دیپلماسی علمی در عصر امروز به یک قدرت نرم تبدیل شده است

 سید محمدرضا خلیلی در دومین نشست کارگروه ملی همکاری‌های علمی ایران و هند که در سازمان مرکزی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، اظهار کرد: دیپلماسی علمی در عصر شتاب علم و فناوری تبدیل به یک عنصر محوری در سیاست خارجی و همچنین یک قدرت نرم شده است. امروزه علم در روابط پیچیده بین‌المللی  نقش کلیدی‌تری پیدا کرده است.

وی افزود: این نقش در ارتباط با حل چالش‌های بین‌المللی مانند تغییرات آب و هوایی، انرژی تجدیدپذیر و اتمی، مقابله با بیماری و بلایای طبیعی مهم‌تر قلمداد می‌شود و رسول پیامبر(ص) می‌فرمایند «علم را بیاموزید، حتی اگر چین باشد» و این به منزله دیپلماسی علمی و ارتباط بین‌المللی برای کسب علم است که یکی از ابزار قدرت در دنیای کنونی محسوب می‌شود.

رایزن اسبق علمی ایران در هند در خصوص پیشرفت‌هایی که در کشور هند وجود دارد، تصریح کرد: علوم فضایی، نانو و بیوتکنولوژی، انرژی اتمی و تجدیدپذیر، صنایع دستی، نساجی، کشاورزی، فناوری اطلاعات، گردشگری و توریسم و مدیریت و بازاریابی از جمله دستاوردهای هند است. این کشور، دومین اقتصاد نو ظهور است که ۴۶۷ میلیون نفر نیروی کار دارد و ۸۹ هزار نفر با درجه فوق لیسانس از موسسه‌ها فارغ التحصیل شدند.

خلیلی عنوان کرد: مردم هند بسیار صبور، با گذشت، آرام، ریسک ناپذیر، سلسله مراتب پذیر، تابع مقررات و قوانین دولت، تابع احکام دیوان عالی هند، اقتصادی، سنت‌گرا، پایبند به اعتقادات مذهبی و علاقه‌مند به کشورشان هستند، آزادی مذهبی، اجتماعی و سیاسی، ساده زیستی، نبود بهداشت لازم به واسطه فقر زیاد و ریشه اعتقادی، مصرف مشروبات الکی از جمله رفتارهای اجتماعی مردم هند است.

خلیلی خاطر نشان کرد: کشور هند ۴۸ وزارت‎‌خانه‌ دارد که مهم‌ترین آن‌ها شامل وزارت توسعه منابع انسانی، علوم و فناوری، علوم سلامت و بهداشت، کشاورزی، طب سنتی، علوم زمین، مخابرات و فناوری اطلاعات، صنایع خیلی کوچک، کوچک و متوسط، محیط زیست جنگل‌ها و تغییرات آب و هوایی، کمیسیون روابط فرهنگی هند، کمیسیون روابط کشاورزی هند، کمیسیون تحقیقات علمی و صنعتی و کمیسیون کشاورزی است.

وی در خصوص راه‌های ارتباط ایران با کشور هند، تشریح کرد: ارتباط با دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی و پژوهشگاه‌های برتر هند، شناسایی دانشکده‌های برتر در دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی هند، شناسایی امکانات بالقوه در دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی هند، شناسایی افراد خبره و دانشمند در حوزه‌های خاص در دانشگاه‌های هند، شناسایی اساتید و ایرانیان علمی و فعال مقیم هند، شناسایی وزارتخانه‌ها و مراکز مهم و نحوه ارائه خدمات و تسهیلات مناسب برای آموزش و پژوهش، برگزاری کارگاه‌های هم‌اندیشی برای ارتباط و شناسایی افراد در حوزه‌های خاص، برگزاری همایش‌ها و کنفرانس‌های مشترک در زمینه‌های خاص، شناساندن ایران در زمینه‌های خاص علمی به هند، سرمایه‌گذاری بر روی شرکت‌های دانش‌بنیان و استارتاپ‌ها و نیز ایجاد دوره‌های مشترک آموزش از جمله راه‌های ارتباطی به شمار می‌رود.

عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی خواجه نصیر الدین طوسی بیان کرد: ارتباطات ما باید از طریق دفتر همکاری‌های بین‌الملل وزارت علوم با نهادهای موجود در هند مانند رایزن علمی، فرهنگی، فناوری، اقتصادی، کارشناسان ارشد سفارت ایران و یا سفیر صورت گیرد.

وی افزود: بسیاری از دانشگاه‌های کشور هند خصوصی هستند و از کشورهایی مانند آفریقای جنوبی، عربستان، افغانستان و … دانشجو دارند که هزینه‌های زیادی را هم پرداخت می‌کنند و ۱۶۰۰ بورسیه به دانشجویان افغانستان و تنها به کشور ما ۴۰ بورسیه می‌دهد که از سفارت هند صورت می‌گیرد و این دانشگاه‌ها به ما نیاز دارند.

خلیلی در خصوص روش‌های ایجاد ارتباط با کشور هند، اظهار کرد: باید دعوت کتبی طرفین برای بررسی و ارزیابی توانمندی‌ها باشد، بازدید از مراکز و امکانات، ارائه نشست هم‌اندیشی علمی برای شناخت و نزدیکی بیشتر، برقراری پروژه مشترک بین دو مرکز، دانشجوی مشترک دکترا و اعزام آن‌ها برای فرصت مطالعاتی اساتید، چاپ مقالات و کتاب به صورت مشترک، امکان اجرای دوره‌های آموزشی مشترک دو یا سه جانبه و ایجاد صندوق مشترک مالی برای انجام ارتباطات علمی و پژوهشی فراهم باشد.

رایزن اسبق علمی ایران در هند تصریح کرد: چشم‌انداز علمی با هند دارای اهدافی است که تعمیق و گسترش روابط علمی، پژوهش‌های فناوری‌های علوم زیستی سلولی و مولکولی، حوزه پزشکی و طب سنتی و داروهای گیاهی، حوزه مدیریت مانند مدیریت انرژی، حوزه کامپیوتر و اینترنت، حوزه کشاورزی، بازاریابی و اشتغال، ترویج زبان و ادبیات فارسی، الگوی اقتصاد مقاومتی یا اقتصاد خودکفا، حوزه بیوتکنولوژی و نانو تکنولوژی و نیز همکاری علمی در عرصه تولید فیلم را برای تحقق آن باید پیش گرفت.

No tags for this post.