از دیده‌بانی جاده‌ها تا کنترل خطوط انتقال نفت با پرندگان بدون سرنشین
اخیرا پژوهشگران و محققان ایران نیز در این زمینه دستاوردهای خوب و ارزنده ای کسب کرده‌اند. یکی از شرکت‌های دانش بنیان و فعال در این حوزه ، صنایع هوافضایی فرناس است. به همین منظور گفت و‌گویی با حامد سعیدی، دانش آموخته رشته هوافضا از دانشگاه صنعتی شریف، کارشناس ارشد مدیریت تکنولوژی و مدیرعامل این شرکت انجام دادیم.
یکی از مهمترین دستاوردهای اخیر شرکت دانش بنیان شما ساخت و طراحی عمود پرواز بدون سرنشین ویژه برای انجام کارهای تصویر برداری و نقشه برداری هوایی است. چه ضرورتی باعث شد تا شما به سراغ تولید این نوع محصول بروید؟
هم اکنون نقشه برداری در دنیا به دو روش ماهواره‌ای و هواپیمایی انجام می‌شود. اغلب ماموریت‌های سازمان جغرافیایی و نقشه‌برداری با هواپیما انجام می‌شود؛ این هواپیماها سنگین هستند(20 تن) و هزینه تامین و نگهداری آنان بسیار زیاد است. همچنین کشور ما هنوز توان نقشه برداری یا عکس برداری به روش ماهواره‌ای برای انجام طرح های کلان را ندارد و این نوع نقشه برداری از خارج کشور تامین می‌شود. در مقابل عده ای از افراد جامعه برای انجام طرح‌های ساده نیاز به عکس برداری و فیلم برداری دارند که رزولیشن و کیفیت عکس‌های ماهواره‌ای به درد آنها نمی خورد. اهمیت این موضوع باعث شد این مجموعه سال 1377 به صورت یک مرکز تحقیقات هوافضایی در دانشگاه صنعتی شریف با مشارکت نخبگان دانشگاه‌های مختلف تهران امیرکبیر، امام حسین(ع) و خواجه نصیر تاسیس و به مدت 6 سال با کمک وزارت دفاع، دانشگاه شریف و جهاد دانشگاهی اداره شود و در نهایت سال 1383 به عنوان شرکت مستقل و دانش بنیان فعالیت رسمی‌اش را آغاز کند و پس از سال‌ها تلاش موفق به طراحی و تولید صنعتی وسایل پرنده بدون سرنشین برای ارایه خدمات نقشه برداری و تصویر برداری و سنجش از راه دور شوند.
هم اکنون کدام ارگان‌ها و نهادهایی می‌توانند از این محصول استفاده بهینه کنند؟
امروزه طراحی و ساخت انواع پرنده‌های بدون سرنشین برای ارایه خدمات نقشه برداری، تصویر برداری و عکس برداری کاربرد وسیعی برای انجام پروژه‌های عمرانی و صنعتی تا طرح های تفریحی و سرگرمی دارد؛ امروزه پرنده‌های بدون سرنشین برای تصویربرداری منابع طبیعی، دریاچه‌ها، سدها، معادن و مناطق حفاظت شده، کنترل جنگل‌ها، ترافیک آزاد راه‌ها، نقشه برداری هوایی، کنترل و دیده بانی از مرزها، خطوط انتقال نفت، گاز و برق ، ارزیابی خسارت مناطق حادثه دیده ناشی از بلایای طبیعی، کنترل قاچاق کالا و شکار غیر مجاز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
محصول شما در مقایسه با نمونه های مشابه داخلی از چه مزایایی برخوردار است؟
این پرنده‌های بدون سرنشین (با وزن تقریبی 2 تا 3 کیلو گرمی) می توانند از ارتفاع 50 تا 500 متری اقدام به تهیه نقشه ای با رزولیشن 5 تا 10 سانتی متری کنند. دقت خیلی بالا و زیاد این عکس برداری برای تهیه نقشه‌های 200 /1 مناسب است. از طرفی علاوه بر کاهش هزینه‌های خدمات، نگهداری و تعمیرات، امکان استفاده از این پرنده‌ها در نقاط دشوار و نا امن برای کاهش صدمات و تلفات انسانی وجود دارد.
وجه تمایز محصولات شما با کالاهای خارجی در چیست؟
طراحی محصولات ما جدید و نسبت به نمونه‌های مشابه متفاوت است. به عنوان مثال ما سامانه‌ای یکپارچه ساخته‌ایم که عکس و فیلم را برای انجام ماموریت‌های مختلف به ایستگاه‌های زمینی مخابره و پردازش می‌کند. قیمت این سامانه نصف رقبای متوسط خارجی و کمتر از یک سوم کالاهای کشورهای پیشرفته است.
در حال حاضر محصولات شما استانداردهای لازم و بین المللی خود را کسب کرده است؟
هنوز یک نظام جامع استاندارد سازی جهانی برای ساخت پرنده‌های بدون سرنشین وجود ندارد.هم اکنون استانداردی برای تحقق این امر در حال تدوین است.
آیا هم اکنون زیرساخت‌های تجاری سازی این نوع محصولات در کشور ما فراهم شده است؟
هم اکنون زیرساخت‌های خوبی در این زمینه به وجود آمده است منتها اگر سیاست گذاری‌ها و نگاه‌های محدود امنیتی این موضوع کمتر شود، فرصت بیشتری برای عرضه این محصولات به وجود خواهد آمد.
در حال حاضر شرکت های دانش بنیان صنایع هوا و فضا برای پیشبرد اهداف شان همچون تولید و تجاری سازی با چه مشکلاتی مواجه اند؟
نبود بانک‌های خارجی در داخل کشور، فعال نبودن بانک‌ها در خارج از کشور، نبود ضمانت‌های دولت برای قراردادهای این شرکت‌ها و نوع خدمات صندوق‌ها و موسسات از جمله مشکلات پیش روی شرکت‌های دانش بنیان محسوب می‌شود؛ اغلب صندوق ضمانت صادرات یا بانک توسعه صادرات به طور اسمی این شرکت‌ها را یاری می‌کنند. بسیاری از شرکت‌ها پس از ماه‌ها دوندگی بهره‌ای از خدمات این مراکزنمی‌برند. حمایت نکردن وزارت امور خارجه از فعالیت‌های نوآوری و اقتصادی یکی دیگر از مشکلات پیش روی این شرکت‌ها است؛ بیشتر حمایت‌ها با اهداف سیاسی تا اقتصادی کشور گره خورده است. در صورتی که وزارت امور خارجه بسیاری از کشورهای پیشرفته دنیا در وهله نخست وظیفه دارند منافع مالی کشورشان را تامین کنند. بیش از حد این صنعت را نظامی، امنیتی و مخوف جلوه دادن از دیگر مشکلات این حوزه است. در دنیا صنعت هوا و فضا یکی از مردمی ترین صنعت‌های جهان به حساب می آید مثلا کشور آمریکا با وجود اینکه از لحاظ امنیتی با برخی محدودیت‌ها برخوردار است اما جدا از فرودگاه‌های معمولی 8200 فرودگاه مخصوص هواپیماهای ورزشی، تفریحی و فوق سبک هم دارد و حدود 290 هزار خلبان با هواپیمای تک نفره می توانند در این فرودگاه‌های تفریحی پرواز و آزادانه به غیر از مناطق محروم عبور ومرور کنند. در حالی که در کشور ما برخی از افراد با آگاهی یا نا آگاهی این صنعت را فقط نظامی و محدود جلوه می دهند و مانع فعالیت مخترع این حوزه می‌شوند.
راهکار پیشنهادی شما برای رهایی از این مشکلات چیست؟
ضرورت دارد برخی از قوانین این حوزه به روز رسانی شوند. بعضی از قوانین حوزه کسب وکار و تجارت مربوط به سال‌های1930-1940هستند. دنیای امروز را نمی‌توان با قوانین 50 سال پیش اداره کرد. این مساله تنها مربوط به این بخش نیست. هم اکنون شرکت‌های دانش بنیان همین مشکل را با اتاق بازرگانی دارند. قوانین آنها هم با تفکرات 40-50 سال پیش اداره می‌شود. از طرفی رقابت شرکت‌های دانش بنیان به سادگی بازار پسته، شکر، فرش و شیمی نیست. رقابت این شرکت‌ها بورسی نبوده و معامله‌های آنها نیزکاملا شفاف نیست. رقابت این شرکت‌ها پیچیده و زمان‌بر است و نیاز به مشتری‌یابی، داشتن زیر ساخت‌های لازم، کسب اعتبار و ایجاد اعتماد به مشتری، ایجاد برندهای معتبر و فعالیت در سایت‌های بین المللی دارد تا مشتری بتواند به راحتی با ویزا کارت یا مستر کارت خرید کند و محصول برای او پست شود.
شما به عنوان فردی که چند سال در این حوزه به فعالیت پرداخته‌اید چه توصیه‌ای به دوستداران و علاقمندانی که تازه قصد ورود به این حوزه دارند را دارید؟
بهتر است این افراد به جای حضور مستقل در فضای رقابت جهانی، به پیمانکار شرکت معتبری تبدیل شوند. این افراد در زنجیره شرکت‌های بزرگ و جهانی ولو به عنوان یک پیمانکار کوچک، می‌توانند با بقیه دنیا تجارت داشته باشند و کسب و کار بزرگی راه بندازند.
No tags for this post.
