در هر حوزه ای که بشر فکر کند، تجاری سازی دانش رخ می دهد

دکتر محمود تولایی در خصوص تجاری سازی دانش گفت: اگر بخواهیم فاصله غنی ترین و فقیرترین کشورها را اندازه بگیریم، باید بگویم در دنیای اقتصاد فاصله یک به 390 است یعنی به لحاظ مولفه ها و ارزش های اقتصادی کشورهایی وجود دارند که مزیت هایشان 390 برابر کشورهای دیگر است.

وی در بیان علت این فاصله بیان داشت: این فاصله به دلیل برخورداری از دانش و فناوری ایجاد شده است. کشورهایی از سرمایه دانشی لازم برخوردار هستند و از آن در بهره­برداری بهینه از منابع و فرصت ها استفاده می کنند. این منابع می تواند اعم از منابع فسیلی، نفت و گاز در یک بخش باشد یا در بخش دیگر منابع انسانی و موقعیت های استراتژیک باشد یا مجموعه این ظرفیت ها می تواند باعث شود یک کشور ارزش افزوده فراوانی را برای خودش تولید کند.

وی تصریح کرد: هزاره سوم که هزاره رقابت و تلالو دانش ها و فناوری ها است و به دلیل همین ارزش آفرینی فوق العاده، رقابت ها نیز بسیار تنگاتنگ شده است.

رئیس سابق سازمان بسیج کشور با ذکر یک مثال به بیان تفاوت تجاری سازی دانش با روش متدوال تولید پرداخت و گفت: قریب به 96 درصد نیاز دارویی کشورمان را تولید می کنیم و حدود 5 درصد از داروها را وارد می کنیم. اما وقتی به ارزش اقتصادی آنها نگاه می کنیم، متوجه می شویم، همان 5 درصد نزدیک به 40 درصد بودجه دارویی کشور را به خودش اختصاص می دهد و آن 95 درصد حدود 60 درصد بودجه را نیاز دارد. در واقع آن 5 درصد ارزش افزوده فوق العاده ای دارد.

دکتر محسن صیقلی با بیان اینکه عموما همه نیازها در دنیا توسط تولیدکننده های متکثر عرضه می شود و خرید آنها کار سهلی است، در عین حال خاطرنشان کرد: این موضوع در حوزه صنایع "های تک" یا "تکنولوژی های برتر" صدق نمی کند، زیرا تولید کننده های آنها منحصر به فرد هستند.

وی با اشاره به توانایی های کشور در تولید برخی داروها اظهار داشت: در تولید بعضی از اقلام دارویی ما تولید کننده نخست یا دوم دنیا هستیم و این یعنی یک مزیت و فرصت برتر. با توجه به پایین بودن فضای رقابتی، تولید کننده ها قدرت اعمال اثر بیشتری دارند. اگر امروز نیاز باشد یک کالای مورد نیاز خودمان را در حوزه های مختلف از یک یا دو تولید کننده منحصر به فرد بخریم، شانس کاهش قیمت بسیار کم خواهد بود در حالی که اگر بخواهیم یک محصول که 50 تولید کننده در دنیا دارد خریداری کنیم، می توانیم به راحتی با بازار تعامل برقرار کنیم.

مشاور معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با تاکید بر ورود به عرصه های اقتصاد جهانی بیان داشت: در حوزه کالاهای معمول، بازارِ رقابت در دست بزرگان اقتصادی جهان از جمله چین است. اما امروز به خوبی توانسته ایم در تولید یک داروی خاص با آمریکا و روسیه رقابت کنیم؛ در مناقصه ای شرکت کردیم که تنها دو تولید کننده یعنی ایران و آمریکا وجود دارند و شرکت ایرانی موفق می شود.

وی تصریح کرد: اگر ما مزیت هایمان را بشناسیم و به دانش و فناوری توجه کنیم امکان تولید یک ارزش افزوده فوق العاده از محل دانش برایمان میسر است.

صیقلی با اشاره به پسابرجام هشدار داد و گفت: باید مراقب باشیم در این شرایط، تولید نمایی، جان تولید ما را به خطر نیاندازد. در واقع باید مراقب باشیم این حوزه تبدیل به بازاری تجاری نشود. ما یک فرآیندی تحت عنوان جمع آوری داروهایی که از کیفیت لازم برخوردار نیستند، را در کشور اجرا می کنیم. بر اساس آمار 90 درصد داروهای داخل داروخانه ما داروی ایرانی است اما در طول یک سال گذشته آمار جمع آوری داروهای با کیفیت پایین برای داروهای ایرانی و خارجی یکسان بوده است.

وی ادامه داد: در واقع از آن 5 درصد، 50 درصد داروهایش جمع آوری شده است و از آن 90 یا 95 درصد داروهای ایرانی نیز به همان میزان برگشت داده می شود. متاسفانه امروز به اسم داروی خارجی، داروخانه های وارداتی و تولید شده در اردن و اروگوئه را عرضه می کنند! که این نوعی فریب کاری در بازار سلامت است.

در ادامه دکتر محسن صیقلی به بیان لایه های مختلف تجاری سازی در گذر زمان اشاره کرد و گفت: در ابتدا مواد کشف می شدند و بعد آنها را می فروختند. لایه مواد خام بود که از آن در صنعت استفاده می کردند و بعد خام فروشی می کردند.

وی افزود: لایه بعدی تکنیک هایی بود که با آن می توانستند در تولید، یک فرآوری اولیه ای ایجاد کنند و آن را به فروش برسانند. مراحلی گذشت تا به لایه تولید انبوه رسیدند و مباحث تکنولوژیک در حوزه تولید انبوه مطرح شد و سالیان سال ادامه داشت تا اینکه به مرحله لایه دانش رسیدیم.

دبیر کمیته اصل 44 مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به لایه دانش و مشکلاتی که در ارزیابی و اندازه گیری آن وجود دارد بیان داشت: مشکل اصلی انتزاعی بودن مفهوم آن است. ما از حوزه محیط به سمت حوزه فکری انسان حرکت کردیم. انتزاع فکر، ارزش گذاری و اندازه گیری باعث شد به دنبال ارزیابی دانش باشند و پس از اینکه این دانش ایجاد شد، ارزش گذاری کنند و در معرض فروش قرار دهند.

صیقلی خاطرنشان ساخت: هر ارتباطی که با موضوعات فناورانه بیان کنیم، در حوزه تجاری سازی فناوری قرار می گیرد. بنابراین در هر حوزه ای که بشریت فکر کند مفهوم تجاری سازی دانش را در آن شاهد خواهیم بود.

برنامه "گفت‌وگوی اقتصادی" با موضوع تجاری سازی دانش در ایران و با حضور دکتر محمود تولایی رئیس انجمن ژنتیک ایران و رئیس سابق سازمان بسیج کشور و دکتر محسن صیقلی مشاور معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و دبیر کمیته اصل 44 مجمع تشخیص مصلحت نظام روانه آنتن شد.

 

No tags for this post.