تولید آنزیم تک پلیمراز توسط محققان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان

حمید میرمحمد صادقی در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: گروه بیوتکنولوژی دارویی قسمتی از دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان است که در این گروه علاوه بر دکترای عمومی داروسازی در مقطع دکترای تخصصی نیز تدریس و تحقیق انجام می‌پذیرد.

وی با اشاره به سه آزمایشگاه مجهز این گروه، افزود: هدف اصلی این آزمایشگاه‌ها تولید و تحقیق درباره داروها به ویژه پروتئین‌های نوترکیب است. همچنین سه مرکز تحقیقات در دانشکده داروسازی وجود دارد که شامل مرکز تحقیقات علوم دارویی، دستگاه‌های نوین دارورسانی و بیوانفورماتیک هستند و هر مرکز، پژوهش‌های حوزه خود را انجام می‌دهد.

معاون پژوهشی دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با بیان اینکه گروه بیوتکنولوژی تأکید بر انجام پژوهش‌های کاربردی دارد، ادامه داد: هدف نهایی تحقیقات بیوتکنولوژی دارویی، تولید دارویی است که برای جامعه مفید باشد اما در طی تولید دارو، مواد دیگری نیز تولید می‌شوند که دارو نیستند مانند تولید آنزیم‌هایی که بتوانند پروتئین‌ها را برش دهند که بتوان با کمک آنها داروهای مورد نظر را تهیه کرد.

وی گفت: برای تولید پروتئین در سلول باید ابتدا DNA وارد سلول شود تا در آنجا پروتئین ساخته شود. برای ساخت DNA نیز باید آن را تکثیر و یا تغییراتی از طریق دستگاه PCR یا ترموساکلر انجام داد بنابراین برای تکثیر به آنزیم تک پلیمراز نیاز است که برای صرفه‌جویی در هزینه‌ها در آزمایشگاه بیوتکنولوژی این آنزیم را تولید کرده‌ایم. آنزیم تک پلیمراز دارو نیست اما به کمک آن می‌توان دارو تولید کرد.

عضو هیات‌ علمی گروه بیوتکنولوژی دارویی دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با بیان اینکه در حال حاضر گروه بیوتکنولوژی دارویی بر روی یک پروتئاز دیگر برای تولید دارو تحقیق می‌کند، اظهار کرد: این پروتئاز به خالص‌سازی داروی مورد نظر کمک می‌کند و قسمتی از تحقیقات این گروه بر روی ابزارهای کمک‌کننده برای تولید داروهایی همچون داروی ضد لخته خون و یا آنتی‌بادی‌های ضد سرطانی است.

میرمحمدصادقی با بیان اینکه بیشتر تحقیقات در گروه بیوتکنولوژی دارویی کاربردی است، تصریح کرد: تعریف تکنولوژی یا فناوری، تولید محصولاتی برای رفع مشکلات جامعه است، هدف بیوتکنولوژی نیز فناوری است. به عنوان نمونه به دنبال این است که چه کیت، آنزیم و موتاسیونی(جهش) برای تولید دارو مورد نیاز است تا عملکرد آن دارو بهتر شود و نهایتاً بتوان محصول را به شرکت‌های داروسازی عرضه کرد تا آن دارو تولید و در اختیار مصرف‌کننده قرار گیرد.

وی با بیان اینکه تفکر مراکز تحقیقات دانشکده داروسازی بر پایه ارتباط با صنعت و نیاز جامعه است، اظهار کرد: طرح‌ها نیز بر این اساس به سمت رابطه با صنعت و نیاز جامعه می‌رود. به عنوان نمونه فردی می‌تواند بر روی مکانیسم اثر یک دارو بر روی قلب موش تحقیقات مهم انجام دهد، اما این جزو وظایف گروه بیوتکنولوژی نیست بلکه این گروه به دنبال ساخت ماده دارو است.

عضو هیات‌ علمی گروه بیوتکنولوژی دارویی دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان تصریح کرد: بیوتکنولوژی یعنی زیست‌ فناوری. برای تولید دارو باید از فرآیندهای زیستی استفاده کرد بنابراین به عنوان مثال با قرار دادن DNA در باکتری از آن به عنوان تولیدکننده پروتئین استفاده می‌شود و سپس پروتئین از باکتری خارج و نوآرایی می‌شود تا بتوان آن را فعال کرد.

