الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت بدون نظریه بومی به مقصد نمی رسد
به گزارش سیناپرس به نقل از ایرنا،محمد حسین پناهی در هفتمین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت اظهار داشت : حساسیت لازم برای پرداختن و تدوین نظریه های بومی باید لحاظ شود، مساله ای که تاکنون ضرورت آن احساس نشده است.
وی افزود: اکنون کشوری که بتوانیم به عنوان الگوی اسلامی پیشرفت برای توسعه مورد مطالعه قرار دهیم وجود ندارد بلکه می توانیم با نقد تجارب کشورهای مختلف و شبیه سازی آنها بر اساس فناوری روز و آینده پژوهی، نظریه بومی توسعه را تدوین کنیم.
استاد دانشگاه علامه طباطبایی ادامه داد: کشورهای توسعه یافته غربی امروز بر اساس برنامه ریزی به توسعه نرسیده اند بلکه از پایین به بالا بوده و بدون دخالت دولت ها اتفاق افتاده است این در حالیست که توسعه کشورهای جهان سوم از بالا به پایین است به این معنا که دولت ها برای توسعه برنامه ریزی می کنند.
پناهی با اشاره به اینکه توسعه با این روش نیاز به نظریه دارد، چگونگی تدوین نظریه های توسعه با عنوان توسعه نوسازی را از نکات مهم در این زمینه برشمرد و تصریح کرد: این نظریه که در منابع مختلف از آنها بحث می شود بر اساس تجربه توسعه کشورهای غربی و شرایط فرهنگی، تاریخی و اجتماعی آنها تدوین شده است.
ادامه دارد..
رئیس اندیشکده امور اجتماعی، جمعیت و نیروی انسانی با تاکید بر اینکه نظریه های غربی به عنوان نظریه و الگوی توسعه به کشورهای در حال توسعه تجویز شده است، بیان داشت : تمامی این نظریه ها تک خطی هستند؛ به این معنا که هدف عالی توسعه را رسیدن به وضعیت کنونی کشورهای توسعه می دانند.
پناهی ماهیت نظریه های غربی را عام گرایی و عمومی بودن آنها دانست و اضافه کرد : این نظریه ها بومی کشورهای غربی هستند و بر اساس شرایط بومی، محلی و ویژگی آن کشورها تبیین شده اند و در عین حال که ادعای جهان شمولی دارند، ایدئولوژیک محور و همزاد اهداف سرمایه داری هستند.
وی یادآور شد : نظریه های توسعه و پیشرفت غربی امروز با نقدهای جدی از سوی دانشمندان کشورهای غربی مواجه شده به حدی که ناکارآمدی، خاص و بومی بودن نظریه ها به اثبات رسیده است و امروز کمتر کسی حداقل در کشورهای غربی از آنها حمایت می کند.
استاد دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به اینکه اکنون پایان نظریه های توسعه در کشورهای غربی اعلام و نظریه پسا مدرن مطرح شده است، گفت : البته در کشورهای جهان سوم هنوز برخی کشورها این مساله را باور نکرده اند و بر نظریه های تک خطی پافشاری می کنند.
پناهی نکته حائز اهمیت دیگر را وابستگی، عقب ماندگی و تخریب فرهنگی نظریه های غربی در میان کشورهای جهان سوم ذکر کرد و ادامه داد : هدف نظریه های غربی بر آن بود که جوامع در حال توسعه باید از خود عبور کرده و مسیرهای توسعه تجویز شده از سوی غرب را با موفقیت طی کنند.
وی با بیان اینکه سوال اینجاست که چرا کشورهایی چون ژاپن و چین با پیروی از نظریه های توسعه غربی به جایی رسیده اند، در پاسخ گفت : این کشورها نظریه ها و توسعه های غربی را بومی کرده و راهکار توسعه خود را به دست آوردند.
رئیس اندیشکده امور اجتماعی، جمعیت و نیروی انسانی راهکار اصلی توسعه را تولید نظریه بومی عنوان کرد و اظهار داشت : از آنجا که هر کشوری شرایط اقتصادی ، اجتماعی، تاریخی و فرهنگی مختص خود را دارد، باید نظریه هایی متناسب با باورها و ظرفیت های موجود طراحی کند.
پناهی به تفاوت الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت با نظریه توسعه اشاره و تصریح کرد : الگوی توسعه همان نظریه توسعه نیست بلکه در بهترین شکل، الگوی توسعه یک دستگاه توصیفی و نظری است که اهداف، آرمان ها و مسیر را نشان می دهد اما توسعه را تبیین یا علت یابی نمی کند.
وی با تاکید بر اینکه الگوی توسعه برای رسیدن به هدف به نظریه نیاز دارد، یادآور شد: این نظریه باید بتواند بر اساس واقعیت های جهانی و بومی، فرهنگی، اقتصادی اجتماعی راهکار و برنامه های قابل اعتماد ارائه دهد.
هفتمین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت با محوریت « از الگوی پایه به سوی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت » که از امروز 19 اردیبهشت در سازمان اسناد و کتابخانه ملی آغاز شده با برگزاری میزگردهایی با موضوعات علم در الگوی پیشرفت، روش شناسی الگوی پیشرفت، سیاست در الگوی پیشرفت، اقتصاد در الگوی پیشرفت امنیت و دفاع در الگوی پیشرفت، رویکرد معنوی و تربیتی به الگوی پیشرفت، حوزه اجتماعی در الگوی پیشرفت و زن و خانواده در الگوی پیشرفت ادامه دارد.
آمایش و شهرسازی در الگوی پیشرفت، گذار از الگوی پایه به الگوی پیشرفت، نسبت الگوی پیشرفت با اسناد برنامه ای و راهبردی کشور، عدالت در الگوی پیشرفت، محیط زیست و کشاورزی در الگوی پیشرفت، از دیگر موضوعات مورد بحث در این میزگردها است.
این کنفرانس فردا 20 اردیبهشت پس از برگزاری میزگردهای تخصصی، با تقدیر از رساله های برتر در خصوص الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت و رونمایی از آثار علمی مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت به کار خود پایان می‌دهد.
