استخراج آنتی بیوتیک از بیابان های ایران

 در این راستا پژوهشگران کشورمان موفق به بررسی و جداسازی انواعی از عوامل سازنده این آنتی بیوتیک ها از خاک های بیابانی مناطقی در ایران شده اند.

اکتینومیست ها گروهی از باکتری ها هستند که از لحاظ تاریخی نقش عمده ای را در توسعه داروهای آنتی بیوتیک ایفا کرده اند. این باکتری ها در زیستگاه های متفاوتی نظیر خاک، آب های شیرین و آب های شور دریاها یافت می شوند، ولی معمولا محیط خاک به خصوص خاک های غنی از مواد آلی را ترجیح داده و از این رو بیشتر به «باکتری های خاکزی» معروف هستند.

مهم ترین گونه باکتری اکتینومیست که به طور منحصر به فرد منشا حدود 133 آنتی بیوتیک مهم بوده است، گونه «استرپتومایسس» است. از این گونه تاکنون 133 آنتی بیوتیک مختلف نظیر استرپتومایسین، اسپکتینومایسین، تتراسایکلین، کلروتتراسایکلین و اریترومایسین استخراج گردیده که در پزشکی، صنعت و کشاورزی مورد بهره برداری قرار می گیرند.

پژوهشگران کشورمان موفق به بررسی و جداسازی انواعی از عوامل سازنده این آنتی بیوتیک ها از خاک های بیابانی مناطقی در ایران شده اند

با توجه به اهمیت بسیار بالای این باکتری ها در تولید آنتی بیوتیک و همچنین نظر به بروز پدیده مقاومت به آنتی بیوتیک های قدیمی، ضرورت زیادی برای پایش مرتب این باکتری ها به منظور یافتن و استخراج آنتی بیوتیک های جدید علیه عوامل بیماری زا وجود دارد.

به همین منظور گروهی از محققین کشورمان از دانشگاه های آزاد اسلامی پرند، علوم پزشکی البرز، علوم پزشکی شهید بهشتی و انستیتو پاستور ایران، پژوهشی را به منظور جداسازی و غربال گری اکتینومیست ها از خاک های کویری کشور شامل کویر لوت و نواحی بیابانی خوزستان و سیستان و بلوچستان به انجام رسانده اند که نتایج آن در فصل نامه علمی پژوهشی «تازه های بیوتکنولوژی سلولی-مولکولی» دوره 4 شماره 16 به چاپ رسیده است.

در مطالعه فوق الذکر از هر منطقه تعداد 10 نمونه و جمعا 30 نمونه خاک جمع آوری گردید که از این نمونه ها تعداد 300 ایزوله اکتینومیست شناسایی و جداسازی شد.  سپس تمام این 300 ایزوله جداسازی شده با استفاده از روش های «تلقیح نقطه ای»، «کشت خطی منفرد» و «عصاره گیری» بر علیه 4 عامل بیماری زای مختلف مورد آزمایش قرار گرفتند.

نتایج مطالعه نشان داد که ایزوله های جداشده از کویر لوت خاصیت ضد باکتریایی بهتری دارند، به طوری که 16 عدد از این ایزوله ها علیه باکتری های بیماری زا موثر بودند. ایزوله های اکتینومیست جداشده از مناطق «خوزستان» و «سیستان و بلوچستان» که خاصیت آنتی بیوتیکی از خود نشان دادند نیز به ترتیب 4 و 3 عدد بودند.

محققین این پژوهش معتقدند که بر اساس نتایج اخذ شده، اکتینومیست های با منشا بیابان در ایران دارای تنوع گونه ای بسیار بالایی بوده و پتانسیل خوبی برای تولید انواع ترکیبات ضدمیکروبی دارند. از این رو لزوم پژوهش های بیشتر در این زمینه برای تعیین و غربال گری خواص آنتی بیوتیکی آن ها احساس می شود.

 

No tags for this post.