نمایش یکی از سالم‌ترین فسیل‌های سال‌های اخیر
صد و ده میلیون سال پیش جانوری غول‌پیکر درحالی‌که تلاش می‌کرد به مدد زره سخت و ابعاد بزرگش، مهاجمی که قصد حمله به او داشت را مرعوب کند، به خوابی ابدی فرو رفت. او احتمالا همان‌گونه‌ای درگذشت که بخش عمده‌ای از زندگی خود را پشت سر گذاشته بود. اکنون پس از هزاره‌ها از دل زمین دوباره بیرون آمده است تا نگاهی خیره‌کننده به گذشته متنوع زیستی سیاره ما را در مقابل چشمانمان بگذارد. هنوز هم از پس این‌همه سال شکوه خیره‌کننده این جاندار عظیم‌الجثه، نفس‌گیر است.
اینکه این حیوان عظیم‌الجثه گیاهخوارِ خشکی زی و زره دار، درگذشته است به‌طور قطعی مشخص نیست، اما به طریقی جسد آن به اعماق دریایی باستانی راه یافته است. مواد معدنی بستر این دریای باستانی باعث شده‌اند تا بقایای این جاندار باستانی به گونه کم‌نظیر و چشمگیری دست‌نخورده باقی بمانند و کم‌کم بدن او را به فسیلی باارزش تبدیل کرده‌اند.
سال 2011 بود که دانشمندان موفق شدند این فسیل را بازیابی کنند و همان زمان متوجه شدند که با سالم‌ترین فسیل بازیافته این‌گونه در سال‌های اخیر مواجه هستند.
مدیر بخش تحقیقات و حفاظت رویال تیرل در آلبرتا در کانادا دراین‌باره گفته است، به قدری این فسیل سالم است که به‌نوعی می‌توان آن را دایناسوری مومیایی‌شده به شمار آورد.
محققان شش سال پیش و در جریان کاوش در معدن نفت-شن در شمال آلبرتا این فسیل را کشف کردند.
منطقه‌ای که این فسیل در آن کشف شده است و اکنون محل استخراج نفت شن است، میلیون‌ها سال پیش بستر دریایی زنده و مملو از حیات بوده است و در ساحل آن انواع مختلفی از خانواده دایناسورها در حال زندگی بوده‌اند.
این فسیل زمانی که گروهی از معدن مکاران با ساختاری تیره‌رنگ با الگویی عجیب مواجه شدند پیدا شد. آن‌ها بعد از مشاهده این ساختار، به سراغ زمین شناسان گروه رفتند و آن‌ها توانستند این فسیل را شناسایی و آن را استخراج کنند. حالا بعد از گذشت شش سال، این فسیل برای جلد شماره آینده مجله نشنال جئوگرافیک مورد تصویربرداری قرارگرفته و در معرض دید عموم قرار داده‌شده است.
رابرت کلارک عکاس نشنال که سابقه عکاسی از برخی از شگفت‌انگیزترین موضوعات ازجمله مرد یخی معروف به اوتزی و بسیاری از فسیل‌های دایناسورهای یافت شده در چین را در کارنامه خود دارد گفته است مواجه با این فسیل برای او غیرمنتظره بود و او را به یاد اژدهای معروف سریال تلویزیونی بازی تاج‌وتخت می‌انداخت.
اگرچه منطقه معدنی شمال آلبرتا یکی از مناطقی است که احتمال یافتن فسیل‌های ناب در آن زیاد است، اما کاوش این فسیل‌ها همیشه دارای چالش‌هایی نیز هست. این منطقه به‌طورجدی در زمینه کاوش و استخراج نفت شن فعالیت دارد و اگر صاحبان صنایع احساس کنند که انتشار خبر چنین کشف‌هایی می‌تواند به روند ادامه حفاری و استخراج آن‌ها آسیب بزند ممکن است از اعلام خبر یافتن نشانه‌هایی از فسیل‌ها خودداری کنند. به همین دلیل هم دانشمندان این منطقه سعی می‌کنند برنامه استخراج فسیل را به‌گونه‌ای ترتیب دهند که به روند کار صنعتی آسیبی نرساند و این اطمینان برای کارگران و مدیران حفاری ایجاد شود که در صورت یافتن نمونه‌های دیگر به سراغ زمین شناسان و دیرینه شناسان بروند و آن‌ها را در جریان قرار دهند.
بر اساس قوانین آلبرتا فسیل‌های کشف‌شده در معادن و مکان‌های حفاری متعلق به این استان است و صاحبان معدن نمی‌توانند آن را تصاحب کنند.
عمده فسیل‌ها در چنین مناطقی براثر رویدادهای فرسایشی سر از دل خاک بیرون می‌آورند اما در این مورد، حفاری‌های عمیقی که برای معادن نفت-شن صورت می‌گیرد توانسته است نمونه‌هایی را برای دانشمندان به همراه بیاورد که از هیچ طریق دیگری دسترسی به آن‌ها امکان‌پذیر نبود.
پوریا ناظمی
عکس ها: Robert Clark / National Geographic
No tags for this post.
