لزوم سیاستگذاری برای تعیین اولویت های پژوهشی در کشور
دکتر سعید حبیبا در گفت و گو با خبرنگار سیناپرس، با اشاره به آمار بسیار پایین ثبت اختراع در کشور گفت: یکی از مواردی که باعث می شود بسیاری از پژوهش های انجام شده در جهت رفع نیازهای کشور نباشد، مراکز آکادمیک و دانشگاه ها هستند. در دانشگاه های ما امتیازاتی که برای اعضای هیات علمی و دانشجویان ارشد و دکترا در نظر گرفته می شود، تابع تعداد مقالات ISI آنهاست. تعداد مقالات ISI می تواند به لحاظ علمی برای کشور دارای پرستیژ باشد اما مشکلی از مشکلات مردم را حل نمی کند. چه بسا بسیاری از این مقالات ISI می تواند در قالب اختراع مطرح شود و دانشجو یا استاد آن را به ثبت برساند و بفروشد و بعدا از دل آن مقاله ارایه کند. منتها چون ما به دنبال مقاله هستیم و از طرف دیگر پروسه و زمان ثبت اختراع نسبت به انتشار مقاله سخت تر و طولانی تر است، از ثبت اختراع غافل می شویم.
رییس کارگروه ثبت بین المللی اختراعات صندوق حمایت از پژوهشگران افزود: من با بسیاری از استادان دانشگاه صحبت کرده ام که شما می توانید قبل از انتشار مقاله، دستاورد علمی خود را به صورت پتنت ثبت کنید اما می بینم که از این موضوع اطلاعی ندارند. یا حتی افرادی بعد از انتشار مقاله، فهمیده اند که می توانستند آن را به صورت اختراع هم ثبت کنند. این افراد به ما مراجعه می کنند و خواهان ثبت اختراعشان هستند در حالی که وقتی یک دستاورد علمی یا پژوهشی به صورت مقاله منتشر شد دیگر قابلیت ثبت ندارد.
استاد حقوق دانشگاه تهران، خاطرنشان کرد: وقتی ضوابط ارتقای شغلی استادان و دفاع دانشجویان دکترا منوط به ارایه مقاله است، این افراد انگیزه ای برای ثبت اختراع ندارند و چه بسا این مقاله آنها، خوراک می شود برای بیگانگان که روی آن کار کرده و به صورت پتنت به ثبت برسانند. لذا وظیفه ما این است که در زمینه مراحل ثبت پتنت اطلاع رسانی لازم را انجام دهیم و از آن مهم تر شرایطی به وجود بیاوریم که به فرض برای ارتقای اعضای هیات علمی، امتیاز پتنت 10 باشد و امتیاز ISI یک. در این صورت این موضوع به شکل یک فرهنگ در می آید.
حبیبا تاکید کرد: من با انتشار مقالات ISI مخالفتی ندارم چراکه یک جایگاه علمی برای کشور ما به وجود آورده است و ما در این زمینه جزو کشورهای شاخص منطقه هستیم اما وقتی به آمار ثبت پتنت نگاه می کنیم، می بینیم که در مقایسه با ISI خیلی کم است و در شان کشور ما با این همه دانشگاه و استاد و پژوهشگر نیست. برای افزایش آمار ثبت پتنت علاوه بر نیاز به فرهنگ سازی، می بایست در دستورالعمل ها تغییراتی ایجاد کرده و امتیازها را عوض کنیم تا این هدف محقق شود.
بنیانگذار رشته مالکیت فکری در دانشکده حقوق دانشگاه تهران تصریح کرد: تا زمانی که ما سیاستگذاری لازم برای مشخص کردن توانمندی های کشور انجام ندادیم، در زمینه کاربردی کردن پژوهش ها موفق نخواهیم بود. ما که نمی توانیم در همه صنایع و علوم مختلف حرف اول را بزنیم. ما باید بیاییم و به فرض مشخص کنیم که این 5 حوزه اولویت اول و این 5 حوزه اولویت دوم کشور ماست. دانشگاه ها هم بروند و در این 10 حوزه فعالیت کنند نه اینکه هزاران شاخه علمی وجود دارد و هرکسی نیز یک گوشه را گرفته و جلو می رود بدون اینکه اینها ارتباطی با هم داشته باشند. خب در این صورت چیزی از آن در نمی آید.
وی یادآور شد: هندی ها در سال 95 آمدند و گفتند ما در 3 حوزه می خواهیم حرفی برای گفتن داشته باشیم؛ یکی بحث نرم افزار، دوم بحث اتم و سوم هم بحث اخترفیزیک. در اخترفیزیک مقام اول دنیا را دارند و در نرم افزار هم جایگاه دوم را. در زمینه اتم هم مدعی اند که جایگاه بالایی دارند. اگر ما هم به همین ترتیب عمل کنیم، می توانیم در جهان حرفی برای گفتن داشته باشیم.
No tags for this post.
