نگاهی به گردشگری پایدار و اهمیت آن

مقامات در تایلند در اوایل ماه جاری اعلام کردند که یکی از معروف‌ترین سواحل موردعلاقه کاربران اینستاگرام در این کشور با نام ساحل مایا (Maya Bay) در جزیره Ko Phi Phi Leh به‌طور کامل تعطیل‌شده است. این شهر بسیار زیبا که از آن به‌عنوان بهشت گرمسیری یاد می‌شود در طول سال‌های متمادی، موردتوجه گردشگران قرار داشته و بر اساس آمارهای رسمی، روزانه پنج هزار گردشگر به آن مراجعه می‌کردند.

حضور بیش‌ازحد گردشگران در یک منطقه سبب ایجاد فشار مضاعفی بر زمین‌های ساحلی شده و نتایجی همچون فرسایش خاک و افزایش آلودگی و زباله و نابودی حیات‌وحش و محیط‌زیست منطقه را در پی داشته است. این تأثیرات به‌طور خاص در مناطق روستایی سبب کاهش منابع طبیعی می‌شود که گردشگری زیست‌محیطی به آن وابسته است.

این منطقه همچنین برای فیلم‌برداری یکی از مشهورترین فیلم‌های هالیوودی با بازیگری لئوناردو دی کاپریو مورداستفاده قرارگرفته و متأسفانه حضور همیشگی و پرتعداد گردشگران سبب شده است تا حدود ۸۰ درصد از صخره‌های مرجانی اطراف خلیج و سواحل این منطقه تخریب شوند.

حضور بیش‌ازحد گردشگران در این منطقه سبب ایجاد فشار مضاعفی بر زمین‌های ساحلی شده و نتایجی همچون فرسایش خاک و افزایش آلودگی و زباله و نابودی حیات‌وحش و محیط‌زیست منطقه را در پی داشته است. این تأثیرات به‌طور خاص در مناطق روستایی سبب کاهش منابع طبیعی می‌شود که گردشگری زیست‌محیطی به آن وابسته است.

به‌تازگی قانون‌گذارآن‌هاوایی، تبصره‌ای را تصویب کردند که استفاده از تمامی محصولات دارای کرم ضد آفتاب را ممنوع می‌کند زیرا مواد شیمیایی موجود در این کرم‌ها موجب نابودی صخره‌های مرجانی شده و اکوسیستم منطقه را تهدید می‌کنند. به باور کارشناسان، این‌یک اقدام شدید محسوب می‌شود که برای حفاظت از محیط طبیعی کاملاً ضروری است.

صنعت گردشگری یکی از بزرگ‌ترین صنایع جهان محسوب شده و نقش مهمی در اقتصاد جوامع دارد. در سال‌های اخیر، صنعت گردشگری موجب رشد اقتصادی بسیاری از کشورهای اروپائی ازجمله پرتقال شده اما در نقطه مقابل، این مسئله منجر به افزایش قیمت‌ها در منطقه و نارضایتی مردم محلی شد. موج این اعتراضات در برابر رشد بیش‌ازحد گردشگری و حضور پرتعداد گردشگران تقریباً در همه جای جهان از دوبروونیک کرواسی تا بارسلونا در اسپانیا دیده‌شده و بسیاری از مردم محلی در گوشه و کنار دنیا نسبت به این موضوع ناخشنود هستند زیرا در شهرهای گردشگر پذیر، قیمت بسیاری از خدمات و کالاها مانند اجاره خانه، مواد غذائی و … افزایش‌یافته و پدیده ترافیک نیز مزید بر علت می‌شود.

فاطیما ویرا (Fatima Vieira) هماهنگ‌کننده ملی سازمان کلید سبز یا Green Key که یک سازمان رسمی صادرکننده گواهینامه زیست‌محیطی با توجه به پایداری در صنعت گردشگری در این رابطه اعلام کرد: «پروازهای ارزان‌قیمت سبب شده تا گردشگران بسیاری به پرتقال و مجمع‌الجزایر توریستی آن سفر کنند؛ اما این موضوع بسیار مهم است که ما قادر به ایجاد نوعی توازن در این صنعت باشیم که قطعاً کار بسیار دشواری است. برای نمونه، راهکارهایی که ممکن است در یک منطقه مفید بوده و کاربرد داشته باشند ممکن است یک راه‌حل مناسب در دیگر مناطق محسوب نشود. ما فقط باید مردم را متقاعد کنیم که به‌طور بالقوه قادر هستیم این مشکلات را حل کنیم.»

اصطلاح گردشگری پایدار یا مسئولیت‌پذیر اشاره به تلاش برای کاهش تأثیر گردشگری بر محیط‌زیست و فرهنگ محلی دارد، این تأثیرات مثبت باید به‌گونه‌ای باشند که برای نسل‌های آینده قابل‌لمس بوده و گردشگران و مسافران برای کسب آگاهی بیشتر از اثرات منفی گردشگری و انتخاب‌های بهتر که تأثیر مثبتی در منطقه داشته باشند، تشویق می‌شوند. در سال‌های اخیر شاهد هستیم که برگزارکنندگان تورهای گردشگری، شرکت‌های اجاره‌ای و کسب‌وکارهای مرتبط با توریسم به‌طور فزاینده‌ای به اصول گردشگری پایدار پیوسته و بسیاری از آن‌ها دارای یک بیانیه پایداری در وب‌سایت‌های خود هستند.

مجموعه کلید سبز در ابتدا در شهر کپنهاگ به سال ۱۹۹۴ تأسیس و در حال حاضر ۲۷۰۰ سازمان در ۵۶ کشور تحت پوشش این قوانین هستند. کلید سبز هتل‌ها، رستوران‌ها، کمپ‌ها و اقامتگاه‌های محلی را بر اساس میزان تعهد خود به پایداری محیطی رتبه‌بندی می‌کند.

فاطیما ویرا دراین‌باره می‌گوید: «یک فهرست از معیارها و استانداردهای گردشگری پایدار وجود دارد که هر شرکتی که مایل به داشتن گواهی کلید سبز است باید از آن‌ها پیروی کند. این قواعد شامل کاهش مصرف برق و آب و گاز است اما برای من به‌شخصه، آموزش مردم در مورد اهمیت گردشگری پایدار، امری کلیدی است.»

این موضوع در حالی است که نتایج مطالعات پژوهشگران نشان می‌دهد صنعت جهانی گردشگری در بخش‌های مختلف خود مانند حمل‌ونقل، اسکان، فعالیت‌های تفریحی، غذا و مباحث انرژی و زیرساخت‌های موردنیاز گردشگران، تنها طی سال ۲۰۱۳ در حدود چهار و نیم میلیارد تن دی‌اکسید کربن تولید کرده است. در این میان سهم حمل‌ونقل هوائی از تولید کربن در صنعت گردشگری، حدود یک‌پنجم این میزان است.

بر اساس نتایج به‌دست‌آمده در این مطالعات، ایالات‌متحده آمریکا بیشترین میزان تولید دی‌اکسید کربن در حوزه گردشگری را در جهان به خود اختصاص داده و سالانه حدود یک میلیارد تن دی‌اکسید کربن در حوزه گردشگری این کشور تولید می‌شود در رتبه‌های بعدی این فهرست، کشورهای چین و هندوستان قرار دارند. این رقم شامل گردشگران ورودی و افرادی است که از کشورهای مبدأ به سایر نقاط جهان سفر می‌کنند.

ترجمه: احسان محمدحسینی

منبع: huckmag و scientificamerican

No tags for this post.