احداث نیروگاههای زباله سوز بهترین شیوه برای مدیریت پسماند است

به گزارش سیناپرس به نقل ازایرنا، ساماندهی پسماند خانگی همواره مساله ای پیچیده در مدیریت شهرها بوده است و به علت دامنه گسترده مواد موجود در این پسماند مانند شیشه، فلز، کاغذ، پلاستیک، مواد آلی و … و اختلاط کامل این مواد، مشکلات متعددی در مدیریت آنها بروز می کند.

پسماند های شهری و روستایی به معضلی با پیامد های روز افزون تبدیل شده است، گذشته از هزینه های بسیار بالایی که جمع آوری، حمل و نقل و دفع پسماند های شهری تحمیل کرده است، مخاطرات زیست محیطی آن نیز بسیار جدی است و نگرانی های حاصل از ادامه این وضعیت باید همه اقشار جامعه و به ویژه مدیران شهری را به تفکر و عمل به منظور مقابله با این مخاطرات وا دارد.
شهرهای شمالی کشور امروز با حجم بالای پسماند مواجهند که به دلیل سطح بالای آب های زیرزمینی امکان دفن آن ها وجود ندارد و به همین دلیل هم با انباشت زباله بسیار مواجهند. میزان زباله تولیدی در این مناطق روزانه معادل پنج هزار 500 تن است که این حجم بالا موجب بروز مشکلات زیست محیطی متعدد شده است.
استان مازندران با جمعیت سه مییلون و 300 هزار نفری، روزانه بیش از سه هزار تن پسماند شهری و روستایی تولید می کند که 75 درصد آن زباله تر و 25 درصد زباله خشک است.
مشکل زباله در مازندران این روزها از بلای جان طبیعت فراتر رفته و تبدیل به بلای جان ساکنان این استان شده است. در زمانی که این گزارش با عنوان اهمیت بهره برداری زود هنگام از 2 زباله سوز ساری و نوشهر نوشته می شود ، همچنان میلیون ها تن زباله در گوشه و کنار مناطق ساحلی و جنگلی مازندران رها شده و با گذشت زمان شیرابه این حجم زباله وارد رودخانه ها و از آنجا وارد زمین ها و محصولات کشاورزی و دریا می شود و اینکه زندگی و سلامت تمام ایرانیانی را که از این محصولات استفاده می کنند ، تحت تاثیر قرار بدهد، محتمل است.
بنا بر آمار آب و فاضلاب مازندران، بیش از 90 درصد آب مازندران از سفره های زیرزمینی تامین می شود و این سفره ها از آب باران و رودخانه تغذیه می شوند و اگر به نحوه دفع شیرابه های زباله ها توجه نشود ، بحران بهداشتی ناشی از زباله ها دامنگیر تمامی جمعیت استان و کشور خواهد شد.
هر چند در سال های اخیر با استفاده از ماشین آلات پیشرفته جمع آوری و حمل زباله مازندران بهداشتی شده است ، اما همچنان دفن و دفع زباله در استان علاوه بر اینکه بخش اعظمی از درآمد شهرداری ها را به خود اختصاص می دهد ، با تبعات اجتماعی و بهداشتی همراه است .
از سوی دیگر اگرچه ساماندهی مراکز دفن زباله ،تفکیک زباله از مبداء ، تبدیل زباله به کود و انرژی و کاهش تولید زباله چهار محور برنامه ریزی شده برای حل معضل مزمن پسماند مازندران در دوره فعالیت استاندار دولت دوازدهم در این استان بوده است ، اما کارشناسان نیروگاه زباله سوز را تنها راه حل مشکل پسماند استان عنوان می کند.
** مزیت های کارخانه زباله سوز
در سه دهه اخیر به منظور فائق آمدن بر مقررات و ضوابط سخت گیرانه زیست محیطی(برای کاهش میزان انتشار آلاینده ها) فن آوری های زباله سوزی دستخوش پیشرفت اساسی شده اند و از این میان، سیستم های توده سوز شبکه ای توانسته اند در عین رعایت مقررات زیست محیطی، بر طبیعت ناهمگن زباله جامد شهری فائق آیند، به طوری که امروزه توده سوزی زباله جامد بر روی شبکه یک کوره زباله سوز، یک فناوری اثبات شده و جاافتاده است.
