس بارش های اخیر تاثیری بر بحران کم آبی نداشته است؟

و در پاسخ باید گفت، درست است که بارش‌های سال جاری تا حدودی وضعیت آب‌های سطحی و ذخایر سدها را افزایش داده است اما این ذخایر تنها مقطع یک ساله را پوشش می‌دهد و واقعیت این است که وضعیت منابع آب استراتژیک و منابع زیرزمینی وضعیت بحرانی و اسفناکی دارد.

براساس ارزیابی موسسه منابع جهانی 33 کشور با بحران کم آّبی روبه رو هستند که عبارتند از کویت، قطر،سن مارینو، بحرین، سنگاپور، امارات متحده عربی، فلسطین ،عربستان سعودی، عمان، لبنان، قرقیزستان، ایران، اردن، لیبی، یمن، مقدونیه، آذربایجان، مراکش، قزاقستان، عراق، ارمنستان، پاکستان، سوریه، ترکمنستان، ترکیه، یونان، ازبکستان، الجزیره، افغانستان، اسپانیا و تونس.

درکنار آمار منتشر شده از خاورمیانه، این موسسه در خصوص آمریکا، چین و همچنین هندوستان تاسال 2040 هشدارهایی  داده است اما باید گفت معضل کم آبی در این کشورها به اندازه خاورمیانه نگران کننده نیست.

بین 33 کشور جهان که با مشکل کم آبی و بحران جدی محدودیت منابع آبی روبه رو هستند اسم ایران نیز به چشم می خورد. متاسفانه طبق آمار  و اعلام  بانک جهانی، سرانه مصرف آب خانگی برای کشورهای بیابانی همانند ایران باید ۷۰ لیتر در شبانه‌روز باشد اما این در شرایطی است که اکنون در ایران حدود ۲۰۰ لیتر در شبانه‌روز مصرف صورت می‌گیرد. یعنی ما ایرانی ها چیزی حدود بیش از 40درصد میانگین جهانی آّب مصرف می کنیم.

این درحالی است که در ايران اين رقم به‌دليل استفاده نادرست از آب آشاميدنی برای شست‌وشوی خودرو، استحمام، آبياری باغچه‌ها، لباس‌شويی و ظرف‌شويی حدود 70 تا 80 درصد بيشتر از الگوی جهانی آن است.

 

درست است که بارش‌های سال جاری تا حدودی وضعیت آب‌های سطحی و ذخایر سدها را افزایش داده است. اما این ذخایر تنها مقطع یک ساله را پوشش می‌دهد و واقعیت این است که وضعیت منابع آب استراتژیک و منابع زیرزمینی وضعیت بحرانی و اسفناکی دارد.

این نکته را نیز فراموش نکنیم که درست است که بارش‌های سال جاری تا حدودی وضعیت آب‌های سطحی و ذخایر سدها را افزایش داده است. اما این ذخایر تنها مقطع یک ساله را پوشش می‌دهد و این نحوه مصرف ما ایرانی ها، بحران کم آبی را تشدید می کند.

به نظر اگر قرار است ثروتی برای آیندگان مان بگذاریم و آرامشی برایشان ایجاد کنیم بهتر است از امروز در مصرف آّب درست عمل کنیم. همچنین دستگاه های دولتی نیز باید در این خصوص قوانین سختگیرانه تری اعمال کنند و در بحث کشاورزی نیز تغییرات جدی اعمال شود.

اما تغییر از خودمان ایجاد می شود  و دست روی دست گذاشتن برای اینکه معجزه ای بشود فایده ای ندارد.بهتر است قدر منابع و ثروتی که در اختیار داریم را بدانیم و درست به نسل بعد منتقل کنیم.

 

چند راهکار اساسی برای  تغییر رفتار مصرفی آب

الف) تغییر الگوی مصرف آب:

1-برندینگ و ایجاد جذابتی برای فراگیر شدن این رفتار بین آحاد مردم با نمایش منافعی که از تغییر رفتار مصرفی نصیب جامعه می شود.

2-جلوگیری از گسترش رفتارهای غلط مصرفی آب در جهت افزایش نفوذ( جایگاه یابی) رفتار صحیح مصرفی در جامعه.