میرمحمد صادقی با بیان اینکه از روش‌های دیگر مانند استفاده از سلول‌های انسان یا حشره نیز می‌توان استفاده کرد، گفت: این یک روش زیستی است و در واقع با استفاده از یک موجود زنده مانند سلول، باکتری و… می‌توان دارو تولید کرد. البته از طریق واکنش‌های شیمیایی هم می‌توان بسیاری از داروها را سنتز کرد اما در بیوتکنولوژی از موجودات زنده برای این منظور استفاده می‌کنند.

وی با بیان اینکه مرکز تحقیقات علوم دارویی در حال پژوهش بر روی ماده‌ای است که برای کارهای تشخیصی می‌توان از آن استفاده کرد، اظهار کرد: سنتز این کار شیمیایی است و نیاز به استفاده از روش‌های زیستی مانند استفاده از باکتری و… نیست. در شرایط آزمایشگاه با ترکیب مواد و خالص‌سازی می‌توان دارو تولید کرد بنابراین در مرکز تحقیقات علوم دارویی علاوه بر استفاده از باکتری جهت تولید دارو برای سنتز شیمیایی و همچنین استخراج ماده مؤثر دارویی از گیاهان هم برنامه داریم.

عضو هیات‌ علمی گروه بیوتکنولوژی دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان خاطرنشان کرد: تحقیقاتی که در گروه بیوتکنولوژی بر روی تک پلیمراز انجام شد، می‌تواند برای دانشگاه سودمند باشد اما جایگاه تحقیق و فروش محصولات با همدیگر متفاوت است به عنوان نمونه انجام تحقیق و ساخت بر روی آنزیمی که در درمان بیماری قلب مؤثر باشد با فروش آن در بازار به دلیل گرفتن مجوز، آزمایش بالینی و… متفاوت و دارای روند طولانی‌مدت است.

میرمحمدصادقی با بیان اینکه برای ارایه نتایج تحقیقات به بخش صنعت باید ارتباط با این بخش تقویت شود، اظهار کرد: باید پژوهش‌های مربوط به تولید ماده دارو تا حد امکان در دانشکده انجام شود و شرکت‌های داروسازی از نتایج تحقیقات استفاده و دارو را تولید کنند.

وی با بیان اینکه برخی اساتید خارج کشور با محققان دانشکده در ارتباط هستند، تأکید کرد: این همکاری مفید است اما این ارتباط باید بیشتر شود و به عنوان نمونه اگر با محققان شرکت‌های دارویی در خارج از کشور ارتباط داشتیم، از این طریق می‌توانستیم تحقیقات کاربردی بیشتری انجام دهیم اما فعلاً ارتباط در سطح محققان دانشگاه‌ها است.

وی اظهار کرد: دانشکده داروسازی طرح‌های مشترک با معاونت غذا و دارو داشته و برخی پروژه‌های اساتید نیز در راستای طرح‌های معاونت غذا و دارو است.

معاون پژوهشی دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان ادامه داد: دانشکده داروسازی با ارگان‌های خارج از دانشگاه نیز در ارتباط بوده و هست به عنوان نمونه اگر شرکت آب و فاضلاب در زمینه تصفیه آب و… بخواهد کار تشخیصی انجام دهد، دانشکده داروسازی می‌تواند پروژه‌هایی را برای این شرکت در دانشکده طراحی و راه‌اندازی کند. با جهاد کشاورزی نیز ارتباط وجود دارد اما به دلیل اینکه حوزه تخصصی این دانشکده دارو است کارخانه‌های داروسازی و معاونت غذا و دارو بهترین گزینه‌ها برای همکاری هستند.

میرمحمدصادقی با بیان اینکه تحقیقات در دانشگاه علوم پزشکی رو به پیشرفت بوده است، گفت: اگر تحقیقات نسبت به 10 سال پیش مقایسه شود، پیشرفت بسیاری در این زمینه رخ‌ داده و سطح برخی تحقیقات دانشکده نیز بسیار عالی شده است.

No tags for this post.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا