چاق‌ها به خود و محیط‌زیست آسیب می‌زنند

در ایران تقریبا 60 درصد مردم با چاقی و اضافه وزن دست به گریبان هستند و از آن رنج می‌برند. گاهی چاقی را مادر بیماری‌ها می‌نامند و بروز بسیاری از بیماری‌ها به این بیماری غیرواگیر مرتبط است؛ از فشار خون و بیماری‌های مفصلی تا بیماری‌های قلبی ـ عروقی و دیابت نوع 2 و حتی برخی مشکلات روانی و… شهرنشینی و فرهنگ وابسته به آن، مصرف فست‌فودها و پرخوری‌ها و کم‌تحرکی‌ها، همه و همه در ایجاد چاقی موثر است. تا اینجای آمارها و مطالب را بارها خوانده‌ایم و شنیده‌ایم، اما بگذارید نکته‌ای را که برایم مهم‌تر از اینها هست، بگویم.

می‌دانید که چاقی با کم‌آبی هم ارتباط دارد؟! یعنی به عبارت درست‌تر وقتی من چاق هستم یعنی مصرف آب (بخوانید هدر رفت آب) بیشتری دارم! حالا این‌دو چطور به هم ارتباط دارد؟

در مفاهیم محیط‌زیستی، اصطلاحی وجود دارد به نام «آب مجازی» یا «آب پنهان». من آب پنهان را بیشتر می‌پسندم، چون اتفاقا خیلی آب به معنای واقعی هم هست. «آب پنهان» یعنی همه آبی که در مراحل تولید، فرآوری و توزیع یک محصول مصرف شده و اتفاقا مقدار کمی از آن را در خودِ محصول می‌بینیم. بگذارید با یک مثال این مفهوم را واضح‌تربیان و شما را متعجب کنم. یک قالب پنیر سفید حدود 400 گرم وزن دارد و حدود 120 گرم آن آب است. فکر می‌کنید آب پنهانِ این قالب پنیر چه اندازه است؟ جواب سر راست 2500 لیتر است. بله! یعنی برای این قالب 400 گرمی حدود 6 وانِ آب یا 5/12 بشکه آب مصرف شده است!!! بیایید آب پنهان خوراکی‌های دیگر را هم نگاهی بیندازیم، مثلا یک همبرگر 2400 لیتر، یک سیب حدود 70 لیتر و یک فنجان قهوه نزدیک به 140 لیتر آب پنهان در خود جای داده است(اینها خوراکی‌های مورد علاقه خودم بود!) .

حالا بیایید به کم آبی و چاقی برگردیم، منِ نویسنده این متن، چاقم و اضافه‌وزن دارم؛ به عبارت دیگر مواد غذایی بیش از نیازم دریافت کرده‌ام و این یعنی روزانه مقدار زیادی آب پنهانِ موجود در مواد غذایی را هدر داده‌ام. راستش با این که اهل محافظت از محیط‌زیست هستم و تلاش می‌کنم حواسم به همه جنبه‌های آن باشد، باز به شکل غیرمستقیم و با تاثیراتی عمیق، ناخواسته در حال دامن زدن به بحران کم‌آبی هستم. باید فکر تازه‌ای بکنم و بکنیم؛ باید لاغر شویم که هم خودمان سالم بمانیم و هم حال زمین‌مان کمی بهتر از الان شود.

می‌بینید؟ یکی از ارزش‌های بالای علم این است که روابط میان چیزهایی را که خیلی واضح و عیان نیست نشانمان می‌دهد و ما را به سطح تازه‌ای از لذت، لذت حاصل از دانایی می‌رساند.

 

منبع:جام جم (دکتر محمدرضا نوروزی , میکروبیولوژیست و مروج علم )

No tags for this post.