کاهش آلودگی هوا با گسترش وسایل نقلیه الکتریکی
موتور سیکلت الکتریکی نسبت به بنزینی هیچ گونه آلودگی به وجود نمی‌آورد. تنها مساله آلودگی در فرایند تولید برق است؛ اما با توجه به اینکه نیروگاه‌های تولید برق اغلب در خارج از شهر‌ها و به صورت متمرکز هستند، کنترل و هدایت آلودگی آنها بسیار ساده‌تر از کنترل آلودگی ناشی از خودورهای بنزینی است به همین دلیل بسیاری از کشورهای اروپایی و آسیایی شرقی تمرکز ویژه‌ای را در تولید خودرو و موتور سیکلت‌های الکتریکی قرار داده‌اند. محققان ایرانی هم با توجه به اهمیت این مساله در این خصوص تلاش کرده‌اند. تیم تحقیقاتی ۹نفره دانشگاه شهید چمران اهواز از جمله این محققان هستند. این تیم تحقیقاتی اخیرا با ساخت موتورسیکلتی به نام شبح و تجاری سازی آن قصد دارند گامی برای پیشگیری از این مشکل بزرگ بردارند. این محصول بهانه‌ای شد تا چندی پیش خبرنگار سیناپرس گفت‌و‌گویی با محمد توپچی، کار‌شناس مکانیک و یکی از اعضای این تیم تحقیقاتی انجام دهد.
چه عاملی باعث شد تا به فکر ساخت چنین موتور سیکلتی بیافتید؟
تیم تحقیقاتی ما با توجه به رشد روز افزون آلودگی هوا به دلیل احتراق موتورهای سوختی تصمیم گرفت برای استفاده از انرژی‌ها سبز، موتور سیکلت الکتریکی بسازد. این موتور ۲ سرنشین دارد و وزن تقریبی آن ۹۰ کیلو گرم است. سرعت آن نیز بر اساس سیکل شهری 60 کیلومتر برساعت است. این موتور مداومت حرکتی خیلی کمی دارد و می توان تنها با یک بار شارژ کردن ۱۲۰ کیلومتر مسافت را طی کرد. طی کردن ۱۲۰ کیلومتر برای یک سیکل شهری مسافت طولانی است؛ یک روزی کاری را می توان با این موتور سیکلت سپری کرد. جنس بدنه اصلی این موتور از جنس فیبر کربن است که وزن غیر مفید موتور را کاهش می دهد اما ما برای ساخت نمونه آزمایشگاهی از پروفیل فولاد استفاده کرده ایم.
چه ویژگی باعث شده تا این موتور سیکلت نسبت به نمونه مشابه داخلی و خارجی متمایز باشد؟
معمولا یکی از موارد خطرناک در موتور سیکلت ها استفاده از چرخ زنجیر است. ما درساخت این نوع موتورسیکلت هیچ نوع چرخ زنجیری استفاده نکرده ایم. موتور داخل خود چرخ است و عملا قرار نیست هیچ نیرویی را منتقل کنیم بنابراین از نظر ایمنی این نوع موتورسیکلت بسیار فوق العاده است. ویژگی متمایزدیگر این موتور سیکلت، استفاده کم از قطعات متحرک است؛ هرچه تعداد قطعات متحرک کمتر باشد استهلاک موتور کمتر خواهد شد.
پیش بینی می‌کنید چه زمانی این محصول به تولید انبوه برسد؟
پیش بینی می شود با توافق چند شرکت داخلی تا2-3 سال آینده شاهد تولید انبوه این موتور سیکلت ها باشیم.
قیمت کنونی این موتور به طور تقریبی چقدر است؟
ما به دلیل حضور در مسابقات ملی طراحی ماشین و محدودیت های این نوع مسابقات، از جمله اینکه باید وزن باتری کمتر از10 کیلو گرم باشد مجبور شدیم از باتری لیتیوم پلیمر استفاده کنیم. قیمت این باتری ۷ میلیون تومان است. ان شاء ا… در مرحله تولید انبوه از باتری سیلد لید اسید استفاده می‌کنیم که ارزان‌تر است و به راحتی می‌توان آنرا تهیه‌اش کرد.
خرید چنین موتور سیکلتی با توجه به ارزان تر بودن موتورسیلکت های بنزینی مقرون به صرفه نیست. قطعا بازار این نوع موتورها هم رونقی نخواهد داشت.
هرچند اکنون قیمت سوخت فسیلی ارزان تر از سوخت های الکتریکی است اما همین سوخت فسیلی را ما با سوبسید می خریم. در ضمن این نوع سوخت زوال پذیرند و دیر یا زود به پایان می رسند. همچنین موتورهایی با سوخت فسیلی صدای زیادی دارند و تولید آلودگی زیست محیطی می کنند در نتیجه ما در آینده راهی جز استفاده از این نوع موتورها نداریم. به طور یقین اگر این نوع موتورها به تولید انبوه برسند قیمت آنها بسیار کمتر خواهد شد.
انتظارتان از نهادهای دولتی و حمایتی چیست؟
به نظر من باید در وهله اول بسترها و زیرساخت های این طرح در کشور فراهم شود. دوم اینکه باید دولت از چنین طرح هایی بیشتر حمایت کند زیرا تولید انبوه چنین موتور سیکلتی تنها از عهده تیم دانشجویی بر نمی آید؛ قطعا اجرای چنین طرح هایی در کشور نیاز به سرمایه گذاری های پایدار دارد.هرچند فعالیت این نوع تیم‌ها هم خیلی موثر است اما با توجه به اینکه دولت به شدت دنبال انرژی سبز است اجرای چنین طرح هایی می تواند گزینه مناسبی برای رهایی از وضعیت مشکلات فعلی کلانشهرها باشد.
