بهره برداری از منابع نفت و گاز با بومی سازی مته‌های حفاری
به طور تخمینی به ازای هر 100 میلیارد دلار حجم سرمایه‌گذاری در صنایع نفت و گاز، علاوه بر سرمایه گذاری اولیه، سالانه دو تا سه میلیارد دلار خرید تجهیزات صورت می‌گیرد که این موضوع باعث جذابیت خاص بازار تجهیزات صنعت نفت شده است. تأمین کالاهای مورد نیاز این صنعت از منابع با کیفیت و پایدار، همواره یکی از چالش برانگیزترین و پیچیده‌ترین مباحث تخصصی به شمار می‌رود. تأمین این کالاها علاوه بر نیاز به یک سیستم تدارکات و پشتیبانی، نیازمند توان تخصصی فنی قابل ملاحظه است. به علت رشد سریع فناوری‌ها و تأثیر آن بر کیفیت و قیمت کالاها و همچنین برای برخورداری از یک سیستم پایدار و موفق، علاوه بر پایش دقیق نیازها و منابع، شناسایی دائمی منابع جدید در دستور کار قرار می‌گیرد. شرایط ویژه سیاسی و اقتصادی ایران از دیدگاه داخلی و بین‌المللی، ملی بودن صنعت نفت و نیاز وسیع و متنوع این صنعت به کالا و خدمات، شرایط تأمین کالا را کاملاً متفاوت ساخته است.
یکی از این کالاهای استراتژیک مته حفاری است که با تلاش مهندسان و محققان شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب و جهاددانشگاهی استان خوزستان در کشور بومی سازی شده است.
مدیر فنی پروژه مته حفاری در گفتگو با خبرنگار سیناپرس در رابطه با اهمیت این کالای اساسی صنعت نفت گفت: قدم اول در بهره برداری از منابع کشف شده نفت و گاز، حفاری و تکمیل چاه‌هاست. ایران در حال حاضر به دلیل ثابت نگاه داشتن میزان تولید نفت و توسعه میادین، سالانه به حفر حدود 200 حلقه چاه جدید نیاز دارد.
احمد جادری ادامه داد: از آنجا که صنعت حفاری با وجود رشد و توسعه قابل ملاحظه فناوری‌های مرتبط، کماکان بر اصول و روش‌های قدیمی استوار بود و با توجه به اینکه مته‌های حفاری به عنوان نوک پیکان این عملیات نقش ویژه‌ای در سرعت و هزینه حفر یک چاه بازی می‌کنند بر آن شدیم تا با همکاری شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب اقدام به بومی سازی این کالای مهم صنعت نفت کنیم.
وی تصریح کرد: علاوه بر این، با وجود اینکه هزینه تأمین مته‌های حفاری تنها حدود سه درصد از هزینه حفر یک چاه را در بر می‌گیرد، اما تأثیر عملکرد مته‌های بر سرعت حفاری (نرخ نفوذ) و به تبع آن هزینه حفاری و حتی موفقیت یا عدم موفقیت یک چاه، این تجهیزات را در زمره مهمترین قطعات صنعت نفت قرار می‌دهد.
جادری در ادامه افزود: در سالیان گذشته شرکت‌های محدودی اقدام به واردات اجزا مته کرده و عملیات مونتاژ مته را در داخل کشور انجام دادند و اینگونه بخش قابل توجهی از نیاز کشور را تأمین می کردند؛ اما با شدت گرفتن تحریم‌های و خروج شرکت‌های خارجی از کشور، این امر متوقف شد.
وی ادامه داد: به همین دلیل پژوهشکده تکنولوژی تولید جهاد دانشگاهی خوزستان با توجه به اهمیت موضوع مته‌های دندانه ای در صنعت نفت از سال 1388 از محل اعتبارات داخلی خود طرح‌های متعددی را در راستای تدوین دانش‌فنی ساخت مته‌های دندانه ای انجام داد که منجر به عقد قرارداد پژوهشی تدوین دانش‌فنی و ساخت مته‌های دندانه ای شد.
جادری تاکید کرد: پس از آن، این پژوهشکده در راستای همکاری تنگاتنگ با صنعت نفت و ایجاد ارتباط مؤثر میان مراکز دانشگاهی و صنعت نفت در سال 1389 موفق به عقد قرارداد پژوهشی ساخت مته دندانه‌ای اندازه 2/1-17 اینچ شد.
وی عنوان کرد: انجام پژوهش‌های متعدد منجر به بومی‌سازی دانش‌فنی ساخت مته‌های حفاری دندانه‌ای شد و دانش‌فنی طراحی اندازه‌های مختلف این مته بدست آمد. نمونه اول کاملاً ایرانی مته در تیر ماه سال 1393 تست میدانی شد که نرخ نفوذ آن قابل قبول بوده و قابلیت به کار گرفته شدن در حفاری های صنعت نفت را داشت.
جادری در پایان خاطرنشان کرد: این موفقیت منجر به بومی سازی دانش فنی مته حفاری در راستای پاسخگویی به نیاز صنعت نفت کشور و انبوه سازی این کالای اساسی شد.
گفتگو: هانیه حقیقی
No tags for this post.
