ورود کنشگران و تولیدکنندگان به عرصه تولید الکترونیکی محتوای آموزشی و سلامت

به گزارش سیناپرس، محسن باهو روز چهارشنبه در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت: وقتی صحبت از فضای مجازی می شود باید پیشران هایی را در این حوزه مورد توجه قرار داد که تحولاتی را در عرصه علم و فناوری به وجود آورده و در حوزه آموزش و پرورش تاثیر نزدیک و دگرگون کننده در همه عرصه ها بخصوص در محتوا ، روش ها و خدمات در پی داشته است.

وی افزود: نوع نگاه به موضوع و شناخت تحولات می‌تواند کمک کند که چه فعالیت هایی در این عرصه صورت بپذیرد تا پاسخ دهنده و برآورد کننده نیازهای مخاطبان باشد. به نوعی باید اذعان داشت که با یک نگاه جامع تر و آینده نگارانه تر به موضوعات پرداخته شود.
وی تصریح کرد: وقتی تحولات پیش رو را رصد می کنیم پیشران هایی که در حوزه توسعه فناوری اطلاعات وجود دارد به نوعی دگرگون کننده بسیاری از رفتارها و روش های مدیریتی گذشته است و به نوعی بعنوان فناوری های برافکن می توان خطاب کرد مثلا پیدایش داده های بزرگ و یا ابرداده ها و در اختیار قرار گرفتن داده های انبوه با سرعت بالا و حجم و ظرفیت متفاوت از یک طرف و اصالت و صحت و سقم نامشخص اطلاعات، فضای متفاوتی را ایجاد کرده است.
مشاور رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی وزارت اموزش و پرورش بیان داشت: موضوع دیگر اینکه زمانی تکیه صرفا بر ارائه خدمات به صورت زیر ساخت های جدا و مستقل از هم بود اما امروز تمامی خدمات و امکاناتی که قرار است در حوزه کسب و کار به مخاطبان و جامعه ارائه شود در یک مجموعه به هم پیوسته و در یک سکو با استفاده از پردازش های پیچیده در حوزه های مختلف انجام می شود که دسترسی همگانی را در حوزه خدمات آموزشی دچار تغییر و تحول چشمگیر کرده است.
باهو هوشمندسازی محتواها و پایگاه‌ها را از دغدغه های بسیار جدی عرصه تحولات امروز و آینده برشمرد و گفت: بحث محتواهای انبوه و استفاده از قابلیت های واقعی و مجازی، ایجاد فضاهای شبیه سازی شده و اینترنت اشیا از فرصت های دیگر در عرصه تحولات علم و فناوری برای آموزش و پرورش بسیار حائز است زیرا تاثیر مستقیم در عملکرد حوزه فضای مجازی و کارکردهای تربیتی خواهد داشت.
به گفته وی، پیدایش نمادها و الگوهای جدید یا زبان گفتگوی جدید در فضای تعاملات مجازی بین عوامل تاثیرگذار و کنشگرهای واقعی عرصه خدمات فناورانه، ادبیات و فرهنگ جدیدی را به دنبال داشته است بحث سرگرمی های آموزشی و بازی های دیجیتالی که مبتنی بر سناریوهای پیشرفته یادگیری است، تاثیر شگرفی در جذابیت استفاده از خدمات فضای مجازی در پی داشته است و از این رو شاهد هستیم نسل بین 6 تا 18 سال بیشترین وقت خود را در حوزه سرگرمی ها، بازی ها و درگیر شدن در فضای مجازی سپری می‌کند.
مشاور معاون پژوهشی وزارت آموزش و پرورش ادامه داد: این موارد بیانگر آن است که تحولات عرصه خدمات فناورانه، تحولات شتابان و محقق شونده است و اگر تحولات پیش‌ رو را به درستی رصد نکنیم به طور قطع پاسخگوی نیاز مخاطبان خود نخواهیم بود و آموزش و پرورش امروز باید با هوشمندی ویژه در مواجهه با این تحولات برخورد کند در واقع باید آموزش و پرورش هوشمند داشته باشیم.