ب)مکان ارایه رفتار صحیح مصرفی آب:

1-اختصاص فضای ویژه ای در محل های پر رفت و آمد مانند بازارها برای کمپین های تبلیغاتی

2- گنجاندن مباحث مهم مرتبط در کتب درسی مقاطع گوناگون تحصیلی و تالیف کتب تخصصی در دانشگاه ها برای اشاعه الگوی صحیح مصرف آب.

3- استفاده از تریبون نماز جمعه و اجتماعات مذهبی جهت تهییج احساسات مذهبی و دینی در مذمت اسراف و بهینه مصرف کردن آب

4- استفاده از دوره ها و سمینارهای علمی و آموزشی در راستای ترویج الگوی مصرف بهینه

5- توسعه تشکل های صنفی و سمن ها برای تبیین الگوی صحیح مصرف آب.

6- توجه به نقش مدرسه و خانواده به منظور اصلاح الگوی مصرف آب.

ج)هزینه های تغییر رفتار مصرفی آب:

باید هزینه های تغییر رفتار مصرفی آب از قبیل( صرف زمان، کنار گذاشتن عادات مصرفی، هزینه های مالی و عاطفی و….) را کاهش داد تا این فرآیند با سرعت پیش رود. برای مثال: پرهیز از عادت به شست و شوی مرتب اتومبیل یا محیط خانه ها و سازمان ها از جمله هزینه های تغییر رفتار مصرفی افراد است که راه های زیادی مانند قدردانی و اهدای هدیه به مخاطبان کم مصرف و افزایش تعرفه های مصرف آب می تواند در کنار گذاشتن این عادات مصرفی موثر باشد.

د) ترویج رفتار صحیح مصرف آب:

1-آگاه سازی عمومی و مشارکت مردم در برنامه ریزی و مدیریت آب با ایجاد کمپین های مختلف به منظور صرفه جویی در مصرف آب مانند (کمپین آب هست اما کم است یا کمپین یک قطره آب و …)

2- استفاده از رسانه های جمعی( شبکه های اجتماعی مجازی) در تغییر الگوی مصرف به ویژه با بهره بردن از جایگاه شخصیت های ذی نفوذ (سلبریتی ها) در ارسال پیام

3- گسترش پیام های کوتاه و جذاب تلویزیونی با استفاده از انیمیشن، شعر، سرودهای زیبا و علایم هشدار دهنده

4- کاهش تبلیغات تلویزیونی و جایگزینی برنامه های آموزشی مخصوص بحران آب به منظور آگاه بخشی از رفتارهای نادرست مصرفی

5- ترویج کم مصرف کردن آب و توسعه الگوی صحیح مصرف آب در قالب فیلم و سریال

6- اعطای جایزه مصرف بهینه در پایان هر دوره از طریق قرعه کشی و اعلام از طریق رسان ها و جراید به منظور فرهنگ سازی مصرف بهینه

7- استفاده از کاتالوگ های آموزشی و هشدارهای تبلیغاتی برای کاهش مصرف آب

8- استفاده از آموزه های دین اسلام در خصوص اهمیت آب و لزوم صرفه جویی و جلوگیری از اسراف آن برای نهادینه کردن فرهنگ صرفه جویی.

 

گزارش: نداجواد هراتی

No tags for this post.

نوشته های مشابه

یک دیدگاه

  1. متاسفانه مردم هنوز فکر می کنند دهه سی و چهل مانده اند.اگر به کسی تذکر بدهید یا میگن پولشو میدیم یا اصلا محلت نمیزارن .نمیدونم کو اون تمدن مردم ایران زمین که میگن.کجاست فرهنگ این مردم .از آب به عنوان جارو استفاده می کنن و براشون مهم نیست چی داره به سرمون میاد .توروخدا بیشتر اطلاع رسانی کنید .بچه های ما در خطرند

  2. بله متاسفانه جای نگرانی زیادی وجود دارد که برخی شهروندان نسبت به وضعیت بحرانی آب بی توجه هستند.ممنون از یشنهادتون .

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا