نگاهی به برترین طرح های نمایشگاه نوزدهم دستاوردهای پژوهش
به گزارش سیناپرس به نقل از ایرنا،نوزدهمین نمایشگاه دستاوردهای پژوهش، فناوری و فن بازار کشور (سوم تا ششم دی) در محل نمایشگاه دائمی بین المللی تهران با حضور ۱۹۹ مرکز شامل ۵۱ دانشگاه، ۱۵ پژوهشگاه، ۴۰ پارک علم و فناوری، ۷۹ مرکز رشد و ۱۴ موسسه تحقیقاتی و عرضه سه هزار و 199 فناوری برگزار شد.
براساس آمار وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، ۵۸ درصد فناوری عرضه شده در این نمایشگاه مربوط به دانشگاه‌ها بود، همچنین پارک‌های علم و فناوری با ۱۶ درصد، مراکز رشد با ۱۱ درصد، موسسات تحقیقاتی با ۵ درصد و سایر با ۵ درصد در رتبه‌های بعدی قرار داشتند.
در این نمایشگاه از 76 فناوری جدید رونمایی شد و 15 طرح برتر در غرفه ای متعلق به وزارت علوم در سالن 5 نمایشگاه جایابی شده بودند، این طرح از شرکت های دانش بنیان مستقر در پارک های علم و فناوری یا مراکز رشد یا واحدهای فناور خصوصی بودند؛ صاحبان این طرح ها که بیشتر در مرحله نیمه صنعتی و صنعتی قرار داشتند برای برخورداری از حمایت های وزارت علوم، تحقیقات و فناوری یا دیگر نهادهای دولتی و صندوق های حمایت از فناوران اطلاعات و بازار مقصد طرح های خود را به اطلاع بازدیدکنندگان می رساندند.
***موتور هیبریدی؛ راهکاری برای جلوگیری از آلودگی هوا
یکی از این طرح ها موتور هیبریدی (دوگانه سوز) است که با برق و بنزین کار می کند. یکی از مجریان طراحی و ساخت این موتور به خبرنگار علمی ایرنا گفت: این موتور در دانشکده فنی حرفه ای شهید خدادادی بندرانزلی توسط گروهی سه نفر از دانش آموخته های رشته مهندسی مکانیک طراحی و ساخته شده است.
کیهان پورابراهیم در مورد خصوصیات موتور یاد شده افزود: موتور قابلیت طی کردن 160 کیلومتر سرعت در ساعت را دارد و بعد از هر 120 کیلومتر به مدت دو ساعت و نیم باید شارژ شود.
وی ادامه داد: بدنه موتور از جنس فایبرگلاس و باطری آن از جنس لیتیوم یون است؛ برای فناوری موتور آن از فناوری براش لس (brushless) استفاده شده؛ در این فناوری موتور نیازی به زنجیر چرخ ندارد و چرخ عقب به تنهایی موتور محرکه آن است.
پور ابراهیم اضافه کرد: ظرفیت باطری موتور طوری طراحی شده است که به آسانی بتواند شیب های 40 درصد را بالا برود، در نمونه های مشابه خارجی این حالت نیست و ما چون موتور را برای استفاده در تهران طراحی کرده ایم، این خصوصیت را در نظر گرفته ایم تا راکب در شیب تهران راحت باشد.
وی در مورد مرحله آمادگی فناوری موتور نیز توضیح داد: این موتور از نظر فناوری کامل است و در حال رایزنی با بعضی شرکت ها برای سرمایه گذاری هستیم، ولی قرارداد قطعی هنوز بسته نشده است.
***فناوری برای سالمندان
روند حرکت جمعیت کشور به سوی سالمندی، فناوران را به سوی توسعه طرح هایی برای حفظ سلامت آنان و جلوگیری از دشواری برای فرد سالمند و خانواده اش و تحمیل هزینه به نظام سلامت بهداشت و درمان شده است.
یکی از طرح های مطرح در نمایشگاه نوزدهم دستاوردهای پژوهش وزارت علوم شلوارک محافظ لگن است که توسط شرکت دانش بنیان کارآورد تجارت پویا مستقر در پارک علم و فناوری دانشگاه قم توسعه داده شده و غیر از سالمندان، وزشکاران نیز می توانند مخاطب آن باشند.
خانم سواری کارشناس این شرکت در مورد شلوارک یاد شده گفت: به دلیل عوارض زیاد شکستگی در سالمندان به ویژه شکستگی های لگن و هزینه های زیاد این امر برای خانواده سالمند و نظام بهداشت و درمان کشور این شلوارک طراحی و ساخته شده است.