کارشناسان معتقدند مدیریت پسماند علاوه بر ایمن بودن، باید پایدار باشد و این امر تنها از طریق تعادل و تعامل میان توسعه اقتصادی، عدالت اجتماعی و محیط زیست صورت می گیرد.
بنا بر این مدیریت پسماند پایدار باید از لحاظ محیط زیست موثر و کارا و تضمین کننده سلامت و ایمنی باشد و از لحاظ اجتماعی پذیرفته شود و بازده اقتصادی داشته باشد.

اهمیت تسریع در ساخت و راه اندازی کارخانه زباله سوز در شمال
با توجه به این موضوع که میزان رطوبت در پسماندهای جمع آوری شده در مناطق شمالی کشور زیاد است و مساحت مورد نیاز برای دفن بهداشتی پسماندهای شهری هم دستکم در طول یک سال از 40 هکتار فراتر می رود، دپو کردن تنها راهکاری بوده که تاکنون به صورت فراگیر از آن استفاده می شد و همچنان هم مورد استفاده است.
بررسی ها نشان می دهد که شهرداری های استان مازندران با صرف هزینه 500 ریالی به ازای هر کیلوگرم زباله در مجموع روزانه یک میلیارد ریال را به مدیریت پسماندهای شهری اختصاص می دهند که با این شیوه مدیریت پسماند بازگشت هزینه ای نیز در پی نخواهد داشت.
اگر این مقدار زباله سوزانده شود به ازای سوزاندن هر یک تن زباله 2.7 تا 2.8 مگاوات برق تولید می شود که اگر 2 هزار تن پسماندهای شهری استان مازندران سوزانده شود، حدود پنج هزار مگاوات برق روزانه می توان تولید کرد و با فرض هر کیلو وات ساعت پنج هزار ریال ،در نهایت روزانه 25 میلیارد ریال از محل سوزاندن زباله درآمد کسب می شود.
اگر پسماندهای حدود هزار تنی در روز مناطق روستایی مازندران نیز به این مقدار افزوده شود می توان روزانه 40 میلیارد ریال کسب درآمد کرد.
همسو با این رویکرد پیش بینی می شود که استان مازندران به تعداد زباله سوزهای بیشتر با ظرفیت بالاتری نیاز دارد تا از این طریق بتواند ضمن حفظ زمین ها، مراتع و جنگل ها انرژی برق تولید کرده و از این طریق بتواند قسمتی از هزینه های مدیریت پسماند در سطح استان را تامین کند.
**حل معضل زیست محیطی کره زمین با گسترش کارخانه زباله سوز در دنیا
کارشناس ارشد توده‌سوزها در تولید انرژی پاک در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت که بر اساس گزارش تهیه شده از بازار جهانی، ظرفیت تبدیل زباله به انرژی از طریق زباله سوزی تا سال 2016 به حدود 70 میلیون تن رسید.
جواد نصیری افزود: بر اساس این گزارش با توجه به کمبود فضا برای ساخت مناطق شهری و همچنین کمبود زمین برای دفن زباله ها ، تقاضا برای ساخت نیروگاههای زباله سوز افزایش یافته است.
وی اظهار داشت: امروزه ﺑﺴﻴﺎری از ﻣﻘﺎﻣـﺎت و ﺟﻮاﻣـﻊ ﻣﺴﺌﻮل در ﻛﺸـﻮرﻫﺎی ﺻﻨﻌتی از ﻣﺸﻜﻼت ﻧﺎشی از ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ آﮔﺎهی ﻳﺎﻓﺘﻪ اﻧـﺪ و درﺧﺼﻮص ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻨﺴﺠﻢ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻳﺸﺎن، روش ﻫﺎی ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒـﻮل از ﻟﺤﺎظ زیست محیطی ﻣﺜـﻞ ﻛـﺎﻫﺶ در ﻣﺒـﺪأء تولید زباله، ﻛﻤﭙﻮﺳﺖ، زﺑﺎﻟﻪ ﺳﻮزی و در ﻧﻬﺎﻳﺖ دﻓﻦ را ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻗﺮار داده اﻧﺪ.
