نابینایان به تماشای نمایشگاه علمی نشستند
به گزارش سیناپرس، اقلام عرضه شده در نمایشگاه سیاری که موزه ملی علوم و فناوری ایران به مناسبت روز معلولین برپا کرده است، میان دستان گروهی از بازدیدکنندگان نابینا جابه جا می شود؛ به واقع فرصتی است تا اشیایی همچون آونگ های موجی، کره سماوی، اسطرلاب، ژیروسکوپ، اهرم مکعب محور و توپ های نیوتن که آنها تا به امروز در کتاب ها خوانده و در ذهن تجسم کرده بودند، زیر انگشتانشان به تجربه لمس درآید.
پرستو ولدخانی رییس کتابخانه نابینایان حسینیه ارشاد که برگزاری نمایشگاه در این مکان به همت و تلاش او بوده است، با هیجان به مهمانان خوشامد می گوید و با سرعت میان بازدیدکنندگان در حال جنب و جوش است تا همه چیز سرجای خودش باشد؛ زمانی که به نابینایی او پی می برم، از این همه انرژی و تحرک، شگفت زده می شوم.
ولدخانی که سال ها پیش به صورت اتفاقی از یکی از این نمایشگاه های سیار موزه علوم و فناوری ایران بازدید کرده بود، پس از ان که متوجه می شود از گروه علمی ایرنا و در حال تهیه گزارش از نمایشگاه هستم، می گوید: اولین بار زمانی موفق به لمس اسطرلاب شدم که تا قبل از آن در دانشگاه فقط اسم آن را شنیده بودم ؛ بسیار هیجان زده شدم و آن لذت به حدی عمیق بود که در طول این سال ها تلاش کرده ام احساس آن روز خود را با دیگر نابینایان به اشتراک بگذارم.
وی هدف از برپایی این نمایشگاه را آشنایی نابینایان و کم بینایان با دستاوردهای علمی و فناوری های ایران قدیم و فیزیک مکانیک ذکر می کند و توضیح می دهد: تلاش کردیم بستری فراهم کنیم تا افرادی که دارای معلولیت هستند،در ترویج علم نادیده گرفته نشوند. برای مثال شخص من در دانشگاه بارها در فیه مافیه مولوی واژه کره سماوی را فقط شنیده بودم ولی تا به حال فضایی برای تجربه ان نبوده است، اکنون این فضا و مجال مهیا شده تا آن را به عینیت لمس کنم.
بخش فیزیک مکانیک نمایشگاه برای ولدخانی جذابیت بیشتری دارد و بیشترین وقت خود را میان آونگ های موجی و سینوسی می گذراند.
وی با بیان این که آرزو تحصیل در رشته فیزیک را داشته ولی در آن موقع طبق قانون دانشجویان نابینا فقط باید در رشته های علوم انسانی ادامه تحصیل می دادند، حال آرزوهای از دست رفته خود را میان آونگ ها جستجو می کند.
در همین حال، یاسر محبی کارشناس نمایشگاه موزه ملی علوم و فناوری نیز با اشتیاق برای نابینایان از تاریخ اشیای موزه و کاربردشان می گوید و درحالی که مراقب است اشیاء از دست بازدیدکنندگان نیفتد، می گوید: اولین بار است که تاریخ اشیای به نمایش گذاشته شده در موزه را برای افرادی توضیح می دهم که قادر به دیدن آن نیستند و با لمس کردن و توضیحات من تلاش می کنند آن را در ذهن خود بازسازی کنند و این همه احساس خوب که نابینایان پس از لمس با این اشیا با آن روبرو می شوند برای من تجربه ای تکرار نشدنی است.
زهرا محمدزاده شهریاری نابینای بازنشسته سازمان بهزیستی با دوست بینای خود به این نمایشگاه آمده است و زمانی که نظرش را درمورد نمایشگاه موزه ملی علوم و فناوری جویا می شوم، آنقدر دلش پر است که بی توجه به سوال من، سفره دلش را این چنین باز می کند: همانطور که ما قادر به دیدن نیستیم دیگران هم ما را نمی بینند و ما اصلا به حساب نمی آییم؛ روز معلولین به یاد می آورند که ما چقدر مشکل داریم و سپس تا روز معلول سال بعد فراموش می شویم.
شهریاری ادامه می دهد: مشکلات نابینایان به عنوان بخشی از معلولین در فضاهای شهری فراوان است و همین که نابینایان با این شرایط قادر به نفس کشیدن هستند باید مدال دریافت کنند؛ به واقع همانطور که همانند بقیه شهروندان مالیات پرداخت می کنیم، نمی خواهیم خانه نشین باشیم و دوست داریم در میان شهر در کنار بقیه شهروندان زندگی کنیم ولی ظاهرا شهر به ما تعلق ندارد.
شهریاری می افزاید: موانعی که برای جلوگیری از تردد موتورسیکلت ها گذاشته شده است بارها پاهایم را زخمی کرده و عصایم را شکسته است؛ برای سوار شدن به وسایل نقلیه عمومی با شرایط سختی روبرو می شویم و صندلی های مربوط به معلولین در اتوبوس و مترو همیشه توسط غیر معلول ها اشغال شده است.
با شنیدن درددل های این نابینا به یاد می اورم که در بسیاری از کشورها، مناسب سازی طراحی شهری برای حرکت معلولان،در قانون ثبت شده است و هم اکنون اتوبوسرانی کشورهای پیشرفته مجهز به سکوی محرک برای تردد معلولین بوسیله
صندلی چرخدار است؛ از جمله ایستگاه قطار برلین بسیاری از معیارهای مربوط به امکانات برای انتقال افراد معلول را تامین کرده و حدود 30 آسانسور با صدا و سنگفرش ویژه در ان نصب شده است.
ذهن خود را به نمایشگاه برمی گردانم و به سراغ صالح فرامرزی رییس نمایشگاه سیار موزه ملی علوم و فناوری می روم که از تلاش ها برای آماده سازی حضور معلولین در نمایشگاه سخن گفت و اظهار کرد: موزه ملی علوم و فناوری ایران با همکاری کتابخانه حسینیه ارشاد و با هدف گرامیداشت روز جهانی معلولین، نمایشگاهی سیار از آثار تعاملی و قابل لمس را برای نابینایان برگزار کرده است که شامل دو بخش علوم و فناوری‌های قدیم ایران و بخش فیزیک است.
وی افزود: در این نمایشگاه تلاش کردیم آثاری ارایه کنیم که به صورت کنش و واکنش بین مخاطب و اثر رفت و آمد ایجاد کند و نابینایان با لمس اشیاء قادر به درک نزدیکی از اثر باشند و برقراری ارتباط نزدیک و دو سویه آموزشی با قشر معلول و نابینای جامعه و نیز ایجاد بستر لازم جهت تجربههای مفید و به یادماندنی حاصل شود.
نمایشگاه سیار موزه علم و فناوری ایران که همزمان با روز جهانی معلولین (3 دسامبر مصادف با 12 آذر) آغاز شد، تا پایان امروز 13 آذرماه در کتابخانه حسینیه ارشاد برقرار است.
با توجه به نیاز روحی و روانی معلولین برای حضور در موزه ها و نمایشگاه ها، همکاری همه جانبه مسولان ضرورت دارد تا فضای شهری بر اساس نیازهای متفاوت معلولین بصری، حرکتی و شنوایی مناسب سازی شود تا آنها هم قادر شوند سهم متناسبی از درخت فرهنگی کشور بچینند.
