آیا دریاچه ارومیه به تراز اکولوژیک طبیعی خود می‌رسد؟

اما طی پنج سال گذشته با اقدامات دولت و تزریق اعتبارات وضعیت تا حدودی تثبیت شده و پروژه‌های مختلفی برای وارد کردن آب مطمئن به پیکره‌ دریاچه و در نهایت احیای آن در حال اجراست. اگرچه وضعیت دریاچه ارومیه نسبتا بهبود یافته اما هنوز تا احیای کامل فاصله دارد.

عیسی کلانتری، رییس سازمان حفاظت محیط زیست کشورضمن بیان اینکه دریاچه ارومیه توان از دست دادن حتی یک قطره آب دیگر را ندارد، گفت: خشک شدن دریاچه ارومیه زندگی بیش از پنج میلیون نفر را در معرض تهدید قرار می دهد.

وی با اشاره به خشکی دریاچه ارومیه با تاکید بر اینکه در گذشته نسبت به خشک شدن دریاچه ارومیه هشدار داده ام، اظهارداشت: خشک شدن دریاچه ارومیه بیش از پنج میلیون نفر را در معرض تهدید قرار می دهد، معلوم نیست با خشک شدن دریاچه ارومیه با توجه به تغییرات اقلیم و درجه حرارت از نظر ژنتیکی چه اتفاق می‌افتد.

معاون رییس جمهوری با بیان اینکه در ۳.۵ سال گذشته ۳۶۰۰ میلیارد تومان در حوضه دریاچه ارومیه هزینه شده است، گفت: متاسفانه امروز از حوضه دریاچه ارومیه برای کارخانجات سایر استانها مانند اصفهان و خراسان چغندر ارسال می‌کنیم و با توجه به آب‌بر بودن چغندر، این در حقیقت به این معنی است که به جای چغندر، آب انتقال می‌دهیم.

دریاچه ارومیه از خشک شدن رهایی یافت

معاون رییس جمهوری و رییس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: با ورود آب شیرین به بستر دریاچه ارومیه، عمق آن بین 6 تا 26 سانتی متر افزایش یافته و از پلایا (دریاچه خشک) نجات یافته است.

وی افزود: با تدبیر دولت در طول سال های اخیر و اعتباراتی که برای آن هزینه شده است؛ دریاچه ارومیه تا سال 1406 به تراز اکولوژیک طبیعی خود خواهد رسید.

وی ادامه داد: در سه سال و نیم گذشته 36 هزار میلیارد ریال برای احیای دریاچه ارومیه هزینه شده که از این مبلغ 14 هزار ریال آن برای سد و تونل زاب به طول 36 کیلومتر بوده و از این طریق 650 میلیون متر مکعب آب سالانه وارد دریاچه خواهد شد.

تراز دریاچه ارومیه 7سانتی متر بیشتر از مدت مشابه سال قبل

فرهاد سرخوش، رییس دفتر استانی ستاد احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان غربی گفت: تراز دریاچه ارومیه در حالی به یکهزار و 270 متر و 31 سانتی متر رسیده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته هفت سانتی متر بیشتر است.

وی با اعلام اینکه تراز دریاچه ارومیه نسبت به کمترین سطح ثبت شده برای آن 30 سانتی متر افزایش یافته، افزود: دریاچه ارومیه نسبت به یک ماه گذشته 6 سانتی متر افزایش داشته است.

وی همچنین با اعلام اینکه مساحت دریاچه ارومیه به یکهزار و 771 کیلومتر مربع رسیده، بیان کرد: مساحت این دریاچه نسبت به سال گذشته 90 کیلومترمربع افزایش یافته است.

رییس دفتر استانی ستاد احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان غربی با بیان اینکه قبل از تشکیل ستاد احیا، تراز دریاچه ارومیه سالانه به طور متوسط 40 سانتی متر کاهش می یافت، بیان کرد: برنامه ریزی، تخصیص اعتبار و تلاش دولت تدبیر و امید برای احیای این دریاچه، روند خشک شدن آن را متوقف کرده است.

