ارزیابی سلامت روانی خلبانان

خبری که چند روز پیش در مورد سقوط یک هواپیمای آلمانی مخابره شد، جهانیان را شگفت زده کرد. این بار خبری از نقص فنی و یا عملیات گروه های تروریستی نبود، بلکه کمک خلبان هواپیما، به عمد سبب سقوط آن شده بود.

بازرسی پلیس از منزل کمک خلبان آلمانی به نام آندریاس لوبیتز مشخص کرد که او دچار سابقه اختلال افسردگی بود و این مساله را از مسئولان این شرکت هواپیمایی پنهان کرده بود. در واقع این پنهان کار یبه بهای از دست رفتن جان مسافران این پرواز تمام شد.

این حادثه پرسشی مهم را در ذهن بسیاری از مردم ایجاد کرد و آن هم اینکه چرا مقامات مسئول متوجه این نابسامانی ذهنی و روانی این کمک خلبان نشدند و اینکه اصلا چه اقداماتی در راستای ارزیابی سلامت روانی خدمه پرواز به انجام می رسد. به همین دلیل مجله نیوسانیتیست مصاحبه ای را با دکتر رابرت بور (Robert Bor) به انجام رساند. دکتر بور استاد روانشناسی و متخصص در زمینه سلامت روانی در حوزه هوانوری است. وی در این مصاحبه به تشریح جزئیات سازوکارهای رایج برای بررسی سلامت روانی خدمه پرواز می پردازد. 

 

چه کسی مسئول بررسی سلامت خلبانان در صنعت هوانوری است؟

سازمان های دولتی مختلفی در این امر به تعیین مقررات می پردازند. برای نمونه سازمان هوانوردی فدرال در ایالات متحده و یا آزانس ایمنی هوانوردی اروپا مسئول اطمینان یابی از سلامتی خلبانان هواپیما هستند. این نهادها از خطوط هوایی می خواهند که خودشان کنترل های لازمه را به انجام رسانند.

 

هر چند وقت یکبار سلامت خلبانان مورد بررسی و پایش قرار می گیرد؟

هر خلبان یک یا دو بار در سال توسط یک کارشناس پزشکی معتبر مورد بررسی های پزشکی قرار می گیرد که این مساله به نوع گواهی خلبانی او بستگی دارد.

 

به جز سلامت جسمی، چه معیارهای دیگری برای سلامت خلبانان وجود دارد؟

خطور هوایی خودشان مسئول سلامت مسافران و هواپیما هستند. این شرکت ها برنامه های زیادی برای پایش دقیق خلبانان دارند. خلبانان همیشه تحت کنترل هستند. در پروازهای مسافربری، همیشه یک خلبان و کمک خلبان داریم. این افراد باید از رویه های جاری پیروی کنند و اگر یکی از آنها از این رویه ها تخطی کند، نفر دوم متوجه آن می شود.

همچنین شبیه سازهای پرواز را هم داریم که در این صورت یک خلبان دیگر در کنار خلبان اصلی نشسته و عملکرد او را مورد پایش قرار می دهد. افزون بر این، گاهی اوقات شرکت های هواپیمایی داده های پرواز را ثبت و برای بررسی های بیشتر در اختیار کارشناسان ویژه قرار می دهند.

 

آیا این اقدامات مراقبتی با اقداماتی که برای شغل های حساس به انجام می رسد شباهت دارد؟

اقدامات پایشی که برای بررسی عملکرد و سلامت خلبانان به انجام می رسد در بالاترین سطح ممکن قرار دارد. این اقدامات تفاوت چندانی با اقدامات انجام شده برای پایش سلامت افرادی نظیر کارکنان زیردریایی های هسته ای نیست. ثبات روانی یکی از مهم ترین عوامل مطرح در این میان بوده و هر گونه رفتار غیرعادی به سرعت شناسایی می شود.

 

آیا مشکل ذهنی و روانی خلبان موجب کنار گذاشته شدن او می شود؟

قوانین در این زمینه بسیار سخت گیرانه است. از نظر مقررات جاری، کسانی که دچار مشکلات روانشناختی هستند از کار کنار گذاشته می شوند. اگر کسی سابقه خودآزاری، مشکلات شخصیتی، افسردگی و یا مشکلاتی دیگر داشته باشد، هرگز موفق به دریافت گواهینامه خلبانی نخواهد شد. حتی اگر فرد بهبود یابد هم باز نمی تواند خلبان شود.

اما رویداد سقوط هواپیما به خاطر کمک خلبان آلمانی، بی تردید درس های زیادی برای ما به همراه دارد. باید بدانیم که آیا او واقعا سابقه بیماری روانی داشته و یا اینکه فقط خلقش تنگ بوده که این مورد دومی با یک مرخصی و اندکی تفریح حل می شد. تنگ بودن خلف امری بسیار رایج است. در هر زمانی، یک نفر از ده نفر به این مساله گرفتار است. این تنگی خلق با افسردگی متفاوت است و در واقع نمی توان آن را مشکلی روانی به شمار آورد.

به همین دلیل باید بررسی های بیشتری به عمل آید. مشکل این کمک خلبان آلمانی ناپیدا بود یا اینکه تغییری ناگهانی در او به وجود آمد و در واقع شاهد رفتاری تکانش گرانه و غیرقابل پیش بینی از او بودیم؟ هنوز پاسخی برای این پرسش نیافته ایم.

 

آیا شغل های دیگری هم هستند که باید تحت بررسی های دقیق روانی قرار بگیرند؟

دکتر هارولد شیپمن (Harold Shipman) نمونه خوبی برای این مساله است. این پزشک بریتانیایی 15 نفر را به قتل رسانده بود. از زمان وقوع این رویداد، پزشکان بیشتر مورد بررسی و پایش قرار گرفتند. پزشکان هر ساله باید ارزیابی های مختلفی را پشت سر بگذارند. اما هنوز نمی دانیم که آیا این مساله موجب افزایش سلامت سیستم پزشکی می شود یا خیر.

این مساله در مورد این رویداد تلخ هوایی نیز صادق است. هنوز نمی دانیم که آیا تغییراتی که به واسطه این سقوط به انجام می رساند می تواند موجب افزایش امنیت مسافران شود یا خیر، زیرا خودکشی در کل یک رویداد نادر است. در واقع در حوزه هوانوری در هر 25 سال تنها شاهد 3 خودکشی هستیم.

منبع: مجله نیوساینتیست

No tags for this post.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا