زباله های الکترونیک ،شمشیر دولبه‌اند

اما آیا تا به حال به این فکر کرده اید که وسایل الکترونیکی و الکتریکی قدیمی را باید به کجا بدهیم و با آنها چه کنیم؟

اکثرا برای راحت شدن از وسایل الکتریکی قدیمی آنها را به سطل های زباله ای می اندازیم و با زباله های تر یکجا می گذاریم.دراین صورت بزرگترین ضربه را به محیط زیست مان وارد می کنیم.

متاسفانه باید گفت که درحال حاضر 70درصد زباله های تولیدی تر و مرطوب هستند و زباله‌های تر به میزان زیادی شیرابه تولید می‌کند که به دلیل اسیدی‌بودن با فلزات حل می‌شود. این شیرابه‌ها به لایه‌های زیرین نفوذ می‌کند و سبب آلودگی خاک و سفره های زیر زمینی آب می‌شود.

دراین خصوص مهندس حسین حیدری مدیر پروژه شرکت دانش بنیان بازیافت زباله الکترونیک در مشهد به خبرنگار سیناپرس، گفت: زباله های الکترونیک به دستگاه‌های الترونیکی مصرف شده و قطعات آنان همچون تلفن‌ها و کامپیوترها، لوح فشرده ،تلویزیون،یخچال و… که حاوی فلزات خطرناکی مانند سرب، کادمیوم و جیوه هستند گفته می‌شود که در صورت رهاسازی در طبیعت پس از پایان عمر مفید و عدم بازیافت صحیح،عاملی آلوده کننده و خطرناک برای محیط زیست به شمار می‌روند. رایانه‌ها، تلویزیون‌ها و گوشی‌های تلفن همراه بیشتر از همه خطرناکند، چون که سطوح بالایی از سرب، جیوه و کادمیوم را دارا هستند.

زباله های الکترونیک به دستگاه‌های الترونیکی مصرف شده و قطعات آنان همچون تلفن‌ها و کامپیوترها، لوح فشرده ،تلویزیون،یخچال و… که حاوی فلزات خطرناکی مانند سرب، کادمیوم و جیوه هستند گفته می‌شود که در صورت رهاسازی در طبیعت پس از پایان عمر مفید و عدم بازیافت صحیح،عاملی آلوده کننده و خطرناک برای محیط زیست به شمار می‌روند

حیدری افزود: زباله های الکترونیکی و الکتریکی در ایران به سه روش دفع یا بازیافت می شد .اولین شیوه، روش  سنتي و پرخطر است. روش هاي بازيافت پرخطر بر خلاف استانداردهاي رايج بين المللي بوده و باعث به خطر افتادن سلامت انسان و محيط زيست مي شوند. اين روش ها عمدتا به دو دسته سوزاندن و دفن کردن تقسيم مي شوند. سوزاندن مي تواند در محيط باز و در شرايط غير قابل کنترل باشد و يا اينکه در يک محيط بسته و کنترل شده باشد تا مانع از انتشار ذرات آلوده کننده در هوا گردد. به دليل تنوع مواد موجود در قطعات الکترونيکي، در اين روش خطر انتشار آلودگي و مواد سمي زياد است. به طوري که سوزاندن زباله هاي رايانه اي بزرگترين منبع توليدي اکسين ها و انتشار فلزات سنگين نظير جيوه در جو است. در نتيجه سوزاندن زباله هاي الکترونيکي به هيچ وجه توصيه نمي شود.درباره روش دفن کرد هم باید گفت نفوذ ناپذيري محل دفن، شرط اصلي دفن زباله هاي رايانه اي است. تقريبا چنين مکاني اصلا وجود ندارد به عبارت بهتر در طولاني مدت تمام محل هاي دفن زباله هاي الکترونيکي نفوذ ناپذيري خود را از دست مي دهند.

حیدری ادامه داد: روش دوم ،روش هاي مدرن و زيست سازگاراست که شامل چند روش متنوع میشود.در روش جداسازي و آلودگي زدايي مواد سمي و مضر براي محيط زيست مانند CRTها و باطري ها بايد جدا شوند.در خصوص روش های مکانيکي هم باید گفتاين فرايندها براي جداسازي مواد مختلف قابل بازيافت و آلاينده ها انجام مي شود. که عموما شامل واحد شکستن و خرد کردن و جداکننده ­هاي مغناطيسي، جداکننده­ هاي بادي، جداکننده­ هاي جريان گردابي و… مي‌شود. در اين فرايندها گرد و غبارهاي توليدي بايستي قبل از رهاسازي براي کاهش آلودگي، فيلتر شوند.اما در روش پالايش به عنوان فرآیندی دیگر در حوزه روش های مدرن مواد موجود در زباله هاي الکترونيکي مي توانند به صورت مواد خام بازيابي شوند و براي اين منظور بايد از فرايندهاي مختلفي مانند فرايندهاي پيرومتالورژي، هيدرومتالورژي و الکتروشيميايي عبور کنند. عمده موادي که از فرايند پالايش بدست مي آيند شامل فلزات، پلاستيک ها و شيشه است و روش سوم روش های علمی است که امروزه در کشورهای پیشرفته جهان کاربرد دارد.

این کارشناس مواد ومتالوژی در ادامه تاکیدکرد: افتتاح نخستین کارخانه بازیافت زباله های الکترونیکی کشور با تلاش 8 نفر از دانشجویان دکترا و ارشد مرکز رشد فناوری دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد، اما برای ادامه کار نیاز به زباله الکترونیک داشتیم که به دلیل نبود تأمین مواد اولیه و نبود همکاری ادارات که اصلی‌ترین تولیدکنندگان ضایعات الکترونیکی هستند کارخانه بازیافت زباله‌های الکترونیک غیرفعال شد.

وی افزود: دراین کارخانه قرار بود روزانه 800 كيلوگرم زباله الكترونيكي مانند موبايل و رايانه هاي مستعمل در اين كارخانه پس از انجام مراحل بازيافت به 100 كيلوگرم پسماند تبديل شود. این پسماندها شامل طلا،نقره،مس،قلع،سرب ونقره با درجه خلوص 99 درصد بود كه براي مصارف صنعتي دوباره به چرخه توليد باز مي گشت.

حیدری عنوان کرد: از مزایای دیگر راه اندازي اين خط نيمه صنعتي کاهش خطرات ناشي از دفن زباله هاي الكترونيكي از قبيل فلزات سنگين ، آلودگي آب هاي زير زميني ،حفظ منابع خاك با كاهش ميزان دفن زباله ، صرفه جويي در مصرف سوخت ، آب و ساير نهاده هاي طبيعي توليد ، بازيابي و استفاده دوباره از قطعات الكترونيك بود.

وی درخصوص پتانسیل ایجاد کسب و کاری پرسود درحوزه زباله‌های الکترونیکی سمی گفت: در صورتی که پسماندهای رایانه ای و الکترونیکی با روش اصولی بازیافت شود می توان فلزات متعددی را از آنها استخراج کرد به نحوی که از یک تن زباله موبایل می توان 150 تا 300 گرم طلا به دست آورد.همین وزن گوشی تلفن همراه علاوه بر طلا حدود 100 کیلوگرم مس و سه کیلوگرم نقره را در کنار فلزهای دیگر در خود جای داده است. این در حالی است که در معادن طلایی که اقتصادی به حساب می آید در هر تن سنگ معدن بین 20 تا 30 گرم طلا یافت می شود. ضمن آن که در اين زباله ها پلاتين نيزوجود دارد که عنصری ارزشمند هستند.

 مدیر پروژه نخستین کارخانه بازیافت زباله الکترونیک در مشهد خاطرنشان کرد: متاسفانه دستگاههای ساخته شده توسط همکاران در همان کارخانه باقی مانده و استفاده نمی شود.البته ناگفته نماند اراده آنچنانی دراین خصوص وجود نداشت تا به صورت علمی این زباله ها بازیافت شوند، زیرا زباله های الکترونیکی در ایران خرید و فروش می شود و سود اقتصادی بر این بود که آنها را صادر کنند.

وی در پایان گفت:زباله ها به خصوص الکترونیک شمشیر دولبه است. در کشور بودنشان آلودگی محیط زیستی به همراه دارد یا باید قوی کار کنیم و زباله ها را به صورت مدون بازیافت کنیم یا اگر نمیتوانیم صادر کردن آنها بهترین کار است تا کشور را از آلودگی نجات دهیم.

وی افزود: کشورهای توسعه یافته بخشی از انهدام  یا بازیافت زباله هایشان را در کشورهای فقیر انجام می‌دهند تا به این ترتیب آلودگی محیط زیستی خود را کمتر کنند . به عنوان مثال آمریکا که بزرگترین صادر کننده زباله است زباله های الکترونیکی خود را به کشورهای آفریقایی می فرستد و در آنجا بازیافت می کند. ناگفته نماند زباله های ایران نیز به کشورهایی چون ترکیه، چین و مالزی صادر می‌شود.

گفتنی است در ادامه این گزارش و به منظور آگاهی از نحوه دفع زباله های الکترونیک به سراغ سازمان محیط زیست و رئیس گروه پسماند این سازمان رفتیم که متاسفانه علی رغم تلاش و پیگیری های صورت گرفته پاسخی دریافت نکردیم.

 

گزارش: فرگل غفاری

 

 

 

 

No tags for this post.

نوشته های مشابه

یک دیدگاه

  1. سلام
    باتشکر از مطلب خوبی که قرار دادین.
    من در زمینه بازیافت قطعات الکترونیکی در حال تحقیق هستم میخواستم بدانم شما میتوانید
    اطلاعاتی در این خصوص به من بدهید.
    باتشکر

  2. باسلام در این خصوص لطفا باشماره 44246747تماس حاصل نمایید تا اطلاعات لازم در اختیارتان قرار بگیرد.
    باتشکر

  3. سلام .من موضوع پایان ناممم در مورد پایان عمر قظعات الکترونیکی و مطالعه موردی قظعات لپ تاپ هست.شما میتونیذ اطلاعاتی در این مورد در اختیارم بذارید

  4. با سلام. من میتونم از این متن در بک برنامه تلویزیونی استفاده کنم؟

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا