بیلان منفی سفره های زیرزمینی به معنی استفاده از سهم آب آیندگان است

مهندس محمد کیافر در گفت و گو با خبرنگار سیناپرس، با اشاره به وضعیت بحرانی منابع آب کشور، گفت: روند تحولات مرتبط با مسایل آب در کشور، متاثر از روند تغییرات اجتماعی، سیاسی، اقتصادی چند دهه اخیر و نیز قوانین، سیاست ها و ساختارهای موجود، همراه با تغییرات اقلیمی است. این موارد همه دست به دست هم دادند تا وضعیت منابع آب کشور ما به شکل امروزی در بیاید.

عضو هیات مدیره انجمن علوم و مهندسی منابع آب، افزود: آمار بارندگی درازمدت ما از 240 میلی متر در سال به حدود 220 میلی متر کاهش پیدا کرده است. وقتی این آمار را نگاه می کنیم، می بینیم که در طول چند سال اخیر بیش از 10 درصد کاهش بارش نداشتیم. این در صورتی است که میزان رواناب های کشور تقریبا نصف شده است. معنی آن، این است که میزان برداشت از منابع استراتژیک آب بسیار زیاد بوده است.

کیافر، خاطرنشان کرد: شاخص هایی در جهان ارایه شده است که همه کشورها می بایست در برنامه ریزی های خود به منظور دستیابی به حکمرانی خوب، آنها را مد نظر قرار دهند. این شاخص ها در حکم خط قرمزهایی هستند که رد شدن از آنها باعث خدشه وارد کردن به منافع ملی کشور می شود. منابع آب تجدیدشونده ایران در حال حاضر به حدود 105 میلیارد مترمکعب در سال کاهش یافته است. این عدد در میانگین 40-50 سال گذشته حدود 130 میلیارد مترمکعب بوده است. یک کشور وقتی می تواند به معنای واقعی، توسعه پایدار داشته باشد که حداکثر از 40 درصد منابع آب تجدیدپذیر خود استفاده کند. این درحالی است که ما هم اکنون نزدیک به 90 درصد منابع آب تجدیدپذیرمان را در بخش های مختلف، مصرف می کنیم و 92 درصد آن به تنهایی مربوط به بخش کشاورزی است. این نشان دهنده آن است که ما از سهم طبیعت، پیش خور کرده ایم.

مدیرعامل پیشین شرکت مهندسی مشاور مهاب قدس، یادآور شد: سهم آب دریاچه ها و تالاب ها کشور، در سال های گذشته مورد استفاده قرار گرفته و صرف بخش کشاورزی شده است که در مقاطعی از زمان، آن را محور توسعه خودمان قرار دادیم. این موضوع به شدت به پایداری اکوسیستم ها آسیب وارد کرده است. بحث ریزگردها که از چند سال گذشته مشکلات زیادی برای کشور به وجود آورده و سلامت شهروندان را به خطر انداخته است، از نتایج چنین اقداماتی است.

وی تصریح کرد: تاکنون بیش از 100 میلیارد مترمکعب از منابع استراتژیک آب زیرزمینی استفاده کردیم و هم اکنون 11 میلیارد مترمکعب بیلان منفی در این سفره ها داریم. این منابع مربوط به نسل های آینده این کشور است و می بایست برای سالیان سال، پایدار بماند. در حقیقت می توان گفت که ما از سهم آیندگان استفاده کردیم.

کیافر در ادامه اظهار کرد: مرتب گفته می شود که باید تمام محورهای توسعه با رویکرد آمایش سرزمین صورت بگیرند. برنامه آمایش سرزمین، برنامه ای است که تمام مزیت های نسبی مناطق مختلف را بررسی و مشخص می کند صنعت یا کشاورزی یا گردشگری و… در کدام منطقه، محور توسعه باشند. این برنامه می بایست در قالب یک سند بالادستی تنظیم شود که متاسفانه در کشور ما چنین سندی وجود ندارد.

عضو هیات مدیره انجمن علوم و مهندسی منابع آب، تاکید کرد: یکی از مهم ترین مواردی که بر مدیریت آب کشور تاثیر نامطلوبی داشته، نبود مدیریت یکپارچه و به هم پیوسته منابع آب و حوضه های آبریز است. مدیریت آب نباید بر اساس جغرافیای سیاسی مناطق مختلف، تقسیم بندی شود بلکه می بایست بر اساس حوضه های آبریز اعمال گردد. چراکه آب، هم یک عامل توسعه دهنده و هم محدودکننده توسعه است.

وی در پایان گفت: یکی از مشکلات مدیریت آب در ایران، بحث انتقال بین حوضه ای است. درست است که باید انتقال بین حوضه ای آب داشته باشیم اما در حد معقول و مناسب. در بزرگترین منابع ملی کشور در حاشیه چند هزار کیلومتری خلیج فارس و دریای عمان، کمترین سرمایه گذاری و بهره برداری انجام شده است. هم اکنون در این مناطق، آب با هزینه زیاد نمک زدایی شده و چندصد کیلومتر به مناطق مرکزی ایران هدایت می شود. در صورتی که باید در برنامه ریزی های آتی کشور، تمهیدی اندیشیده شود که این جمعیت به سواحل دریای آزاد هدایت شوند و زیرساخت های مناسب برای این کار به وجود آید.      

No tags for this post.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا