نشست زمین خطری جدی اما فراموش شده
استان های تهران و البرز به طور جدی با مخاطرات نشست زمین مواجه هستند و بررسی‌ها و گزارش‌های مطالعاتی نشان می‌دهد که در میان مناطق 22 گانه تهران، در مناطق شمالی و به طور کلی در شهر تهران دو عامل برای فرونشست وجود دارد که عامل اول فرسودگی تاسیسات شهری از جمله فرسودگی لوله‌های آب و نشت آب و در نتیجه نشست زمین ناشی از این عامل است و عامل دیگر حفاری‌های صورت گرفته است.
علاوه بر این، در دنیا وقتی فرونشست زمین از 7 میلیمتر در سال عبور کند، موضوع به عنوان بحران مطرح می‌شود، این در حالی است که میانگین فرونشست در دشت‌های البرز نیز بین 22 تا 25 سانتیمتر در سال می‌رسد.
از آنجا که نشست زمین خطری جدی برای زیرساخت های، تاسیسات و شریان های حیاتی است و از سوی دیگر برداشت بی رویه از منابع آب زیرزمینی یکی از دلایل اصلی فرونشست زمین و سرباز کردن فروچاله ها در نقاط مختلف کشور است. از این رو باید به این نکته توجه داشت که افت سطح آب زیر زمینی در جوامع شهری با وجود شرایط مناسب زمین شناسی باعث فرونشینی عمومی یا در بخشی از پوسته و سازه های موجود بر روی آن یا درون آن می شود.
یکی از عوامل نشست زمین بهره برداری آب زیر زمینی بیش از ظرفیت موجود است که تحت تاثیر عوامل مختلف طبیعی و انسانی صورت می گیرد. این اتفاق در نتیجه خالی شدن زیرزمین توسط برداشت بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی و فعالیت‌های انسانی به خصوص حفر چاه‌های عمیق در طبیعت رخ می‌دهد. در این حالت خاک متراکم شده و فرو می‌ریزد.
بر اساس یافته‌های پژوهشگران این نشست از سال 2003 از مناطق کشاورزی آغاز شده و اکنون به مناطق شهری رسیده است. جمعیت تهران در 40 سال گذشته بیش از دو برابر شده است. خشکسالی، سدسازی غیراصولی و حفر هزاران چاه آب غیرقانونی سبب شده تا زمین تهران در خطر ریزش قرار گیرد.
از سوی دیگر پرواضح است که نشست‌هایی که تا کنون رخ داده غیرقابل بازگشت است چرا که بخش‌های زیادی از خاک از بین رفته است. تخلیه آب زیرزمینی سبب خشکی خاک شده و به دلیل خالی شدن فاصله بین ذرات بر اثر فشار خارجی خاک کوبیده می‌شود.
می‌توان گفت درباره فرونشست زمین همه مقصر هستند؛ از مردمی گرفته که بدون ملاحظه آب را هدر می‌دهند تا دولت‌هایی که برای مصرف بهینه آب هیچ آموزشی برای مردم در نظر نگرفته اند. باید دید شورای شهر و شهرداری برای مقابله با این مشکل چه تمهیداتی اندیشیده اند؟
No tags for this post.
