توجه به کارآفرینی از مهاجرت مغزها جلوگیری می کند

بررسي تاريخ ادبيات کارآفريني مؤيد آن است که اين واژه اولين ‌بار در تئوري هاي اقتصادي و توسط اقتصاددانان ايجاد شده و سپس وارد مکاتب و تئوري هاي ساير رشته هاي علوم شده است. «کانتيلون» که ابداع کننده واژه کارآفريني است، کارآفرين را فردي ريسک پذير مي داند که کالا را با قيمت معلوم خريداري مي کند و با قيمت نامعلوم مي فروشد. «جين بپنتيست سي» کارآفرين را هماهنگ کننده و ترکيب کننده عوامل توليد مي داند، اما ويژگي خاصي را براي او در نظر نمي گيرد. كارآفرينان مهندسان تغيير و تحول هستند و ايده را به واقعيت تبديل مي کنند. از اين رو کارآفريني در همه حوزه هاي زندگي اتفاق مي افتد.

دکتر داوود زارعیان مدیر روابط عمومی شرکت مخابرات ایران در گفت و گو با خبرنگار سیناپرس در رابطه با توسعه کارآفرینی در کشور گفت: از دیدگاه کلان می توان برای فرآیند کارآفرینی یک طرف عرضه و یک طرف تقاضا قائل شد. سطح عرضه کارآفرینی یعنی دامنه ای که یک جمعیت معین، کارآفرین (بالقوه) تولید می کند و سطح تقاضای کارآفرین مجموع دو عامل ساختار صنعت و تنوع کالا و خدمات است که فرصت های کارآفرینی را در بازار به وجود می آورد.

وی ادامه داد: سطح عرضه کارآفرینی تحت تأثیر عواملی نظیر رشد جمعیت، تراکم جمعیت، نرخ شهرنشینی، سطح و نابرابری درآمد است. هر چه نرخ رشد جمعیت بیشتر باشد و این جمعیت در مناطق شهری و صنعتی و توسعه یافته مقدار کمی باشند، تعداد افرادی که آمادگی کارآفرین شدن را دارند بیشتر خواهد بود. از طرف دیگر هر چه سطح درآمد پایین تر و نابرابری درآمد بیشتر باشد و نارضایتی افراد از سطح درآمدی وضعیت فعلی خود بیشتر و تمایل به کارآفرینی بیشتر خواهد بود. بنابراین، سطح تقاضای کارآفرینی تابع میزان توسعه یافتگی اقتصاد، توسعه یافتگی تکنولوژیک و درجه جهانی شدن کشور است.

این استاد دانشگاه تاکید کرد: تکنولوژی امکان دسترسی بهتر به اطلاعات را فراهم آورد که این خود باعث تسهیل امور کسب و کارهای مخاطره پذیر کوچک می شود. هزینه های تبادل اطلاعات در فواصل و ابعاد جغرافیایی کاهش یافته و اطلاعات از طریق کانال های الکترونیک به سهولت و با سرعت و با هزینه ای ناچیز مبادله می شوند. تجربه نشان داده است که این عوامل باعث کاهش اندازه شرکت ها و تنوع آنها در بازار می شود.

وی افزود: جهانی سازی مستلزم ترکیب بازارهای جهانی است و فرصت هایی برای بهره برداری فراهم می کند که باعث بهبود تقاضای کارآفرینی است ولی از طرف دیگر جهانی شدن مستلزم از بین رفتن موانع بازرگانی کشورها و خلق فرصتهای جدید برای تمام شرکت های کوچک و بزرگ است و اینکه شاید تأثیر مثبت آن بر شرکت های بزرگ بیشتر باشد و این باعث کاهش احتمال کسب و کارهای کوچک و کارآفرینانه است.

 توسعه کارآفرینی مبتنی بر توسعه فاوا؛ پیامدهای فاوا بر کارآفرینی

وی ادامه داد: عبارت اقتصاد جديد به تدريج رواج يافته و چشم انداز تازه اي را ترسيم مي كند كه با گسترش فناوري اطلاعات همراه است. درچنين اقتصادي، فناوري اطلاعات و ارتباطات گسترش و اهميت فزاينده اي پيدا مي كند.

زارعیان با بیان اینکه فناوری اطلاعات در عین اشتغال زایی ، اشتغال زدا هم بوده است، عنوان کرد: شواهد حاکی از آنست که فناوری اطلاعات به عنوان یک کاتالیزگر برای رشد اقتصادی و اشتغال زایی، عمل می کند. این یک واقعیت است که در صورت ماشینی شدن فعالیت ها، تقاضاهای برخی از صنایع برای نیروی کار کاهش پیدا می کند. ولی از طرفی مشاغل جدیدی، وارد بازار کار می شوند.

وی افزود: بهره گیری از منابع خارجی و انجام فعالیت های خدماتی با استفاده از فاوا، هنوز در آغاز راه است. لذا به سختی می توان عمق و دامنه این زمینه جدید اشتغال زایی را مورد ارزیابی قرار داد. صاحب نظران بر این باورند که در ازای هر شغل جدیدی که در صنعت نرم افزار ایجاد می گردد، حدود 75 موقعیت شغلی می تواند از طریق کاربرد  فاوا در زمینه های دیگر پدید  می آید.

زارعیان تاکید کرد: چنان چه این پیش بینی صحیح باشد، طی 10 سال آینده، تنها از گذر مشاغل مرتبط با فاوا یکصد میلیون موقعیت شغلی ایجاد خواهد شد. با تحقیق و بررسی این مشاغل در می یابیم که به طور معمول مشاغلی که نیاز به مهارت خاص و تجربه بالایی ندارند کم کم جای خود را به نرم افزارها و سخت افزارهای طراحی شده می دهند و در مقابل مشاغلی عمیق تر و با سطح تخصص بالاتر به وجود می آیند.

وی ادامه داد: با كارآفريني است كه نيازها شناخته مي شود و با رفع نيازها، پيشرفت حاصل مي شود. كشورهاي صنعتي به اين دليل پيشرفته اند كه در فناوري اطلاعات پيشرفت كرده اند و توسط آن هم اقتصاد جهان را در اختيار گرفته و هم تبديل به قدرت نظامي شده اند و حال فرهنگ جهان را به سوي خواسته هاي خود هدايت مي كنند. كارآفريني اطلاعات در سطوح مختلف سخت افزار، نرم افزار، اطلاعات و ارتباطات قابل انجام است.

ویژگی های مؤثر فناوری اطلاعات در کارآفرینی

زارعیان تصریح کرد: فناوری اطلاعات با برخورداری از ویژگی ها و قابلیت های مختلف توانسته است انعطاف پذیری شایان توجهی را در زمینة کارآفرینی از خود نشان دهد. همین ویژگی ها سبب افزایش کارایی این فناوری در امر کارآفرینی و ایجاد اشتغال شده اند.

دولت باید بستر کارآفرینی در حوزه فناوری اطلاعات که همان شبکه‌های ارتباطی و اطلاعاتی است را توسعه دهد و تقویت کند و امکان دسترسی آسان همگان به این شبکه‌ها را فراهم کند.

وی عنوان کرد: فاوا  تحولات زیادی در کلیه فعالیت‌های اجتماعی ازجمله کارآفرینی بوجود آورده و به عنوان مهمترین ابزار کارآفرینی مدرن مورد توجه قرار گرفته است. همچنین کارآفرینی در فناوری اطلاعات پهنه وسیعی برای فعالیت دارد. کارآفرینی لازمه توسعه فناوری و توسعه فناوری بستر کارآفرینی است.

این کارشناس ارتباطات تاکید کرد: فرار مغزها که خصوصاً در فناوری‌های نو بیشتر رایج است، از نتایج ضعف کارآفرینی در کشورهای در حال توسعه است. بسیاری از نیروهای تحصیل کرده این کشورها، صرفاً علمی بار آمده و تربیت شده‌اند و باید توسط دیگران مدیریت شوند؛ افرادی هم که شخصیت کارآفرینی دارند بستر کارآفرینی را در این کشورها نمی‌یابند.

وی تصریح کرد: جالب اینکه تمرکز کشورهای توسعه‌ یافته بیشتر بر فعالیت‌های کارآفرینانه تربیت نیروهای داخلی خود در این حوزه است و از این طریق نیروهای متخصص خارجی را بکار می‌گیرند و در راستای اهداف خود از آنان بهره‌برداری می‌کنند. کارآفرینان می‌توانند مشاغلی در لبه تکنولوژی برای متخصصین داخل کشور ایجاد کنند و در اثر رضایت شغلی که بوجود می‌آورد علاوه بر کلیه مزیت‌های کارآفرینی از فرار مغزها نیز جلوگیری کنند. براین اساس اهمیت نقش بسترسازی کارآفرینی و وظیفه دولت مشخص می‌شود. دولت باید بستر کارآفرینی در حوزه فناوری اطلاعات که همان شبکه‌های ارتباطی و اطلاعاتی است را توسعه دهد و تقویت کند و امکان دسترسی آسان همگان به این شبکه‌ها را فراهم کند.

گفتگو: هانیه حقیقی

No tags for this post.