وی با تاکید بر اینکه طرح های انتقال آب به دریاچه ارومیه هنوز به بهره برداری نرسیده است، اضافه کرد: سال آینده چندین طرح انتقال آب به دریاچه به بهره برداری می رسد که نقش بسزایی در احیای نگین آبی آذربایجان خواهد داشت.

آیا ارتباطی بین سطح آب های زیرزمینی با سطح آب دریاچه وجود دارد؟

بعضی از متخصصان آب کشور و برخی از دست اندرکاران احیای دریاچه ارومیه بر این باورند که رابطه معنی داری میان سطح آب دریاچه و آب زیرزمینی اطراف آن وجود ندارد. در این راستا، بسیاری از تحقیقات صورت گرفته به روی دریاچه و تصمیمات اخذ شده در مورد آن، توجهی جدی به رابطه آب زیرزمینی و سطح آب دریاچه نکرده اند.

اما تحقیقی که توسط بابک واحد دوست و حفظ الله آکسوی در نشریه "فرآیندهای هیدرولوژیک" منتشر شده، نظراتی متفاوت در این باره ارایه می کند.

در این تحقیق، نقش مستقیم و غیر مستقیم آب زیرزمینی بر روی دریاچه ارومیه بررسی شده است . در روش مستقیم، الگوی تغییرات سطح آب در چاه های منطقه از لحاظ زمانی و مکانی با الگوی تغییرات سطح آب دریاچه مقایسه شده و در روش غیر مستقیم نیز، تاثیر آب زیرزمینی بر روی دبی رودخانه ها در ایستگاههای دبی سنجی منتهی به دریاچه بررسی شده است.

برخی از نتایج قابل توجه این تحقیق بدین شرح است:

١- از لحاظ الگوهای زمانی و مکانی ارتباط معنی داری بین سطح آب های زیرزمینی با سطح آب دریاچه وجود دارد.

٢- آب های زیرزمینی واقع در ساحل غربی دریاچه به علت شیب ارتفاعات و نشان دادن الگویی عکس الگوی سطح آب دریاچه به صورت طبیعی در حال تغذیه آب دریاچه هستند.

٣- الگوی مشابه بین سطح آب های زیرزمینی واقع در ساحل شرقی دریاچه با الگوی سطح آب دریاچه حکایت از آن دارد که روند کاهش سطح آب دریاچه هم زمان با کاهش سطح آب زیرزمینی در قسمت شرق دریاچه اتفاق افتاده است.

۴- آب زیرزمینی بطور متوسط نزدیک به ۷۰ درصد آب رودخانه ها در منطقه را تامیین می کند. این بدان معنی است که وضعیت آب های سطحی نیز به شدت متاثر از وضعیت آب های زیرزمینی در منطقه می باشد.

٥- روند رو به افزایش و بی برنامگی در استفاده از آب های زیرزمینی در سال های اخیر چه به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم در خشک شدن دریاچه نقش داشته است و این در حالی است ادامه این روند می تواند وضعیت را به نقطه بی بازگشت سوق دهد.

با کشاورزی سنتی، دریاچه ارومیه احیا نمی شود

سید هادی بهادری، نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی گفت: با کشاورزی سنتی موجود، دریاچه ارومیه احیا نمی‌شود. ستاد احیای دریاچه اورمیه باید فعالیت‌های خود را افزایش دهند چرا که در ۶ سال گذشته تراز دریاچه تقریبا ثابت مانده است.

وی با اشاره به مشکلات موجود استان تصریح کرد: کشاورزی کم بازده یکی از بزرگترین مشکلات استان آذربایجان غربی است؛ میراث فرهنگی، شهرسازی، حوزه فرهنگی، هویت، ترانزیت، هنر و ارتباطات سیاسی از جمله بخشهایی است که می‌توانند به اقتصاد استان کمک کنند.

این نماینده مردم ارومیه در مجلس با اشاره به سفر کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس به استان تصریح کرد: یکی از مهم‌ترین درخواست‌هایی که می‌توان از رییس جمهور داشت شامل عبور از کشاورزی کم بازده، اجازه تردد خودروهای منطقه آزاد ماکو تا ارومیه و توسعه شبکه ریلی و رفع مشکلات واحدهای تولیدی استان است.

 

 

No tags for this post.