باهو اضافه کرد: نیازهای دانش آموزان امروز صرفا سواد خواندن و نوشتن و حساب کردن نیست چرا که نسل دیجیتال امروز قبل از ورود به مدرسه با فضاهای جدیدی درگیر هستند که در قالب سرگرمی ها، بازی ها، انیمیشن ها و برنامه های کودک بسیاری از واژگان و متغیرهایی که قرار است به عنوان شناخت پایه باشد برای آنها امری درونی شده است از این رو بیشترین تلاش برای تربیت و پرورش دانش آموزان در عرصه یادگیری باید به شناخت واقعی موقعیت ها، شرایط، ارتباطات، خلاقیت و سازگار بودن محتواها با نیازهای مخاطبان اهتمام داشت.
وی تصریح کرد: آموزش و پرورش برای اینکه بتواند خدمات بهتری به دانش‌آموزان امروز ارائه کند در سند تحول بنیادین راهبرد اصلی مرتبط با فناوری و تحولات متاثر از آن را استفاده هوشمندانه از فرصت فناوری های نوین به ویژه فناوری های اطلاعات و ارتباطات برای ارتقای کیفیت فرآیند یاددهی و یادگیری قرار داده که باید اذعان داشت انتخاب این راهبرد کاملا عالمانه بوده است.
«برخی نگاه هوشمندانه را سیستمی و خردورزی را در تربیت مناسب تر می دانند، مهم اینکه با خرد ورزی هوشمندانه عمل کنیم و اگر هر دو موضوع را تلفیقی بدانیم هدف گذاری و پاسخگو بودن به نیاز مخاطبان در بازه زمان مناسب و ارزیابی و در تراز بودن معیار ها را محقق خواهد کرد».
باهو با اشاره به اینکه یکی از اقدامات در نظام آموزشی آن است که در چارچوب تحولات امروز و با شناخت عالمانه به سیاست ها و راهبردهای تعیین شده در تراز تحول برنامه ریزی کنیم، اضافه کرد:حوزه زیر نظام برنامه درسی ملی یکی از ظرفیت ها و برنامه ریزی ها است در این سند نگاه تلفیقی به استفاده از فرصت های فناورانه و هوشمندانه در طراحی بسته آموزشی با رویکرد توانمندسازی است و از نگاه ابزارگرایانه پرهیز شده است طراحی بسته های آموزشی دروس جدید و تغییر در تولید محتوای مناسب دروس قبلی مبتنی بر پرسشگری، حل مساله و تفکر خلاق را می توان محصول این برنامه دانست.
وی ادامه داد: برنامه درسی ملی تلاش دارد تا با بهره گیری از این فرصت، محیط ها و موقعیت ها و رسانه های متنوع را برای جذابیت فرایند یاددهی و یادگیری فراهم کند و در این میان یکی از سیاست های سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی تولید بسته های آموزشی برای تمامی پایه های تحصیلی و عبور از تک رسانه کتاب درسی بوده است در این فرآیند تا حد ممکن از ظرفیت و توانمندی معلمان و حتی دانش آموزان برای غنی سازی محتوای آموزشی بهره گرفته شده است.
مشاور معاون وزیر آموزش و پرورش یادآور شد: یکی از اقدامات خوب در فرآیند استفاده از فرصت های فناوری ایجاد شبکه ملی مدارس (رشد) است تقریبا بیش از دو دهه از عمر آن می گذرد و زمانی این شبکه راه اندازی شد نمونه ای در این حوزه و محتوای آموزشی و پرورشی در کشور وجود نداشت و سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی نگاه آینده نگارانه در سال های 81 و 82 این حرکت را آغاز کرد.