این کارشناس توضیح داد: اﻳﻦ اﻣﺮ در ﺑﺴﻴﺎری از ﻛﺸﻮرﻫﺎ ﺑه ﻌﻨﻮان ﻳﻚ اﺳﺘﺮاﺗﮋی ﻣﻮرد ﻗﺒﻮل واﻗﻊ ﺷﺪه اﺳﺖ اﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻮارد ﻓﻮق می ﺗﻮان ﺑﻴﺎن ﻛﺮد ﻛﻪ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ دو ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژی ﻏﺎﻟﺐ در زﻣﻴﻨﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ اﻧﺮژی از ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ ﺷﻬﺮی در ﺟﻬﺎن زﺑﺎﻟﻪ ﺳﻮزی در درﺟﻪ اول و ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﻴﻮﮔـﺎز از دفن زباله در درﺟﻪ دوم ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ.
نصیری که قبلا مدیریت دفتر انرژی زیست توده سازمان انرژی‌های نو ایران را بر عهده داشت، گفت: در ﻣﻮرد ﺑﺴﻴﺎری از مناطق، روش زباله سوزی یکی از ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ و ﻳــﺎ ﺿﺮوری ﺗﺮﻳﻦ ﺷﻴﻮه ﻫﺎی ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ زﺑﺎﻟﻪ ﺑـﻪ ﺷﻤﺎر می رود.
وی بیان داشت: بر اساس آمار جهانی در حال حاضر تعداد 2 هزار و 450 زباله سوز در سطح جهان وجود دارد که بر حسب تناژ ژاپن با آمار سالانه 40 میلیون تن زباله جایگاه نخست را دارد و بعد از آن اروپا، چین و آمریکا قرار دارند.
نصیری گفت: پیاده کردن یک سیستم جامع مدیریت پسماند در کشورهای در حال توسعه، علاوه بر موانعی که در کشورهای توسعه یافته بر سر ایجاد چنین سیستمی وجود دارد، با مشکلات دیگری نیز روبه رو است که از جمله آن می توان به کمبود زیرساخت های اساسی و محدودیت منابع اشاره کرد.
وی افزود: سیستم های مدیریت پسماندی که هم اکنون در این کشورها موجود هستند، معمولا ویژگی هایی نظیر خدمات جمع آوری ناکافی، پردازش حداقل مواد و تلنبار کنترل نشده دارند .
این کارشناس گفت: جمع آوری داده ها در باره ترکیب پسماند، پیشرفت از تلنبار کنترل نشده به سمت استفاده از سیستم دفن بهداشتی
، جدا سازی پسماند آلی که به کمپوست تبدیل می شود، استفاده از رفتگران به صورت سازمان یافته برای جمع آوری مواد قابل بازیافت و سوزاندن زباله های باقی مانده از فرآیند تفکیک به منظور کاهش حجم دفنی ،پیش نیاز برای اجرای یک سیستم جامع مدیریت پسماند است.
وی مزیت اصلی زباله سوزی را کاهش حدود 90 درصد حجم زباله جامد و حدود 70درصد وزن آن اعلام کرد و گفت: علاوه بر این به دلیل گازی کردن و تخریب مواد آلی(که در غیر این صورت می بایست تحت تجزیه بیولوژیکی در دفنگاه قرار گیرند)، مواد برجامانده از زباله سوزی به لحاظ فیزیکی پایدار هستند.
این کارشناس مدیریت پسماند کشور اظهار داشت: همچنین دمای بالای فرایند با تخریب کامل همه ارگانیسم هایی که در صورت دفع زمینی سبب بروز بیماری ها می شوند سبب ضد عفونی شدن جریان زباله می شود.
