لزوم به روزرسانی پایگاه داده ای پژوهش ها برای مقابله با تقلبات علمی

پدیده خرید و فروش پایان نامه و مقاله در سال های اخیر و هم زمان با رشد دانشگاه ها و افزایش شمار دانشجویان، گسترش یافته است به نحوی که در برخی از مناطق به صورت علنی برای آن تبلیغ می شود. حال آنکه بی توجهی به این موضوع می توان حیثیت علمی و آموزشی کشور را تحت تاثیر قرار دارد. از این رو چند صباحی است که دولت و مجلس برای مقابله با این تقلبات و تخلفات، دست به کار شده اند و حتی لایحه ای به این منظور تهیه شده که البته هنوز به فرجام نرسیده است.

اسفندیار اختیاری؛ رییس کمیته پژوهش و فناوری مجلس در این ارتباط به خبرنگار سیناپرس گفت: متاسفانه چندسالی است که شاهد هستیم مقاله و پروژه های دانشگاهی کپی می شود و یا از سوی گروهی تهیه شده و در اختیار دانشجویان قرار می گیرد. قبلا یک قانون در زمینه برخورد با این تخلفات وجود داشت که البته قانون محکمی نبود و اختیار برخورد با آن را در اختیار مقامات ذی صلاح گذاشته بود. اما در حال حاضر یک لایحه برای برخورد با تقلبات و تخلفات علمی مطرح است که می بایست هرچه سریعتر بررسی و در صحن علنی مجلس به تصویب برسد.

وی افزود: این لایحه هنوز به کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس ارجاع نشده است. در صورتی که این لایحه به کمیسیون ارجاع شود، قطعا بررسی و در صحن علنی مجلس مطرح خواهیم کرد.

اختیاری در پاسخ به این پرسش که وزارت علوم در مواجهه با این تقلبات و تخلفات باید چه سیاستی در پیش بگیرد؟ خاطرنشان کرد: در برنامه ششم توسعه دیده شده که وزارت علوم می بایست پایگاه داده ای پژوهش ها را به روز کند به نحوی که تمام مقاله ها و پایان نامه ها در این پایگاه ثبت شود. در این صورت، هر استادی که می خواهد پروژه یا کار علمی بدهد، با این پایگاه داده ای چک کند تا کار تکراری انجام نشود چراکه عمده تقلباتی که صورت می گیرد به صورت کار تکراری است. در مرحله بعد باید به سراغ کسانی رفت که کار تکراری نمی کنند اما خود را جای دانشجو قرار می دهند.

ما در منطقه از نظر رشد علمی و چاپ مقالات رتبه اول را داریم. اصلا یکی از دلایل بروز این تقلبات آن است که وقتی تعداد مقاله ها زیاد می شود، چک کردن آنها مشکل می گردد و بایستی دقت بیشتری به خرج داده شود که این اتفاقات نیفتد

رییس کمیته پژوهش و فناوری مجلس  یادآور شد: ما یک مرکز اطلاعاتی داریم که حدود 2 دهه است این کار را انجام می دهد اما این پایگاه داده به روز نیست و می بایست به روز شود. علاوه بر این باید روال اداری به گونه ای تنظیم شود که پیش از تصویب هر پروژه، تاییدیه آن پایگاه روی پروژه باشد. متاسفانه این دو ویژگی در حال حاضر وجود ندارد. در برنامه ششم این موارد دیده شده و امیدواریم تحقق یابد.

وی تصریح کرد: این تقلبات و تخلفات تنها مختص کشور ما نیست و در دیگر کشورهای جهان، شاهد چنین مواردی هستیم. ولی خوشبختانه نرم افزارهایی وجود دارد و در کشور ما هم استفاده می شود که حتی با عوض کردن تیتر و عنوان، قابلیت چک دارد اما باید دقت بیشتری صورت بگیرد و روال اداری درست شود که این اتفاقات نیفتد.

اختیاری در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه در حال حاضر کیفیت مقالاتی که در ایران تولید می شود را در مقایسه با مقالات دیگر کشورها چطور می بینید؟ گفت: ما در منطقه از نظر رشد علمی و چاپ مقالات رتبه اول را داریم. اصلا یکی از دلایل بروز این تقلبات آن است که وقتی تعداد مقاله ها زیاد می شود، چک کردن آنها مشکل می گردد و بایستی دقت بیشتری به خرج داده شود که این اتفاقات نیفتد. 

 

گفتگو: احمد طبائی

No tags for this post.