باهو با بیان اینکه هدف این شبکه دسترسی رایگان به محتواها و خدمات آموزشی مناسب برای تمامی جامعه هدف اعم از معلمان، اولیا و دانش آموزان و تحقق عدالت آموزشی بوده، اضافه کرد: فعالیت های شبکه رشد به سرعت گسترش پیدا کرد و توانست در عرصه پایگاه های محتوایی سلامت و ایمن متناسب با عرصه آموزشی و پرورشی موفق به عنوان برترین قرار گیرد، همچنین زمانی که فضای استقبال تولیدکنندگان عرصه محتوای الکترونیک برای تولیدات آموزشی کمرنگ بوده با تعامل سازنده و فراخوان و سفارش ، تولیدات استاندارد را مورد حمایت قرار داده و فعالان و تولیدکنندگان محتوا و خدمات الکترونیکی را به مشارکت بیشتر تشویق و ترغیب کرد.
وی با بیان اینکه سازمان پژوهش از ابتدای دهه 90 با توانمندشدن بخش های بیرونی، وظیفه هدایت گری بخش خصوصی را برای تولید محتوای با کیفیت در دستور کار قرار داد، تصریح کرد: برای اینکه توانمندی معلمان و دانش آموزان تنها به عنوان مصرف کننده اطلاعات نباشند طرح حمایت از پدیدآورندگان محتواهای آموزشی را به اجرا در آورد تا زمینه ارتقا سواد چندگانه و توانمندی های فناورانه معلمان و دانش آموزان به صورت فراگیری و خود انگیزشی ایجاد و تقویت کند.
مشاور رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی بیان داشت: هدف از این اقدام جهت دهی به چگونگی استفاده از فرصت های فناورانه و فضای مجازی بوده تا با اشاعه روش های هدفمند در طرح درس مبتنی بر ظرفیت های فناوری اطلاعات و استفاده موثر از محتواهای سلامت به عنوان تکمیل کننده در فرایند تدریس در کلاس درس و فرآیند یادگیری است.
وی اضافه کرد: سازمان پژوهش تولید محتوای آموزشی مناسب را از سال 86 در قالب جشنواره در استان های مختلف شروع کرد تا از ظرفیت و توانمندی معلمان و دانش آموزان به عنوان تولید کننده بهترین استفاده شود تا پشتوانه مناسبی برای خلق محتوای سالم در فضای مجازی و مصرف خدمات سلامت در فرایند یاددهی و یادگیری در داخل و خارج از کلاس درس و مدرسه باشد.
به گفته باهو سازمان پژوهش همچنین استفاده از ظرفیت معلمان در فرایند تالیف کتاب درسی را متناسب با سیاست ها و اهداف اسناد بالادستی مدنظر قرار داده است در این رابطه طرح اعتبار سنجی و ارزشیابی کتاب های نونگاشت را به اجرا درآورده است تا بستر مناسب برای فضای تعاملی میان معلمان و فضای مجازی شکل بگیرد به گونه ای که اکنون 7 هزار معلم در سراسر کشور جزو شهروندان فضای مجازی سازمان در سامانه اعتبار سنجی تالیف محتوای درسی هستند.
وی تصریح کرد: تمامی کتاب های سه پایه تحصیلی دوره دوم متوسطه قبل از چاپ در اختیار معلمان و افراد صاحب نظر که توانمندی های آنها توسط ادارات استانی تائید شده قرار گرفت به گونه ای که از هر 32 استان برای هر درس برای دو نفر از همکاران دسترسی ایجاد شد تا مشارکت و ارایه نظرات خود را درباره کتاب های درسی برابر فرم ها و روش های متنوع طراحی شده به انجام برسانند.
مشاور رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی اضافه کرد: تاکنون حدود 2 میلیون اعلام نظر برای محتواهای پیش تالیف دریافت شده است که مورد استقبال گروه های تالیف کتاب های درسی و معلمان و متخصصان قرار گرفته است و دستاورد این حرکت آن بوده که کتاب های درسی با نگاه و نظرات عالمانه معلمان و صاحب نظران پیوند خورده و اشکالات احتمالی کتاب ها در اولین چاپ به حداقل رسیده است.
