همدان به عنوان ژئوپارک اکباتان ثبت می شود

ژئوپارک محدوده ای با وسعت کافی و مرزهای مشخص، حاوی چندین پدیده بارز زمین شناسی، آثار تاریخی، بوم شناسی، باستان شناسی و میراث فرهنگی و طبیعی است که قدرت نقش آفرینی در توسعه اقتصادی پیرامون خود را دارد.
این تعریفی است که یونسکو از ژئوپارک ارائه می دهد و هم اینک رویای رساندن رکورد 127 ژئوپارک به عدد 500 را در سر می پروراند؛ ایران نیز پا به پای کشورهای دیگر برای افزایش سهمیه خود در این شبکه جهانی گردشگری می کوشد.
زمین شناسان مطالعه و بررسی چهارگوشه ایران زمین را برای یافتن منطقه ای مستعد ژئوپارک سالها است که آغاز کرده اند؛ برآیند کوشش آنها ثبت 'ژئوپارک قشم' در فهرست جهانی یونسکو و همچنین ثبت 'ژئوپارک طبس' در فهرست ملی کشورمان است.
در تازه ترین نتایج تحقیقات پژوهشگران، همدان به دلیل بهره مندی از پدیده های زمین شناختی و تنوع ژئوسایت ها، قابلیت معرفی به عنوان ژئوپارک را پیدا کرده است؛ آنهم ژئوپارکی به نام 'اکباتان'، نامی آشنا برای فعالان و علاقه مندان گردشگری در جهان و روایتگر تاریخ و تمدن کهن این دیار.
کوه آذرین الوند با گسل ها، شکافها و پروراندن زیباترین کانی های جهان در دل خود مهمترین پدیده زمین شناختی همدان به حساب می آید که نظیر آن در کمتر جایی از ایران دیده می شود؛ وجود همین یک پدیده قوی ترین دلیل برای دفاع از ژئوپارک همدان است.
پدیده های گنجنامه و کتیبه های گرانیتی آن، غار علیصدر بعنوان طولانی ترین غار آبی جهان که امکان قایقرانی هم دارد، ظرفیت ژئوپارک اکباتان را در این خطه صد چندان می کند.
حتی فروچاله های همدان نیز پدیده های با ارزش در ژئوپارک محسوب می شوند؛ هرچند این فروچاله ها در اثر بداخلاقی انسان با زمین و برداشت بی رویه از آبخوان ها پدید آمده و در دسته مخاطرات زمین شناختی جای می گیرند.
آرامگاه های شیخ الرئیس بوعلی سینا پزشک و فیلسوف تراز اول جهان و باباطاهر یگانه شاعر دوبیتی سرای ایران را هم باید به فهرست ظرفیت های همدان افزود، این پدیده های علمی و ادبی بر غنای ژئوپارک اکباتان می افزایند.
این خبر شادی آفرین و تفسیر ظرفیت های ژئوپارک همدان را چند روز پیش دکتر مرضیه لک که به 'اجلاس سفرا و نمایندگان مقیم ایران' دعوت شده بود، اعلام کرد و همدانی ها و تمام دوستداران همدان را غافلگیر کرد تا حاضران با کف زدن های ممتد مژدگانی خوش خبری اش را به جا آورند.
اعلام چراغ سبز سازمان زمین شناسی برای ثبت 'ژئوپارک اکباتان' آنهم در چنین گردهمایی بزرگی که حکم پیش درآمد رویدادهایی همچون چهلمین نشست سازمان جهانی گردشگری (UNWTO)، اجلاس وزرای گردشگری عضو مجمع گفت و گوی همکاری آسیا (ACD) و نشست تخصصی شهرداران شهرهای جاده ابریشم را در ماه های آتی دارد، حاکی از زمان سنجی تحسین برانگیز رئیس سازمان زمین شناسی ایران است که دغدغه توسعه گردشگری زادگاهش را همواره داشته است.
همدان در سال میلادی جاری بعنوان پایتخت گردشگری آسیا انتخاب شده و اجلاس های فوق به همین منظور در این شهر تاریخی برگزار می شود.
رئیس سازمان زمین شناسی ایران نقش ژئوپارک در توسعه گردشگری را تشریح می کند و 'ژئوپارک اکباتان' را سکویی برای جهش گردشگری همدان لازم می داند. بویژه حالا که مفتخر به کسب نشان 'پایتخت گردشگری کشورهای آسیایی در سال 2018 میلادی' شده است.
به اعتقاد راضیه لک، ژئوپارک حرکتی به سوی گردشگری پایدار است که اشتغال، کارآفرینی و رونق اقتصادی توام با حفظ و حراست از محیط زیست و نیاز کمتر به صرف منابع و انرژی کشور را در پی دارد.
وی حفاظت از میراث تاریخی طبیعی و فرهنگی زمین را هم به اهداف ژئوپارک ها اضافه می کند و پیش نیاز این پاسداری را آموزش مردم بومی و محلی ساکن در محدوده ژئوپارک مطرح می کند.
لک مردم قشم را مثال می زند که چگونه پدیده های زمین شناسی زیست بومشان را می شناسند و برای گردشگران تفسیر می کنند و با حراست از مولفه هایی همچون تخم لاکپشت های پوزه عقابی، کاشت نهال های جنگل حرا و قایقرانی بین جزایر اطراف، اشتغال دائمی و گردشگر پسند آفریده اند.
وی امیدوار است که همدان نیز از موهبت ویژه ژئوپارک ها بهره مند شده و فضایی ایده آل برای سرمایه گذاری و درآمدزایی باز کند.
رئیس سازمان زمین شناسی ایران وعده می دهد که از این پس مطالعات جدی ژئوپارک اکباتان در دستور کار زمین شناسان قرار می گیرد؛ هرچند ثبت یک پدیده در یونسکو فرآیندی زمانبر و پرزحمت است؛ اما همدان 2018 اگر یارگر باشد می تواند سهم خود را طلب کرده و برند گردشگری دیگری به سهمیه جهانی ایران بیفزاید.