گرمایش کره زمین بی‌وقفه ادامه دارد
در گذشته تحقیقاتی نشان داده بود که روند گرمایش جهانی از سال ۱۹۹۸ تا ۲۰۱۲ کندتر شده و در این دوره سرعت افزایش دمای زمین به نصف تا یک سوم سرعت افزایش بعد از سال ۱۹۵۱ رسیده است. این تحقیقات بیش از هر چیز مخالفین کاهش مصرف سوختهای فسیلی را خوشحال کرده بود و مایه حیرت دانشمندان علوم آب‌وهوایی شده بود که توضیحی برای آن نداشتند.
این معما در ماه ژوئن امسال حل شد. در واقع کاهش روند گرم شدن کره زمین اصلا صحت نداشته است و این تصور به دلیل تغییر روش‌های اندازه‌گیری دما ایجاد شده است. به این ترتیب فرضیه‌هایی چون تغییر جهت بادها یا فوران آتشفشان‌ها که برخی دانشمندان پیشنهاد داده بودند هم ابطال شد. مهمترین دلیل این اشتباه هم به روش‌های اندازه‌گیری دمای سطح اقیانوس‌ها مربوط می‌شد.
تا قبل از جنگ جهانی دوم ملوانان برای اندازه‌گیری دمای سطح آب اقیانوس آب را با سطل از دو طرف کشتی بالا می‌کشیدند. بعدا روش ساده‌تری ایجاد شد. دمای آبی که به اطراف موتور کشتی پمپاژ می‌شد تا آن را خنک نگه دارد قبل از ورود به کشتی اندازه‌گیری می‌شد. اما امروزه دانشمندان روش‌های دقیق‌تری دارند. شناورهای کوچکی به نام بویه در سطح آب حرکت می‌کنند و دمای آب را ثبت می‌کنند. روشی که کشتی‌ها استفاده می‌کردند آب را کمی گرمتر از دمای واقعیش نشان می‌داد: به طور میانگین ۰.۱۲ درجه سانتیگراد گرمتر از روش امروزی. در نتیجه از زمانی که روش اندازه‌گیری دمای آب با بویه رایج شد این تصور اشتباه ایجاد شد که سرعت گرم شدن آب دریاها رو به کاهش گذاشته است.
محققان اقیانوس‌شناس با اصلاح این خطاهای اندازه‌گیری و افزودن اطلاعات بیشتر به این نتیجه رسیدند که میزان گرم شدن دمای سطح زمین بین سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۴ حدود ۰.۱۱۶ درجه سانتیگراد برای یک دهه بوده است و این رقم تقریبا مشابه روند گرم شدن در نیمه دوم قرن بیست میلادی است.
حتی بدون اصلاح این خطای اندازه‌گیری هم توقف روند گرمایش جهانی صحت نداشت. بالا راجاراتنام متخصص آمارشناسی آب‌وهوایی دانشگاه استنفورد در مقاله‌ای نوشت که این توقف فرضی را می‌توان با تغییرات طبیعی کوتاه‌مدت توضیح داد اما روند گرمایش در طولانی‌مدت هیچ تغییری نکرده است. تغییرات اقلیمی با افزایش سطح آب دریاها زندگی شهرها و شهرک‌های ساحلی را تهدیده می‌کند و آب‌وهوای خشن و تغییرات اکوسیستمی را برای سراسر دنیا به همراه خواهد داشت.
ریچارد زیبه متخصص سنگواره‌شناسی آب‌وهوایی دانشگاه هاوایی معتقد است: کاری که انسان اکنون با آب‌هوای دنیا انجام می‌دهد در طول تاریخ کره زمین بی‌سابقه است.»
امسال میزان دی‌اکسید کربن جو زمین به بیش از ۴۰۰ ذره در میلیون رسید که بالاترین رقم از زمان شروع ثبت است. محققان اعلام کردند که یخچال‌های شبه‌جزیره جنوبی قطب جنوب در حال کاهش یافتن هستند و یکی از بزرگترین کوه‌های یخی قطب جنوب معروف به «لارسن سی» در حال ترک خوردن است. با گرم شدن اقیانوس‌ها و آب شدن یخچال‌های قطبی سطح آب دریاهای آزاد از سال ۱۹۹۳ تا امسال حدود ۸ سانتیمتر بالا آمده است. ضمن اینکه مناطق یخی یک سطح بازتاب‌دهنده نور خورشید هستند درحالیکه اقیانوس‌ها گرما را به خود جذب می‌کنند، پس با کاهش میزان یخ و برف و افزایش سطح اقیانوس گرم شدن کره زمین هم تشدید خواهد شد.
امسال گروهی از دانشمندان هم پیش‌بینی کردند که در حدود سال ۲۰۵۲ قطب شمال برای اولین بار در تابستان به طور کامل آب خواهد شد، یک دهه زودتر از آن چیزی که در تحقیقات قدیمیتر پیش‌بینی شده بود. روند گرم شدن قطب شمال سریعتر از هر منطقه دیگری در کره زمین است و موج های مرگباری از هوای گرم را در نقاط مختلف نیمکره شمالی ایجاد خواهد کرد. همچنین پیش‌بینی شده که با گرم شدن اقیانوس‌ها شدت گردبادهای دریایی هم ۱۴ درصد افزایش پیدا کند.
ریچارد زیبه و همکارانش برای اینکه سرعت گرمایش جهانی را با موارد مشابه در تاریخ کره زمین مقایسه کنند به سراغ ۵۶ میلیون سال پیش رفتند. در آن زمان میزان دی‌اکسید کربن جو از ۱۰۰۰ ذره در میلیون به ۱۷۰۰ تا ۲۰۰۰ افزایش یافته بود و این باعث شد که دما حدود پنج درجه سانتیگراد افزایش پیدا کند. البته شرایط جغرافیایی در آن زمان کاملا متفاوت بود. آن هنگام تقریبا هیچ یخی در سطح زمین وجود نداشت و جنگل‌ها از این قطب تا آن قطب را در بر گرفته بودند.
زیبه و همکارانش در این تحقیق با بررسی رسوبات کف اقیانوس‌ها و شبیه‌سازی‌های آب‌وهوایی به این نتیجه رسیدند که دوره افزایش میزان دی اکسید کربن حداقل چهار هزار سال به طول کشیده و میزان آزادسازی کربن سالانه حداکثر ۱.۱ میلیارد تن بوده است. این رقم فقط ده درصد کربنی است که اکنون به جو زمین افزوده می‌شود. در سال ۲۰۱۳ حدود ۱۰ میلیارد تن کربن با سوزاندن سوختهای فسیلی وارد جو زمین شد.
به این ترتیب زیبه نتیجه گرفته است که سرعت تغییر آب‌وهوایی که اکنون شاهد آن هستیم هیچ مشابهی در طول تاریخ ندارد.
حتی خطوط هواپیمایی هم با گرم شدن کره زمین دچار مشکل شده‌اند. هوای گرم غلیظتر از هوای سرد است و پرواز در آن فشار بیشتری به هواپیما وارد می‌کند. تحقیقی که در ژانویه امسال انجام شده بود پیش‌بینی می‌کرد که شرکت‌های هوایی به زودی مجبور می‌شوند تا ظرفیت حمل هواپیماهای خود را کاهش دهند.
منبع:علمنا
No tags for this post.