به گفته وی در فضای نشر و عرضه کتاب های درسی نیز از آنجا که کتاب های کاغذی و فیزیکی به عنوان یک فرهنگ غالب نزد دانش آموزان و خانواده ها است و هنوز جایگاه خاص خود را دارد به منظور تسهیل در دسترسی در کنار کتاب های درسی کاغذی نسخه الکترونیکی کتاب های درسی آماده سازی شده و در قالب کتاب الکترونیک روی پایگاه اینترنتی دفتر نشر مواد و رسانه های آموزشی و شبکه رشد بار گذاری شده و به صورت رایگان قابل دریافت برای همه است.
وی در ارتباط با جایگزینی کتاب الکترونیکی با کتاب کاغذی یادآورشد: اگر در ارزشیابی ها از نحوه استفاده کتاب های کاغذی در حوزه فرایند یاددهی و یادگیری به این نتیجه برسیم که عرضه کتاب و رسانه مکتوب دیگر قابل استفاده و استقبال مخاطبان نیست می توان به جایگزینی و الکترونیکی کردن کتاب های درسی هم اندیشید.
باهو افزود: اکنون به دلیل فراهم نبودن زیرساخت ها و فقدان امکانات منطقه ای امکان حذف کتاب های کاغذی وجود ندارد و برای برقراری عدالت آموزشی باید با توجه به مقتضیات نقاط مختلف کشور محتوای آموزشی در اختیار دانش آموزان قرار گیرد.
مشاور معاون وزیر آموزش و پرورش عنوان کرد: اکنون تمامی افراد به راحتی می توانند کتاب های درسی را قبل از چاپ از طریق این سامانه و شبکه ملی مدارس (رشد) دریافت کنند و این امکان برای علاقه مندان خارج از کشور نیز فراهم است.
باهو با بیان اینکه همچنین مجلات رشد در فرآیند یادگیری و بسته آموزشی که تولید محتواهای مرتبط با برنامه درسی منتشر می شود، ادامه داد: شبکه رشد در تداوم فعالیت های خود لباس نو به تن کرده و خدمات متنوع و به روز و قطعات محتوایی پشتیبان کلاس درس را به صورت موضوعی و دسته بندی شده به صورت رایگان در اختیار مخاطبان قرار داده است به گونه ای که معلمان می توانند برای طرح درس و استفاده از فرصت های متنوع و جذاب در کلاس درس و ایجاد فضای دست ورزی از این امکان استفاده کنند.
وی اظهار داشت: علاوه بر این، شبکه رشد برای دانش آموزان مستعد و توانمندی که علاقه مند به محتوای غنی تر خارج از چارچوب برنامه درسی هستند نیز در حوزه های علوم پایه و انسانی محتوای متنوعی در نظر گرفته است و در کنار آن انجمن های علمی و تخصصی نیز فعال بوده و به سوالات مختلف پاسخ می دهند.
مشاور رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی بیان داشت: اکنون در حوزه فضای مجازی باید طراحی خدمات هوشمندانه بوده و محتواها نگرش یادگیری را در مخاطبان ایجاد کند و برای اینکه یادگیری مبتنی بر اصول و چارچوب تربیتی باشد لازم است طراحی محتوا و خدمات متناسب با هدایت گری تربیتی دانش آموزان در فضای مجازی صورت گیرد و در این میان سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی جایگاه تنظیم کننده دارد و چاچوب ها و سیاست ها را تبیین می کند.
باهو با تاکید بر اینکه در شرایط کنونی محتواهای تولید شده برای دانش آموزان باید برانگیزاننده و جذاب باشد تا بیشتر مورد پذیرش مخاطبان باهوش امروز قرار گیرد، بازی سازی را از اصول طراحی محتوا دانست و گفت: طراحی محتوا و خدمات باید سازگار با استعداد و توانمندی ها و نیاز مخاطبان باشد و در این رابطه باید از فناوری های روز نیز استفاده شود زیرا اکنون دانش آموزان به انواع وسایل برای ورود به فضای مجازی دسترسی دارند به همین دلیل باید برنامه ها و محتواهای سالم به گونه ای طراحی و تولید شود که قابل رقابت با حجم عظیم تولیدات خارجی باشد.

No tags for this post.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا