دست‌های پنهان رقبا در آسیب صنعت نساجی ایران

جمشید بصیری، رییس انجمن نساجی ایران در این خصوص گفته است: سال 1300 بزرگترین کارخانه نساجی کشور به نام «وطن اصفهان» در اصفهان تاسیس شد و در سال 1357 میزان واحدهای نساجی به 8 هزار رسید و قسمت فروش منسوجات روز به روز بزرگتر شد. در این ایام هنوز صحبتی از قاچاق نبود. ترکیه حتی یک متر پارچه هم تولید نمی کرد و محصول های چینی هم در حدی نبودند که وارد بازار فروش شوند. بخش زیادی از نیاز بازار توسط کارخانه های تولیدی داخل تامین می‌شدند. رقابت سختی در بازار بین واحدهای تولیدی برای عرضه محصول های با کیفیت وجود داشت. از 1357 تا 6213 حتی روند مدرنیزه کردن کارخانه های تولیدی هم با همکاری دانشگاه‌ها انجام می شد و افراد متخصص و کاربلد با ماشین‌ها کار می‌کردند. در این فاصله زمانی اتفاق های عجیب و غریبی در دنیا رخ داد که سال 1980(1357) بحبوحه این قضایا بود.

وی افزوده است: سال 1980 زمانی که من معاون اتاق بازرگانی ایران بودم، رییس جمهور ترکیه به ایران سفری کردم. از او درباره برنامه صنعت ترکیه سوال پرسیدم. او پاسخ داد می‌خواهم سه کار مهم در اقتصاد انجام دهم . صنعت گردشگری  و پس از آن صنعت خودروسازی‌مان را به حد اعلاء برسانم و صنعت نساجی‌مان را هم دو چندان حمایت کنم. با اجرایی شدن این کارها مابقی بخش ها خودش درست می‌شود. در آن مقطع ترکیه اصلا در بخش نساجی حرفی برای گفتن نداشت اما امروز پنجمین تولیدکننده بزرگ جهانی و دومین تامین‌ کننده اتحادیه اروپا است.

وی اظهار کرده است: اوایل دهه 1980 میلادی هم جلسه ای در بنگلادش برگزاری شد و من به عنوان نماینده اتاق بازرگانی، صنایع و معادن ایران از بخش خصوصی و دبیر انجمن صنایع نساجی ایران به بنگلادش دعوت شدم. در این جلسه جمع بزرگی از تمام کشورهای منطقه به آن دفتر دعوت شده بودند تا راجع به صنعت نساجی آسیا و به ویژه خاورمیانه صحبت کنند. ما آن زمان در دوره خوب حیات صنعت نساجی کشور بودیم. این در شرایطی بود که ما مسایل جنگ را تجربه کرده بودیم اما آنها نه جنگ و نه تحریم داشتند. در همان جلسه یکی از اعضای بانک جهانی به من گفت، ایران یکی از سه کشور دنیا است که خدا بهترین چیزهای دنیا را به آنها داده است،  شما که انقدر معادن غنی ، ذخایر نفت و گاز و حتی شرایط آب و هوایی مناسب دارید می‌خواهید نساجی را هم داشته باشید؟! همان زمان دریافتم که رقبای خارجی برای ما دردسر درست می کنند. این مطلب را به آقایان گفتم اما باور نکردند!

وی بیان کرده است: امروز بانک جهانی تمام تلاش خود را در خصوص تصویب عضویت بنگلادش در سازمان تجارت جهانی می‌گذارد اما ما را هنوز راه نداده است، در نتیجه اگر من و بنگلادش پارچه ای را تولید و بخواهیم صادر کنیم بازار آلمان از ما تعرفه 13 درصدی می‌گیرند اما بنگلادش به واسطه عضویت در WTO تعرفه ای پرداخت نمی‌کند. این رفتارها نشان می دهد رقبا با محدودیت شرایط اقتصادی مشکلات ما را هر روز افزایش می دهند. در مسایل بانکی هم مشکلات داریم حتی معاملات خرید و فروش با تجار خارجی به سختی انجام می‌شود. همین تشدید اوضاع نابرابر رقابت اقتصادی عاملی شده تا امروز بنگلادش 28 میلیارد دلار صادرات نساجی دارد اما صادرات ما صفر است."

وی به بلایی که تعرفه ترجیحی با ترکیه و شرکت حیات این کشور بر سر صنعت نساجی ایران آورده، اشاره کرده و گفته است: ترکیه به‌ تنهایی 300 برابر و پاکستان 100 برابر ما در سال پوشاک صادر می‌کند. علاوه بر این دو رقیب منطقه‌ای، بنگلادش، ویتنام ، اندونزی و کامبوج صادراتی بیشتر از ما داشتند. بلایی که این تعرفه ترجیحی سر ما آورد اصلا قابل گفتن نیست. من به آقای نعمت ‌زاده گفتم «این ترکیه دارند ما را لخت می ‌کنند!» او در پاسخ به من گفت «حالا که ما با هزار بدبختی یک شرکت خارجی پیدا کردیم که حاضر به سرمایه گذاری در ایران است آن را هم فراری می‌دهید؟!»

ترکیه به‌ تنهایی 300 برابر و پاکستان 100 برابر ما در سال پوشاک صادر می‌کند. علاوه بر این دو رقیب منطقه‌ای، بنگلادش، ویتنام ، اندونزی و کامبوج صادراتی بیشتر از ما داشتند. بلایی که این تعرفه ترجیحی سر ما آورد اصلا قابل گفتن نیست. من به آقای نعمت ‌زاده گفتم «این ترکیه دارند ما را لخت می ‌کنند!» او در پاسخ به من گفت «حالا که ما با هزار بدبختی یک شرکت خارجی پیدا کردیم که حاضر به سرمایه گذاری در ایران است آن را هم فراری می‌دهید؟!»

شرط خداحافظی با پوشاک چینی و ترک

علیمردان شیبانی، نایب رییس انجمن صنایع نساجی ایران گفت: صنعت نساجی بالاترین ارزش افزوده را بین تمام صنایع دارد. در صنعت نساجی می توان با کمترین سرمایه گذاری بیشترین اشتغال را ایجاد کرد. قوانین سخت و دست و پاگیر و قوانین مربوط به کار عملا سرمایه گذاران را از سرمایه گذاری در این صنعت منع می کند بنابراین دولت باید قوانین کار را اصلاح کند.

وی افزود: در صادرات نساجی باید توان رقابت با صنعت نساجی دیگر کشورها مانند تولیدهایی با قیمت پایین و کیفیت بالا را داشته باشیم. همسایگی ایران با 16 کشور دنیا یک مزیت فوق العاده به حساب می آید. البته صادرات کار فرهنگی می خواهد که باید بستر آن را فراهم کنیم.

شیبانی با انتقاد از بالا بودن نرخ سود تسهیلات بخش صنعت در کشور افزود: در هیچ کجای دنیا سود تسهیلات بخش صنعت به پنج درصد هم نمی رسد اما در کشور ما 17 درصد است.

راه برون رفت از این مشکل

حجم بالای قاچاق پوشاک و ضرورت مقابله با این پدیده یکی از موضوع هایی است که حتی متولیان امر نیز بدان واقف هستند اما ظاهرا هنوز راهی که بتوان از طریق آن قاچاق در این بخش را به حداقل رساند، وجود ندارد. اما در این میان افسانه محرابی، مدیرکل صنایع نساجی و پوشاک وزارت صنعت، معدن و تجارت، راه مبارزه با قاچاق را نیازمند یک عزم ملی با مشارکت همه دستگاه‌ها عنوان کرده و در این زمینه گفته است: این صنعت با پنج درصد سرمایه‌گذاری در کل کشور، 13 درصد اشتغال ایجاد کرده است؛ صنعت‌گران ما باید به مسایلی توجه کنند و مباحث مدیریت مالی، به روزرسانی ماشین‌آلات، تولید، تکنولوژی و برنامه‌ریزی را در نظر بگیرند؛ صنعت نساجی بسیار قاچاق‌پذیر است و در این زمینه بسیار لطمه دیده است.

وی به راهکارهای اصلی رفع این مشکل در دفتر صنایع نساجی و پوشاک وزارت صنعت، معدن و تجارت  پرداخته و افزوده است: اجرایی شدن دستورالعمل واردات پوشاک بر اساس صدور گواهی فعالیت، تعامل با گمرک با شکل محدود کردن واردات، استقرار گمرکات کشور در مبادی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، پیگیری حذف یکسری معافیت حقوق گمرکی کالاهای نساجی پوشاک( پتو، پارچه و پوشاک) که از طریق کول بری، ملوانی و ته لنجی برای مرز نشینان انجام می شود و همچنین پیگیری محدودیت های اعمال شده برای واردات پوشاک به مناطق آزاد و ویژه اقتصادی و گسترش آن به سایر کالاهای هدف، برخی از این اقدام ها است.

وی اجرایی شدن برنامه ساماندهی تولید و تجارت صنعت نساجی به منظور تسهیل و فراهم کردن بستر مناسب برای بازسازی و نوسازی واحدهای موجود و ایجاد واحدهای جدید را از دیگر اقدام های این دفتر در راستای مبارزه با قاچاق در صنعت نساجی برشمرده است.

وی همچنین اجرایی کردن طرح شناسه و رهگیری موضوع ماده 13 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز در ساماندهی نظام واردات و تولید و عرضه حمایت های تعرفه ای را از دیگر اقدام های در حال انجام برای مبارزه با قاچاق در صنعت نساجی عنوان کرده است.

گزارش: فرزانه صدقی

No tags for this post.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا