عربستان برای موفقیت اقتصادی چه می‌کند؟

در حال حاضر کشور عربستان مقام رهبری علمی جهان عرب را عهده‌دار است و در زمینه نشر مقالات معتبر جهان و از نظر شاخص نیچر دارای رتبه سی و یک جهان است. این در حالی است که ایران رتبه 33 جهانی را داراست . در شرایطی که هیچ دانشگاهی از میان دانشگاه‌های ایران در لیست 500 دانشگاه برتر نیچر قرار ندارد، دانشگاه KAUST عربستان رتبه 172 را از آن خود کرده است. 

تصمیم جدی و قطعی کشور عربستان بر این است که به یکی از موفق‌ترین کشورهای اقتصادی جهان تبدیل شود و وابستگی به نفت را از بین ببرد. یکی از مهم‌ترین پیش‌نیازهای اجرای شدن این تصمیم، تربیت نیروی انسانی مورد نظر است.

به گزارش نیچر، درگیری شهروندان عربستانی در حادثه 11 سپتامبر سال 2001، تبعات منفی زیادی به همراه داشته است و تا سال 2005 از تعداد دانشجویان مراجعه‌کننده به دانشگاه‌های سعودی به شکل قابل ملاحظه‌ای کاسته شده است. اما از سال 2005، عربستان برنامه KASP (King Abdullah Scholarship Program) را مدنظر خود قرار داده است و موفق شده است که هزاران دانشجو را برای تحصیل به خارج از کشور و به خصوص آمریکا بفرستد.

عربستان در اجرای این برنامه تا حدی موفق بود که در سال 2015-2016 توانست رتبه سوم را از نظر تعداد دانشجویان بین‌المللی در آمریکا به دست آورد یعنی بعد از چین و هند که جمعیتی 40 برابر عربستان دارند.

همچنین طبق گزارش نیچر، در سال 2015، عربستان تعداد 60 هزار graduates و undergraduates در آمریکا داشته است. 

 بر اساس آمار یونسکو نیز، 5.7% از دانشجویان عربستانی در سال 2015 در خارج از کشور تحصیل می‌کرده‌اند که بالاتر از متوسط خاورمیانه (3.8%) و همچنین بیشتر ازشمال آفریقا (2%) بوده است.

زمانی که کشور عربستان برنامه KASP را راه‌اندازی کرد، بر اساس شاخصUNESCO’s Education Index رتبه 85 را بین 174 کشور داشت و بعد از گذشت 8 سال در سال 2013 بود که این شاخص به 56 بین 187 کشور رسید.

در سال 2015 حدود 53% از دانشجویان عربستانی را زنان تشکیل داده‌اند. این در حالی است که در سال 1972 تنها 2% از زنان باسواد بوده‌اند ولی اکنون این آمار به 92 درصد رسیده است.

اما با همه این اوصاف گویا به‌کارگیری این دانشجویان در دانشگاه‌های عربستان مشکلات زیادی را در پی داشته و خیلی از دانشجویانی که در این برنامه شرکت داشته‌اند هنوز نتوانسته‌اند جذب دانشگاه‌های عربستان شوند.

با کاهش قیمت نفت نیز از سال 2014 عربستان با کسری بودجه‌ای معادل تقریباً 100 میلیارد دلار در سال 2015 روبرو شد. از طرفی دیگر، درگیری این کشور با جنگ یمن و هزینه‌های زیادی که در نتیجه این جنگ روی دست عربستان مانده است، این دولت را با محدودیت منابع مالی روبرو کرده است. برنامه KASP  نیز که اساساً مبتنی بر بودجه دولتی است، در چنین شرایطی برای ادامه حیات خود، نیازمند تأمین بودجه از راه‌های دیگر است.

شرح کامل و تفصیلی این گزارش را می‌توانید در مقالات نیچر https://www.natureindex.com/supplements/nature-index-2017-saudi-arabia/index بخوانید.

 

 

گزارش: غزال غضنفری

No tags for this post.