فرار از سیاه‌چاله
« اگر شما فکر می‌کنید که درون یک سیاه‌چاله افتاده‌اید، تسلیم نشوید». این را استفان هاوکینگ به شنوندگان یک سخنرانی عمومی در استکهلم می‌گوید. او در سمینار پیشرفت‌های علمی بخش « تابش هاوکینگ» سخن می‌گفت که توسط انستیتو پادشاهی تکنولوژی سوئد برگزار می‌شود. او می‌گوید:« راهی برای خارج شدن از سیاه‌چاله هست».
شما احتمالا می‌دانید سیاه‌چاله‌ها ستاره‌های هستند که بر اثر فشار جاذبه روی خودشان فروپاشیده‌اند و چنان نیروی گرانشی بزرگی تولید می‌کنند که حتی نور هم نمی‌تواند از آن بگریزد. هر چیزی که درون آن بیفتتد توسط این نیروی عظیم تکه و پاره می‌شود و هرگز دیگر چیزی از آن شینده و دیده نمی‌شود.
اما چیزی که احتمالا نمی‌دانید این است که فیزیک دان‌ها حدود 40 سال است درباره شرنوشت اطلاعات حالت فیزیک اجسامی که درون سیاه‌چاله می‌افتد، بحث دارند. کوانتوم مکانیک می‌گوید که این اطلاعات را نمی توان از بین برد اما نسبیت عام می‌گوید که این اتفاق باید بیفتد. به همین دلیل است که این بحث‌ها به نام پارادوکس اطلاعات شناخته می‌شوند.
حالا هاوکینگ می‌گوید که این اطلاعات اصلا به داخل سیاه‌چاله نمی‌افتند:« من پیشنهاد می‌کنم که این اطلاعات نه درون سیاه‌چاله، بلکه در مرز‌های آن یا جایی که به آن افق رویداد گفته می‌شود ذخیره می‌شوند».
افق رویداد کره‌ای در اطراف یک سیاه‌چاله است که دردرون آن هیچ چیز نمی‌تواند از کشش مرگبار گرانش سیاه‌چاله بگریزد. هاوگینگ می‌گوید اطلاعات ذراتی که از این مرز می‌گذرند، به نوعی هولوگرام ( شرح دو بعدی اجسام سه بعدی) ترجمه شده که روی سطح کره افق رویداد جای می‌گیرد:« این ایده ابر ترجمه و هولوگرام اجرام ورودی به سیاه‌چاله است». او ادامه می‌دهد:« این هولوگرام‌ها در بردارنده همه اطلاعاتی است که در غیر این صورت باید از بین رفته فرضشان کرد».
اما این فرض چه کمکی به فرار از سیاه‌چاله می‌کند؟ در سال 1970 خود استفان هاوکینگ مفهوم تابش هاوکینگ را معرفی کرد که فوتون‌های تابیده شده از سیاه‌چاله بر اثر نوسانات کوانتومی هستند. در آن زمان او می‌گفت این تابش حامل هیچ اطلاعاتی از درون سیاه‌چاله نیست.اما در سال 2004 نظرش را تغییر داد گفت ممکن است راهی برای خروج اطلاعات وجود داشته باشد. اما نحوه رخ دادن آن هنوز یک معما است که هاوکینگ حالا فکر می‌کند جواب آن را یافته است. ایده جدید او این است که تابش هاوکینگ می‌تواند برخی از ان اطلاعات ذخیره شده در افق رویداد را برداشته و با خودش از سیاه‌چاله خارج کند. اما او می‌گوید نباید انتظار داشته باشید که این اطلاعات حاوی پیغامی باشند:« اطلاعات ذرات سقوط کرده برمی‌گردند، امادر شکلی درهم ریخته و بی‌استفاده. اما این ایده مسئله پارادوکس اطلاعات را حل می‌کند».
سال پیش هاوکینگ به خاطر گفتن این‌که سیاه‌چاله‌ای وجود ندارد در صدر اخبار قرار گرفت، هرچند چیزی که واقعا مد نظر او بود کمی پیچیده است. او پیشنهاد کرد که افق رویداد با مفهومی شبیه به آن جایگزین شود که « افق دید» نامیده می‌شود. ایده جدید با آن نظر قبلی سازگار به نظر می‌رسد، که چیز جدیدی برای فیزیک‌دان‌های نظری نیست. « سابین هاسلفلدر» از انستیتوفیزیک نظری استکهلم می‌گوید:« هاوکینگ می‌گوید اطلاعات از ابتدا آنجا بوده‌اند، بنابراین هیچ‌وقت توسط سیاه‌چاله از بین نرفته‌اند. این چیزی است که من از حرف‌های او می‌فهمم».
جزئیات بیشتر در این باره احتمالا یک ماه دیگر در مقاله‌ای که هاوکینگ و همکارانش منتشر می‌کنند مشخص خواهد شد. با این حال او خودش می‌گوید این یک فرضیه سازگار است و ممکن است مثلا اطلاعات سر از یک جهان موازی در بیاورند.
علی رنجبران/ روزنامه نگار علم
No tags for this post.