وی افزود: سه مموری فوم یا فوم هوشمند/ Memory foam در طرفین و پشت شلوارک تعبیه شده که باعث می شود اگر سالمند زمین خورد از شدت ضربه کاسته شده و ضربه تدریجی وارد شود؛ بنابراین احتمال شکستگی استخوان را به شدت کاهش می دهد. همچنین این محصول به دو شکل ساده و ضدآب ارائه شده که هر دو آنها کارایی مورد نظر را برای پیشگیری شکستگی و استخوان لگن یا مفصل فمور دارند و موجب آسایش سالمندان هنگام ابتلا به معضل بی اختیاری می شوند.
سواری در مورد نمونه های مشابه خارجی گفت: نمونه مشابه خارجی این محصول به قیمت 45 یورو موجود است و بر اساس تحقیقاتی که در آلمان انجام شده، استفاده از این محصول یک سوم از هزینه های درمان سالمندان را می کاهد.
وی در مورد دیگر خصوصیات این شلوارک افزود: جنس آن از فلامنت و کتان است که باعث تهویه آسان می شود، کش دور کمر هم نرم است تا پوست سالمند را اذیت نکند، فوم داخل آن قابلیت خروج از شلوارک و شست و شو را دارد که نمونه خارجی این قابلیت را ندارد.
سواری در مورد مرحله فناوری این طرح برای سرمایه گذاری گفت: ما یک شرکت دانش بنیان هستیم که در حوزه های مختلف کار می کنیم و قرار است در تعداد محدود خودمان این شلوارک را تولید کنیم و به دنبال سرمایه گذار دیگری نیستیم و از نظر فناوری نیز در مرحله نیمه صنعتی قرار دارد.
*** ربات پوشیدنی زانو برای کودکان مبتلا به فلج مغزی
یکی دیگر از 15 طرح برتر این نمایشگاه ربات پوشیدنی زانوست که برای کودکان مبتلا به فلج مغزی یا افرادی که زانو عمل کرده اند، کارایی دارد. این ربات که در شرکت دانش بنیان فیدار طب ویوا مستقر در مرکز رشد و کارآفرینی دانشگاه اصفهان طراحی و توسعه یافته است، می تواند نمونه ای کوچک از ربات های خارجی باشد که امروزه فناوری بالایی به شمار می آیند و دانستن و تسلط بر شاخه های مختلف علومی متشکل از مکانیک، الکترونیک و نرم افزار برای طراحی و ساخت ربات ها لازم است.
مجری طرح ساخت این ربات در مورد آن به خبرنگار علمی ایرنا گفت: این ربات که در مفصل زانو از موتور الکتریکی برای اعمال نیرو استفاده شده است، برای توانبخشی زانو و آموزش الگوی راه رفتن و تقویت عضلات برای افرادی که فلج مغزی هستند کاربرد دارد.
مریم خمر ادامه داد: الگوی راه رفتن در کودکان مبتلا به فلج مغزی از حالت عادی خارج می شود، به همین دلیل این ربات در آنها کارایی دارد. همچنین برای افرادی که زانو را به دلایل مختلف عمل می کنند می توان با استفاده از این ربات دامنه حرکات زانو را گسترش داد.
این دانشجوی مقطع مهندسی برق کنترل در دانشگاه اصفهان در مورد زمان صرف شده برای توسعه این ربات گفت: حدود 3 روی این ربات کار کرده ام تا به مرحله نمونه مهندسی رسیده است.
وی در مورد تست های بالینی این ربات که باید به طور کلی برای ارائه تجهیزات پزشکی به بازار انجام شود، توضیح داد: بخشی از این تست ها را در هلال احمر اصفهان و کلینیک های خصوصی انجام داده ایم، ولی هنوز تاییدیه های تجهیزات پزشکی را کسب نکرده ایم که نیاز به تست های بیشتر در درمانگاه های دولتی دارد.
مدیر عامل شرکت فیدار طب ویوا در مورد دیگر حوزه های کاری این شرکت نیز گفت: کارهای نرم افزاری آنالیر راه رفتن و پیش بینی جراحی عضله را نیز انجام می دهیم که از فناوری های نو در حوزه سلامت در دنیاست، یعنی با شبیه سازی قبل از جراحی به پزشک اطلاع می دهیم نتیجه جراحی چقدر موجب بهبود وضعیت بیمار می شود.
وی در مورد سرمایه گذاری برای تجاری سازی ربات زانو نیز گفت: قول هایی توسط مدیران وزارت علوم داده شده است که می توانیم از حمایت ها استفاده کنیم، ولی هنوز قطعی نیست.
***فناوری نانو؛ این بار رنگ عایق حرارتی
نوعی رنگ نانو که به نام رنگ نانو لوکس به بازار عرضه شده، با هدف پوشش نازک با مقاومت در برابر رطوبت، گرما و سرما یکی دیگر از طرح های این نمایشگاه بود.
