پنل ملاحظات اخلاقی، حقوقی و ایمنی در نانوپزشکی

در ابتداي اين پنل که به رياست دکتر اعظم ايرجي‌زاد عضو کمیسیون جهانی اخلاق در علم و فناوری و با حضور دکتر محمود قاضی خوانساري و سعيد بيروديان از دانشگاه علوم پزشکی تهران، دکتر علي بيت‌اللهي از دانشگاه علم و صنعت و امیرحسین خداپرست از پژوهشگاه ابن‌سینا برگزار شد، مقاله‌ي فاطمه حقيرالسادات و همكاران با عنوان «مروري بر خطرات احتمالي نانوذرات براي محيط زيست» ارائه شد. نويسندگان اين مقاله، ضمن بررسي امكان رها شدن نانومواد در محيط زيست و كاربردهاي نانوفناوري در ساختمان‌هاي سبز و نيز پاكسازي هواي فضاهاي مسكوني، به بررسي آثار احتمالي فناوري نانو بر محيط زيست پرداخته‌اند‌ و دلايل اهميت نانومواد را از نگاه ايمني و سلامت بررسي كرده‌اند.

سپس، دکتر علي‌احسان حيدري مقاله‌ي خود را با عنوان «كاربرد نانوداروها در درمان بيماري‌ها: نگراني‌ها و مباحث اخلاقي» ارائه كرد، او، در اين مقاله، ضمن بررسی چالش‌ها و محدوديت‌هاي توليد داروهاي نانو، آورده است که در كنار مزاياي فناوري نانو و بهره‌مندي از آن، «بايستي عوارض جانبي، سميّت و اثر درازمدت نانوداروها مورد توجه قرار گيرد و تحقيقات مستقلي براي تعيين بي‌ضرري و عدم تداخل آن‌ها با فرايندهاي مولكولي ياخته‌ها و بروز عوارض و پيامدهاي ناخواسته طراحي و به مرحله‌ي اجرا درآيد».

فاطمه دومانلو، سخنران بعدي پنل، مقاله‌ي خود را با عنوان «ملاحظات اخلاقي در تبليغات پزشكي با تأكيد بر محصولات بهداشتي- درماني نانو» ارائه كرد. او در اين مقاله به بررسي مسائل اخلاقي مربوط به تبليغات پزشكي پرداخت و اصول «راستي»، «احترام به كرامت انساني»، «توجه به سطح دانش و حساسيت‌هاي فرهنگي مخاطبان»، «پرهيز از طرح دعاوي نادرست درباره‌ي رقبا»، «رعايت نزاكت عمومي» و «توجه به مسئوليت‌هاي اجتماعي» را براي تبليغات پزشكي لازم شمرد. دومانلو تأکید کرد تبليغ محصولات بهداشتي و درماني نانو نيز بايد بر اين اصول مبتني باشد. سپس، دکتر بيروديان بحثي را درباره‌ي «اخلاق در تحقيقات نانوزيست‌فناوري» ارائه كرد و تجربيات ايران را در اين زمينه با تجربيات كانادا و استراليا سنجيد و بر ضرورت توجه به مسائل اخلاقي در نانوفناوري و طرح راهنماهاي اخلاقي در اين زمينه تأكيد كرد.

در ادامه، گزارش‌هايي از وضعيت فعلي و چشم‌انداز وضعيت آتي نانوفناوري با توجه به مسائل ايمني و اخلاقي آن ارائه شد. دکتر قاضي خوانساري با ارائه گزارشي از فعاليت‌هاي شبكه‌ي ايمني نانو گفت: «شبکه‌ي ایمنی نانو با استفاده از پژوهشگران حقیقی و مراکز مرتبط علاقه‌مند، در چارچوب برنامه‌های معین و حول تدوین استانداردها، دستورالعمل‌ها و آیین‌نامه‌های ایمنی و زیست‌محیطی و اخلاقی فناوری نانو فعالیت می‌نماید تا زمینه­های لازم برای پشتیبانی کشور در حوزه‌ي تنظیم مقررات و آیین‌نامه‌های ایمنی، بهداشت، محیط زیست و اخلاق را فراهم سازد. شبکه‌ي ایمنی نانو با ایجاد چهار کارگروه در حوزه‌ي سلامت انساني و شغلی، محیط زیست و اخلاق، ضمن فعال‌سازی و به‌کارگیری توان علمي و تحقیقاتی كشور، نقش بسیار مهمی را در راستای توسعه‌ي ایمن تولید محصولات و فراورده‌های نانو فناوری ایفا می‌نماید».

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه فن‌آوری های نوین علوم زیستی جهاد دانشگاهی- ابن سینا ، در پنل ملاحظات اخلاقی، حقوقی و ایمنی در نانوپزشکی ، دو گزارش ديگر نيز ارائه شد:‌ دکتر بيت‌اللهي گزارشي از استانداردسازي نانو در گستره‌ي ملي و بين‌المللي ارائه كرد و دکتر ايرجي‌زاد، ضمن تشريح وظايف سازمان يونسكو در زمينه‌ي توجه به مسائل اخلاقي در علم و فناوري، از فعاليت‌هاي كميسيون اخلاق در علوم و فناوري يونسكو (COMEST) گزارش دا

در پايان، اعضاي پنل، با پاسخ به پرسش‌های شركت‌كنندگان در سمينار، مجدداً بر ضرورت توجه به مسائل اخلاقی و حقوقی فناوری نانو تأکید کردند و امیرحسین خداپرست با بیان اینکه علم و فناوری نانو، همچون هر علم و فناوری دیگری، از مسائل و نیازهای اجتماعی تأثیر می‌پذیرد و به شکل‌گیری برخی مسائل و نیازها نیز کمک می‌کند، گفت : ترویج و توسعه‌ی این فناوری متأثر از خواست عمومی، سیاست‌گذاری‌ها و بودجه‌های تحقیقاتی است و نمی‌توان آن را مستقل از مسائل اجتماعی، فرهنگی و سیاسی در نظر آورد. بنابراین، به صرف تأکید بر اهمیت فناوری نانو و کاربردهای آن در توسعه و اقتدار علمی کشور، نمی‌توان این فناوری جدید و برنامه‌های پژوهشی مربوط به آن را از ارزیابی‌های اخلاقی معاف و فضای گفت‌وگوی انتقادی درباره‌ی آن را محدود کرد.

 

No tags for this post.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا