اجرای طرح مطالعاتی تحریک سلول‌های عصبی در نواحی عمقی مغز
دکتر محمود شاه آبادی، عضو هیأت علمی دانشکده فنی دانشگاه تهران با اعلام این خبر اظهار کرد: هدف اصلی از اجرای این طرح پژوهشی مطالعاتی که با حمایت‌های ستاد علوم شناختی آغاز شده است، بررسی روش‌های تحریک نواحی عمیق مغز با استفاده از اعمال میدان‌های الکتریکی و مغناطیسی متمرکز از خارج مغز و بدون نیاز به عمل جراحی به منظور پیشگیری از عوارض جانبی جراحی است.
به گفته وی بر اساس مطالعات اولیه در این طرح، با تداخل زمانی ناشی از سیگنال‌های الکتریکی و ایجاد یک میدان الکتریکی متمرکز محلی در عمق مغز، می‌توان سلول‌های عصبی موجود در این نواحی را به صورت غیر تهاجمی و بدون تحریک بخش‌های دیگر مغز، تحریک کرد.
وی افزود: تحریک نواحی عمیق مغز با استفاده از این روش به صورت آزمایشگاهی و روی موش زنده در برخی پژوهشگاه‌های معتبر دنیا مورد بررسی قرار گرفته است و نتایج حاصل از این پژوهش، تا اندازه‌ای تأئید کننده عملکرد موفق این روش درتحریک متمرکز نواحی عمیق مغز بوده است.
این متخصص فنی در حوزه علوم شناختی گفت: روش متداولی که امروزه به منظور تحریک اعصاب نواحی عمیق مغزی مورد استفاده قرار می‌گیرد، انواع مختلف روش‌های تهاجمی است که علی‌رغم تأثیرات مثبتی که به همراه داشته است، اما عوارض ناشی از جراحی برای کاشت "پروب " باعث شده است که پاره‌ای از گروه‌های تحقیقاتی در پی ارائه روش‌های غیر تهاجمی مبتنی بر استفاده از محرک‌های الکتریکی یا مغناطیسی باشند.
دکتر شاه آبادی با بیان اینکه در روش تحریک "وراجمجمه‌ای جریان مستقیم"، توزیع جریان به قشر سطحی مغز محدود است و از طریق این روش امکان تغییر سطح تحریک‌پذیری نورون‌ها فراهم می‌شود، اما به رغم مزیت‌های آن، بزرگ بودن ابعاد الکترودها که منجر به کاهش چگالی جریان الکتریکی الکترودها می‌شود، از جمله عواملی است که موجب تحریک ناخواسته نواحی دیگر و کاهش عمق تحریک خواهد شد.
وی گفت: بنابراین افزایش عمق تحریک، مستلزم افزایش جریان عبوری از الکترودها بوده که این امر موجب بروز عوارضی نظیر سوزش پوست، سوختگی و دیگر عارضه‌های جانبی می‌شود.
شاه آبادی یادآور شد: یکی از اهداف اصلی طرح تحقیقاتی روش‌های غیرتهاجمی تحریک نواحی عمیق مغز با استفاده از میدان‌های الکتریکی و مغناطیسی متمرکز، بررسی روش‌های گوناگون تحریک نواحی عمیق مغز بدون ایجاد عوارض جانبی و با استفاده از عبور همزمان چندین جریان الکتریکی سینوسی با فرکانس‌های مختلف و ایجاد تداخل سازنده میان آنها در نواحی عمقی مغز است.
وی در ادامه توضیح داد: در این روش که با نام تحریک تداخل زمانی مطرح شده است، از نقش فیلترکنندگی غشای سلول‌های عصبی که ویژگی مشترک سلول‌های عصبی است، استفاده می‌شود، به قسمی که غشای سلول عصبی به عنوان یک فیلتر از تحریک سلول‌های عصبی توسط سیگنال‌های الکتریکی فرکانس بالا جلوگیری می‌کند.
عضو هیأت علمی دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: در این روش چندین سیگنال الکتریکی فرکانس بالا از خارج از مغز به آن اعمال می‌شود که در حضور تک تک این سیگنال به طور مجزا سلول‌های عصبی امکان تحریک شدن نخواهند داشت. با این وجود اگر دو سیگنال الکتریکی فرکانس بالا با اختلاف فرکانسی در محدوده باند عبور غشای سلول عصبی به مغز اعمال شوند، آن‌گاه سلول عصبی با فرکانسی مرتبط با فرکانس پوش سیگنال تداخلی، تحریک خواهد شد.
بر اساس اعلام ستاد توسعه علوم شناختی معاونت علمی‌وفناوری ریاست‌جمهوری، شاه آبادی همچنین یادآور شد: با اجرای کامل این طرح مطالعاتی می‌توان گام‌های نخستین تحریک غیرتهاجمی سلول‌های عصبی در نواحی عمقی مغز را برنامه‌ریزی کرد که خود می‌تواند مقدمه‌ای برای ابداع روش‌های جدید بدون الزام بازگشت به روش‌های تهاجمی متداول باشد.
No tags for this post.
