انیمیشن زبان بصری مختص به خود را خلق می‌کند
وی که عضو رسمی آسیفای ایران و بین‌الملل است،کار خود را در زمینه انیمیشن از سال 76 و با انیماتوری در سریال انیمیشن «خداوند لک‌لک‌ها را دوست دارد» و بعدتر انیمیشن «نقاشی و حرکت» آغاز کرده و حاصل سالها فعالیت او در این عرصه، حضور در ساخت فیلم‌ها و سریال متعدد در مقام کارگردان، انیماتور، طراح و. . . است.
انیمیشن در ایران در گذار ازتجربه‌های نخستین تا رسیدن به وضعیتی که امروز دارد، چه سیری را تجربه کرده و پژوهش در این گذار، در چه جایگاهی قرار داشته است؟
اولین تجربه های انیمیشنی ایران فارغ از مسئله پژوهش و تنها بر اساس علایق شخصی پیشگامان این هنردر ایران انجام شده است اما اکنون که چند دهه از ایجاد رشته های آموزش انیمیشن در دانشگاه های ایران می گذرد و مراکز تولید کننده و متولی انیمیشن در تلاشند تا عنوانی به نام "انیمیشن بومی و ایرانی" را جا بیاندازند، نبود بنیانهای پژوهشی، بیشتر از هر زمانی رخ می نماید. به طور کلی مقوله مطالعات هنر برای انیمیشن بسیار مغفول واقع شده و علاقه مندان این حوزه با خلاء عمیقی در زمینه تالیف و پژوهش و حتی ترجمه آثار جدی این رشته از هنر مواجه هستند و ضرورتی برای پرداختن به آن احساس نشده است.
منابع موجود در زمینه انیمیشن، منابع کامل و جامعی هستند؟
بسیاری از منابع ترجمه یا تالیف شده این رشته ی هنری صرفا به تاریخچه یا توضیح فنی و تکنیکی سبک های مختلف انیمیشن پرداخته اند، هرچند باید اذعان کرد که این منابع نیز از ضروریات آموزش این رشته در ایران است.
هرچند انیمیشن در بسیاری از اصول و قواعد فیلمسازی، با فیلم زنده اشتراک دارد که به فعالین این رشته کمک می کند تا از منابع پژوهشی گسترده سینما استفاده کنند، اما زبان بصری مختص به خود را خلق می کند.
دامنه مطالعات نظری در این هنر چقدر گسترده است؟
سال‌های سال در دنیا به دلیل این‌که انیمیشن را رسانه عامه پسند و تنها برای سرگرمی کودکان می انگاشتند، برخی از منتقدان و پژوهشگران، نگاهی ضد ارزشی و نازل به آن داشتند، به همین دلیل برای سالها مطالعات نظری جدی در این حوزه صورت نگرفت. این نگاه مدتهاست که دیگر جایی در میان مطالعات هنر معاصر ندارد و همین ویژگی سرگرمی و نو آورانه بودن از شاخصه های مهم هنری قرن حاضر است. فرم های هنری درهم می آمیزند و نگرش جدیدی به مفاهیم زیبایی شناسانه در آنها پدیدار می شود. تاریخ هنر جدید که انیمیشن یکی از بازیگران آن است در حال تکوین و حرکت است. این در حالی است که همچنان مباحث نظری تالیف شده قرن گذشته برای انیمیشن، در دسترس عموم علاقه‌مندان این رشته در ایران قرار ندارد.
مخاطبان در اعتلای این هنر جایگاه برجسته‌ای دارند و مخاطب شناسی و نیاز سنجی مخاطبان هم نیز به کار پژوهشی دارد؟
صد البته! داشتن مخاطب برای تولید انبوه ضرورتی انکار ناپذیر است، زیرا در چنین شرایطی چرخ اقتصاد آن "هنر و صنعت" به حرکت در می آید و نیاز به ادامه تولید ضرورت می یابد. این مهم تنها در درک درست از مفاهیم اجتماعی، علایق، عادات، فرهنگ عامه، زندگی خصوصی، ارتباطات، شرایط اقلیمی، پوشش وتمام شئونات فرهنگی جامعه مخاطب حاصل می شود. این حجم از مباحث پژوهشی که گروه تولید انیمیشن پیش از آغاز به کار نیازمند آگاهی از آن هستند ضرورت نگاه پژوهشی و تحلیلی به جامعه هدف را بسیار سخت و تخصصی می کند. طبیعتا بودن منابع پژوهشی ضروری برای این گروه و همچنین اضافه شدن متخصصین این مباحث می تواند بسیار راهگشا باشد. اگر به انیمیشن به عنوان یک هنر وصنعت نگاه کنیم که البته در جهان چنین است، بدیهی است که نیازمند ارزیابی جامع و انجام تحقیقاتی گسترده در زمینه های سیاست گذاری آموزش و تولید و نیز پژوهش در حوزه های بازار مصرف هستیم.
وجه تشابه و تمایز انیمیشن با هنرهایی نظیر سینما و صنعت فیلمسازی چیست؟
هرچند انیمیشن در بسیاری از اصول و قواعد فیلمسازی، با فیلم زنده اشتراک دارد که به فعالین این رشته کمک می کند تا از منابع پژوهشی گسترده سینما استفاده کنند، اما زبان بصری مختص به خود را خلق می کند. از اینرو پرداختن به مباحث تخصصی انیمیشن و انجام پژوهش های بنیادی از ضروریات شکوفایی صنعت انیمیشن در ایران است. سرعت تحول در دنیای رسانه که انیمیشن یکی از بازیگران اصلی آن است به قدری زیاد است که فعالان آن در به روز رسانی دانش خود با مشکل روبرو شده اند. این نه تنها درباره شناخت ابزارهای تکنولوژیک صادق است بلکه محتوای این رسانه ها را نیز شامل می شود. صنعت سینما و انیمیشن ایران نیازمند پرورش نسل جدیدی از هنرمندان است تا بتواند فضای خالی و فاصلهی بصری ایجاد شده در تولیدات داخلی با دنیای رسانههای مملو از تصاویر دیجیتال و فانتزی را پر کند.
گفتگو : مهرداد نصرتی
No tags for this post.
