ریشه مغزی اضطراب پس از ترک سیگار

افزایش اضطراب یکی از اصلی ترین علایمی است که پس از ترک دخانیات در فرد ایجاد می شود و یکی از دلایل بازگشت مجدد فرد به مصرف این مواد نیز همین احساس ناخوشایند است.

گروهی از پژوهشگران به تازگی موفق به شناسایی ناحیه ای مهم در مغز شدند که احتمالا عامل اصلی در ایجاد این اضطراب است. این تیم همچنین چندین بخش متصل به هم دیگر را نیز شناسایی کردند که در ایجاد این احساس موثر است.

این پژوهشگران امیدوارند که این یافته بتواند به شیوه های درمانی جدید برای کاهش این اضطراب و در نتیجه کاهش احتمال بازگشت فرد به مصرف مجدد دخانیات بیانجامد.

پیش از این دانشمندان در سال 2013 موفق به شناسایی بخشی از مغز به نام «هسته بین پایه ای» (Interpeduncular nuclues) شدند که موجب شکل گیری برخی عوارض جانبی ناشی از ترک سیگار نظیر سردرد، سرگیجه و بیخوابی می شود.

این تیم پژوهشی متوجه شد هسته بین پایه ای که در طی اضطراب ناشی از ترک سیگار فعال است، از زیرناحیه ای که قبلا با رفتارهای پس از ترک سیگار در ارتباط بود متفاوت است.

همچنین یکی از یافته های جالب این پژوهش در این بود که سیگنال هایی از دو ناحیه مغز در بخش هسته بین پایه ای به هم می رسند و موجب تجریک سلول های ایجاد اضطراب می شوند.

یکی از این سیگنال های از ناحیه «تگمنتوم شکمی» (ventral tegmental) (یعنی گروهی از سلول های عصبی که در مرکز مغز وجود دارند و به پاداش و لذت مرتبط هستند) ناشی می شوند. این مطالعه نشان می دهد که این ناحیه سبب فعالیت سلول های مغزی در ناحیه هسته بین پایه ای می شود. این کار با ماده ای شیمیایی با نام CRF که مغز در پاسخ به استرس تولید می کند انجام می شود.

سیگنال دم نیز از ناحیه «هابنولای داخلی» (medial habenula) می آید و با آزاد کردن ماده گلوتامیت (ماده ای شیمیایی که توسط سلول های مغزی برای ارتباط با یکدیگر به کار می رود) به تحریک سلول های بخش هسته بین پایه ای می پردازد. گفتنی است ورود ماده CRF در هسته بین پایه ای موجب افزایش اثر گلوتامیت می شود.

این پژوهش به تازگی در نشریه Nature Communications  منتشر شده است. 

No tags for this post.