یکی از مجریان این طرح در مورد آن توضیح داد: این رنگ دوستدار محیط زیست است و هزینه های مصرف انرژی مثل مصرف گاز و تجهیزات و تاسیسات را کاهش داده و نیاز به رنگ زدن مجدد را نیز کمتر می کند.
به گفته مهناز علی نژاد، این رنگ با ضخامت سه دهم میکرون، ضریب حرارتی دو دهم و با پوشش یک لایه بدون اینکه هیچ پایه رنگی داشته باشد؛ یعنی فقط با حلال آب و با استفاده از رل یا اسپری روی دیوار قابل استفاده است. از آنجایی که هیچ پایه رنگی ندارد و حلال آن آب است برای محیط زیست مخرب نیست.
این دانشجوی مقطع کارشناسی رشته شیمی دارویی در مورد روند ثبت اختراع و اینکه آیا رنگ یادشده نمونه داخلی یا خارجی نیز دارد اظهار داشت: این نمونه ایرانی ندارد و نمونه خارجی آن وارد می شود. ضمن اینکه پیش از این رنگ های نانوی داشته ایم که رنگ های عایق رطوبتی بوده اند ولی در برابر سرما و گرما عایق نیستند، همچنین مصالح نانو حرارتی داریم ولی رنگ خیر.
علی نژاد افزود: این رنگ در نمای بیرونی و نمای داخلی، کف و سقف و در یک لایه استفاده کارایی خود را نشان می دهد. ضمن اینکه رنگدانه های نانو برای این رنگ نیز تولید شده که امکان افزودن این رنگدانه ها به رنگ سفید و تغییر دادن آن رنگ بر حسب سلیقه مشتری وجود دارد.
وی در مورد روند ثبت اختراع نیز اظهار داشت: روند ثبت اختراع شده را برای این رنگ در ستاد توسعه فناوری های نانو معاونت علمی و فناوری آغاز کرده ایم ولی هنوز پایان نیافته است.
به گفته علی نژاد 7 نفر دانشجوی رشته شیمی محض و شیمی دارویی در روند تولید و توسعه این رنگ در قالب یک شرکت در مرکز رشد دانشگاه حکیم سبزواری شهرستان سبزوار با هدف کاهش هزینه های مصرف انرژی همکاری کرده اند.
وی در مورد فروش این رنگ و صادرات آن گفت: حدود یک سال از عرضه این رنگ می گذرد، در این مدت در سطح استان خراسان فروش داشته ایم، همچنین رایزنی هایی را برای صادرات با عراق آغاز کرده ایم. از آنجا که تعرفه انرژی در عراق بالاتر از ایران است استفاده از این رنگ بیشتر مقرون به صرفه خواهد بود.
«ضمن اینکه مواد اولیه تولید این رنگ غیر از تیتان در ایران ارزان است و تولید آن در داخل کشور ضمن اشتغالزایی صرفه جویی و سود خوبی خواهد داشت، ولی هنوز سرمایه گذار نداریم تا برای صادرات از ما حمایت کند».
علی نژاد در مورد هزینه ها و استفاده کردن از حمایت های مالی صندوق های مختلف برای توسعه این رنگ ها توضیح داد: تاکنون از هیچ حمایتی استفاده نکرده ایم و همه هزینه ها را 7 نفر دانشجوی حاضر در طرح تامین کرده اند، زیرا وام های اعطایی سود زیادی داشت و به طور کلی از زمان برگشت آن نیز مطمین نبودیم، به همین دلیل برای توسعه بازار به دنبال سرمایه گذار خصوصی هستیم.
باوجود اینکه در نگاه اول بسیاری از طرح ها می توانند مخاطب زیادی در میان جامعه 80 و چند میلیونی ایران داشته باشند و بعضی از آنها حتی به نیازهای فوری مردم پاسخ می دهند، یافتن سرمایه گذار تنها یکی از مشکلات بیشمار فناوران است. کسب مجوزهای لازم برای تجاری سازی از جمله تاییدیه های مورد نیاز برای تجهیزات پزشکی یا دریافت وام های مورد نیاز برای تکمیل تحقیقات همچنین واردات مواد اولیه ضروری به ویژه با گران شدن نرخ ارز و دشواری های ترخیض کالاها از گمرک تنها بخشی از مشکلاتی است که واحدهای فناور در گفت وگو با خبرنگار ایرنا مطرح کرده اند؛ اما شاید از همه دشوارتر وعده هایی است که معمولا در بازدیدهای مسئولان از این نمایشگاه ها به فناوران و مخترعان داده می شود؛ ولی هرگز عملی نمی شود.
