حفاری در مریخ، پاسخی به معمای عصر یخبندان زمین

در بین سال های 1300 تا 1879 میلادی، زمین دوره ای از سرما را تجربه کرد. این دوره در اصطلاح «عصر یخبندان کوچک» (little Ice Age) نامیده می شود. بسیاری از دانشمندان، کاهش فعالیت خورشید را عامل بروز این پدیده می دانند، اما عده ای دیگر از عواملی نظیر فعالیت برخی آتشفشان ها را اصلی ترین دلیل شکل گیری این دوره نام می برند.

اگر خورشید عامل ایجاد این عصر یخبندان کوچک باشد، در این صورت باید آثار آن را در سایر سیارات منظومه شمسی نیز یافت. گروهی از دانشمندان پیشنهاد کرده اند که برای تعیین پاسخ نهایی این پرسش که بالاخره چه چیزی عامل ایجاد چنین مساله ای برای زمین شده، چاره ای جز کندن گودالی در مریخ وجود ندارد. نشانه های تغییرات دما به ندریج در یخ و خاک فرو می رود و به همین دلیل است که با حفاری می توان نشانه هایی از وضعیت آب و هوایی گذشته را شناسایی کرد.

محاسبات برخی پژوهشگران نشان می دهد که اگر تغییرات در تابش خورشید را عامل پدیده عصر یخبندان کوچک بدانیم، در این صورت این مساله باید به کاهش دمای مریخ در همان دوران حدود به اندازه نیم درجه سلسیوس انجامیده باشد. در این صورت، می توان با حفاری در عمق 40 متری این سیاره، به نشانه های مورد نظر دست یافت.

البته حفاری بر روی مریخ در حال حاضر در اولویت های پژوهشی بر روی این سیاره قرار دارد. برای نمونه مریخ نورد اینسایت (InSight) گودالی 5 متری را در خاک مریخ حفر خواهد کرد.

با این حال بردن تجهیزاتی به مریخ برای حفر گوالی به عمق 40 متر کار بسیار دشوار و پرهزینه ای است و به همین دلیل دانشمندان به بررسی شیوه های جایگزین برای آن پرداخته اند. در خاک هایی که گرما را به خوبی هدایت نمی کند، انتقال نشانه های تغییرات دمایی با کندی بیشتری به پایین صورت می گیرد. در نتیجه شاید بتوان نمونه های مورد نظر را از حفره هایی با عمق کمتر نیز به دست آورد. دراین صورت شاید لازم باشد که حفاری در بخش هایی از سطح مریخ که پوشیده از خاکستر است صورت گیرد.

این پژوهش در نشریه علمی Icarus منتشر شده است.

No tags for this post.