به گفته نصیری فرایند احتراق همه مواد انتشار دهنده بو در زباله را از بین برده، خاکستر زیرین و خاکستر معلق آن، بعد از خنک شدن، سترون و بی بو می شوند.
وی گفت: واحدهای زباله سوزی می توانند نزدیک مناطق ارائه خدمت (مناطق جمع آوری زباله) احداث شده و هزینه های حمل و نقل را، نسبت به دیگر روش های دفع، که در آنها لازم است زباله برای دفع نهایی، مسافت هایی را حمل گردد، کاهش دهند.

نیروگاه زباله سوز نوشهر و ساری با 44 میلیون دلار سرمایه گذاری
در حال حاضر مدیریت زباله و پسماند استان مازندران به 9 منطقه تقسیم شده است و این تقسیم بندی هم مبتنی بر راه حل های اندیشیده شده برای حل معضل است .
طبق برنامه، مشکل پسماند مازندران قرار است با ایجاد 2 نیروگاه زباله سوز در شهرهای ساری و نوشهر و احداث کارخانه کمپوست و زباله سوز در هفت منطقه دیگر حل شود.
مبلغ کل قرار داد هر کارخانه های زباله سوز ساری و نوشهر 44 میلیون دلار است که به صورت مشارکتی 40 درصد آورده شرکت تدبیر و توسعه سلامت و 60 درصد نیز از سوی دولت است که شهرداری های نوشهر و ساری نمایندگان دولت محسوب می شوند.
مجری پروژه کارخانه های زباله سوز ساری و نوشهر در تشریح آخرین وضعیت بودجه ای و ساخت این 2 کارخانه به خبرنگار ایرنا گفت که این شرکت از زمان افتتاح و بهره براری تا هفت سال درآمد های ناشی از فروش برق را کسب می کند و پس از مدت اتمام هفت ساله بهره برداری ،کارخانه دریک شرائط مناسب تحویل شهرداری ها می شود.
بهروز امامی با بیان اینکه نیروگاه زباله سوز 200 تنی نوشهر در آستانه بهره برداری قرار دارد، افزود: اکنون 100درصد تجهیزات آن در محل سایت وارد شده و در حال نصب است.
وی با بیان اینکه این زباله سوز ظرفیت تولید 14هزار مگاوات ساعت برق در سال دارد، ادامه داد: هزینه ساخت این نیروگاه حدود 14 میلیون دلار است.
مجری مجری پروژه کارخانه های زباله سوز مازندران با بیان اینکه هزینه ساخت کارخانه ساری 30 میلیون دلار است، گفت: این کارخانه با سوزاندن 450 تن زباله در روز ظرفیت تولید 30 هزار مگاوات ساعت برق در سال را دارد.
امامی با بیان اینکه در حال حاضر حدود 70 درصد تجهیزات وارد سایت زباله سوز ساری شده است، بیان داشت: از آنجایی که 31درصد عملیات ابنیه و ساختمانی آن پیشرفت فیزیکی دارد، تا یک ماه دیگر عملیات نصب تجهیزات آن شروع خواهد شد.

تفکیک زباله از مبداء در مازندران
با توجه به اینکه سرمایه گذاری هنگفتی برای زباله سوز نیاز است، طرح تفکیک زباله از مبداء ، کارخانه کمپوست و ساماندهی مراکز دفع مورد توجه مدیریت پسماند استان قرار گرفته است.
همسو با این رویکرد از خرداد ماه امسال ساماندهی مراکز 28گانه دفن زباله استان مازندران با انجام عملیات محصور سازی و زهکشی شیرابه ها به اتمام رسیده است.
طرح تفکیک زباله از مبداء دومین مرحله از ساماندهی پسماند مازندران است که طبق برنامه تا پایان سال جاری پنج درصد از وزن زباله برابر با 30 درصد حجم زباله باید از مبداء تفکیک شود.
بر اساس مصوبه شورای پسماند مازندران، زباله گردی نیز در محل دفن زباله تا پایان امسال ممنوع خواهد شد.

No tags for this post.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا