دستیابی به فناوری تولید کود بیولوژیک در ایران

به همین منظور گفت و گویی با دکتر حسین بشارتی کلایه، مجری طرح دستیابی به فناوری تولید کود بیولوژیک( دانش فنی مایه تلقیح تیوباسیلوس)، دارنده رتبه دوم پژوهش های کاربردی بیست و هشتمین جشنواره خوارزمی وعضو هیات علمی  موسسه تحقیقات خاک و آب کشور انجام دادیم.

 

چه ضرورتی باعث شد تا شما به دنبال این طرح بروید؟

هم اکنون کشور ما یکی از مناطق خشک و نیمه خشک دنیاست به همین دلیل اغلب خاک‌های آن آهکی است. بعضی از عناصر غذایی ضروری گیاه مانند فسفر، آهن، روی، مس، منگنز در این خاک‌های آهکی تثبیت شده و از دسترس گیاه خارج می‌شوند بنابراین کمبود عناصر غذایی و  پایین بودن کارایی مصرف کود یکی از مهمترین عوامل محدود کننده تولید محصولات زراعی و باغی در کشور محسوب می شود. به عنوان مثال 70 درصد خاک‌های ما با کمبود فسفر مواجه است. ما برای رفع این کمبود سالانه نیاز به 500 تا 700 هزار تن کود فسفر داریم. از سوی دیگر کشور ما به علت نفت خیز بودن دارای مقدار زیادی گوگرد است؛ این گوگردها از پالایشگاه‌های نفت و گاز تولید می شود. استفاده از گوگرد به عنوان فراوان ترین و اقتصادی ترین ماده اسید زا، یکی از راه کارهای مقابله با کمبود عناصر غذایی و بهبود وضعیت تغذیه ای گیاهان در خاک های آهکی است. ما می توانیم از این گوگردها به عنوان ماده اسید زاد استفاده کنیم و PH خاک را کاهش دهیم و عناصر غذایی تثبیت شده و خارج شده از دسترس گیاه را جذب کنیم. این پروسه و فرایند را ارگانیسم‌هایی به نام باکتری های« تیو باسیلوس» انجام می دهند. اهمیت این امر باعث شد تا محققان موسسه تحقیقات خاک و آب طی یک دهه گذشته طرح‌های تحقیقاتی به منظور دستیابی به فناوری تولید کود بیولوژیک گوگردی   (دانش فنی مایه تلقیح باکتری های تیوباسیلوس) اجرا و نهایتا به این دانش فنی دست یابند.

چطور به این باکتری دست یافتید؟

ما در این طرح نمونه آب و خاک مناطق مختلف کشور را جمع آوری و باکتری را جدا و خالص سازی کردیم. انواع خوب باکتری‌ها را انتخاب و همراه با گوگرد در سطح گلخانه ها و مزارع استفاده کردیم. تهیه ماده نگهدارنده مناسب با فرمولاسیون های مختلف با استفاده از مواد ارزان قیمت و قابل دسترسی داخلی، ارزیابی کارایی کود زیستی همراه با گوگرد روی گیاهان مختلف در سطح گلخانه و مزارع استان های مختلف کشور، انتخاب مناسب ترین مقدار و نسبت گوگرد و کود زیستی برای مصرف در مزارع، ثبت دانش فنی تولید کود زیستی، اخذ تاییده از سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی و موسسه تحقیقات خاک و آب از دیگر کارهایی بود که ما برای اجرایی ساختن این طرح انجام دادیم.

این کود از چه مزایای برخوردار است؟

کود زیستی تولید شده با این دانش فنی به صورت پودر نرم و نمناک حاوی بیش از 10 میلیون سلول باکتری تیوباسیلوس در هر گرم است که این باکتری ها توانمند در اکسایش گوگرد عنصری هستند. این فرمولاسیون می تواند باکتری ها را برای مدت طولانی به صورت فعال در خود نگهدارد. استفاده از این کود زیستی به همراه گوگرد مازاد و فراوان موجود در کشور توانسته جایگزین بخشی از کودهای شیمیایی وارداتی شود تا ضمن جلوگیری از خروج ارز، باعث کاهش مصرف کودهای شیمیایی در اراضی کشاورزی، تولید محصولات سالم، ایجاد اشتغال در کشور، استفاده از مواد اولیه ارزان قیمت داخلی برای تولید کود و حفظ منابع آب و خاک کشور شود.

مهمترین وجه تمایز کار شما نسبت به روش های مشابه داخلی و خارجی در چیست؟

این نوع باکتری ها در همه خاک ها یافت می شوند مثلا بعضی از کشورها مانند استرالیا و سریلانکا از مخلوط گوگرد و خود خاک باکتری تیوباسیلوس استخراج کرده اند و به عنوان بیو سوپر کود  فسفاتی استفاده می کنند. ما برای اولین  بار در دنیا از باکتری جدا شده و خالص سازی شده به عنوان کود زیستی استفاده کرده ایم.

استقبال بخش صنعت از این طرح چطور بود؟

خوشبختانه این دانش فنی هم اکنون تجاری سازی شده و برای تولید انبوه به بخش خصوصی واگذار شده است؛ هم اکنون 300 هزار بسته از این کود زیستی توسط این شرکت تولید شده و توسط وزارت جهاد کشاورزی خریداری و در بین کشاورزان توزیع خواهد شد.

 توقع تان از مسوولان امر چیست؟

هم اکنون در کشور گوگرد فراوانی وجود دارد. امروزه پخش ذرات فراوان گوگرد به صورت گرد و غبار به دلیل وزش باد باعث آلودگی هوا شده است اما ما می توانیم با استفاده از این تکنیک این نغمت را تبدیل به نعمت کنیم . تحقق این امر عظم ملی می طلبد بنابراین ضرورت دارد ارگان‌های موثر با ما همکاری کنند تا این طرحی که در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی است در کشور به نحو احسن عملیاتی شود.

 

 

No tags for this post.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا