آخرین وضعیت پیشرفت طرح شتاب دهنده خطی پزشکی

سیناپرس: اسدالله اسلامی عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و مدیر عامل شرکت دانش بنیان تابشگران تندرست قشم مستقر در پارک زیست فناوری خلیج فارس درباره ساخت و انتقال تکنولوژی دستگاه شتاب دهنده خطی پزشکی که یکی از پنجاه طرح موفق کلان ملی فناوری در کشور است، گفت: کشور ما در زمینه تشخیص انواع بیماری‌های سرطان با توجه به امکان بهره‌مندی از تجهیزات بسیار پیشرفته رادیولوژی، سی‌تی‌اسکن‌های پیشرفته، سونوگرافی، M.R.I  و آزمایشگاه‌های پاتولوژی توانسته در حد کشورهای مترقی جهان رشد و توسعه داشته باشد و حتی در برخی موارد از نظر نیروی متخصص انسانی، تجهیزات پزشکی و همچنین گردش اقتصاد پزشکی اشباع شده است.

 

وی افزود: اما در زمینه درمان بیماری‌های سرطان، علاوه بر جراحی، توجه اصلی بر اتکاء زیاد و حتی کم اثر به شیمی درمانی، آن هم با هزینه‌های بسیار بالا است به طوریکه عدم اتکاء مناسب به رادیوتراپی و تکنیک‌های جدید، سبب ایجاد عدم تعادل واضح در بخش درمان شده است، بطوریکه عده زیادی از بیماران سرطانی به درمان نمی‌رسند و آنها هم که به درمان می‌رسند با کمبود شدید و ظرفیت بسیار پایین سیستم‌های موجود رادیوتراپی مواجه می‌شوند.

اسلامی ادامه داد: عدم وجود تعادل چه در کمیت و چه در کیفیت درمان سرطان به معضل و مشکلی تبدیل شده است که متاسفانه کشور ما را از استانداردهای جهانی در این زمینه دور نگهداشته است.

این محقق ایرانی با بیان اینکه کمبود سیستم‌های پرتو درمانی در کشور و تحریم‌های بسیار جدی دستگاه شتابدهنده خطی، افرادی با تجربه و با سابقه در این رشته را بر آن داشت تا به منظور تحقق شعار خودباوری «ما می‌توانیم» مقدمات علمی و عملی ساخت و تولید تجهیزات رادیوتراپی در کشور را پایه ریزی کنند، گفت: پس از تهیه مقدمات و تنظیم طرح توجیهی اقتصادی، مکاتبات با پنج شرکت بین المللی فعال در این زمینه برای انتقال تکنولوژی به ایران را آغاز کردیم.

وی افزود: از این بین فقط مرکز دولتی تحقیقات هسته‌ای کشور لهستان که سابقه‌ای در ارسال شتابدهنده‌های خطی و رادیو داروهای پزشکی به ایران داشته و دارد، باوجود فشار اکثر کشورهای جهان برای عدم همکاری با ایران، علاقه مندی خود را برای انتقال تکنولوژی و همکاری با متخصصان ایرانی اعلام کرد.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی عنوان کرد: در شهریور 1389 هیئت بلند پایه‌ای از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با سرپرستی معاونت تحقیقات و فن آوری وزارت بهداشت، ریاست پارک زیست فناوری خلیج فارس و عضو برد تخصصی رادیوتراپی و فیزیک پزشکی کشور به همراهی مدیرکل دفتر توسعه سلامت وزارت بهداشت و بخش خصوصی شرکت دانش بنیان تابشگران تندرست قشم به مرکز تحقیقات هسته‌ای کشور لهستان دعوت و ضمن بازدید از مراکز علمی و تحقیقاتی آنها، پروتکل همکاری و روند پایه ریزی صنعت رادیوتراپی کشور با محوریت شتابدهنده‌های خطی بین دو دولت به امضا رسید.

این محقق ایرانی گفت: برای نیل به خودکفائی و بومی‌سازی نهائی طبق برنامه تنظیمی، سالانه درصدی از تجهیزات شتاب دهنده خطی پزشکی در کشور تولید و پس از چند سال بیش از 60 درصد محصول نهائی در داخل کشور تولید می‌شود و  بهره گیری کلینیکی از محصول به دست آمده با استاندارد اتحادیه اروپائی تحت لیسانس بودن آن را ضروری می‌کند. از طرفی به برکت امضای این تفاهم نامه، همکاری ملی گسترده‌ای بین دانشگاه‌های کشورمان از جمله دانشگاه شهید بهشتی و دانشگاه صنعتی شریف با بخش‌های علمی و تحقیقاتی مرکز تحقیقات هسته‌ای کشور لهستان و دانشگاه ورشو آغاز شده که ثمره آن بازدیدها و تفاهم نامه‌های علمی و تحقیقاتی است که بین رؤسا و اعضای هیئت علمی دانشگاه‌های مذکور با طرف لهستانی امضا شده و در دست اجرا است.

به گفته وی پس از این انعقاد تفاهم، برای اولین بار طرح ساخت و انتقال تکنولوژی دستگاه شتاب دهنده خطی پزشکی برای درمان بیماران سرطانی در محل پارک زیست فناوری خلیج فارس در جزیره قشم آغاز شد، این طرح با حمایت مصطفی قانعی معاونت وقت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری،‌ سید محمودرضا آقامیری ریاست پارک زیست فناوری خلیج فارس، پژوهشکده مهندسی پزشکی دانشگاه صنعتی شریف و مشارکت مرکز تحقیقات هسته‌ای کشور لهستان اجرا و در ایام الله دهه فجر سال 1391 با حضور معاون وزیر بازرگانی دولت لهستان، ‌سفیر و جمعی از مسئولان سفارت لهستان در ایران و برخی دیگر از مسئولان کشور، رونمایی شد.

اسلامی در ادامه به بیان برخی از دستاوردهای این طرح اشاره کرد و گفت: این طرح علاوه بر مزیت‌های کاهش خروج ارز از کشور، افزایش سطح اشتغال متخصصان، بخش‌های رادیوتراپی، درمان بیشتر بیماران سرطانی را به همراه دارد.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، فراهم آمدن فرصت اشتغال در سطوح پرتو درمانی، فیزیک پرتو درمانی، دوز سنجی و کارشناسی پرتودرمانی را از دستاوردهای دیگر این طرح برشمرد و گفت: بی شک تنها راه جلوگیری از مهاجرت افراد فارغ التحصیل و ایجاد اشتغال با سطح تخصصی پیشرفته است. تاکنون بیش از 35 نفر بطور مستقیم و غیر مستقیم با تخصص‌های حداقل از کارشناسی به بالا مشغول به کار شده‌اند که شامل PhD فیزیک و سایر تخصص‌ها می‌شود.

اسلامی گفت: بر اساس این طرح کسب توانمندی‌های بالقوه و بالفعل ساخت و عرضه محصولات، سبب ارائه خدمات فنی مهندسی ارزنده‌ای با محوریت پرتو درمانی و همچنین کاربرد صنعتی در زمینه‌های ساخت و تولید شتاب دهنده‌های خطی در 4 سطح انرژی محصول Coline 10، ساخت و تولید شتاب دهنده‌های خطی در 1 سطح انرژی محصول Coline 4‌، تخت‌های رادیوتراپی، سیستم‌های کنترل دما(خنک کن – برودتی آب)، سیستم‌های اتوماسیون، نرم افزارهای مربوطه، ترانسفورماتورها، مدولاتور، میکروویو در کشور فراهم شده است.

وی اضافه کرد: همچنین کسب توانمندی در بخش اعظمی از قطعات و وسایل جانبی دستگاه، اجرایی شدن مونتاژ، ساخت و تولید سیستم‌های درمان داخل حفره‌ای (Brachy Thrapy)
امکان ساخت و تامین وسایل مصرفی بخش‌های رادیو تراپی مثل Fixation , Molding، قابلیت ساخت و توسعه کاربردهای اشعه ایکس در صنعت و کاربردهای غیر پزشکی و ارائه خدمات طراحی، ساخت و راه اندازی مراکز درمان سرطان نیز فراهم شده است.

وی افزود: این طرح در حال حاضر در مرحله نیمه صنعتی است.

* مشکلات و موانع اجرای طرح

در ادامه اسلامی با اشاره به مشکلات و موانع موجود برای اجرائی شدن این طرح، گفت: وجود موانعی مانند فرهنگ غلط برتری اجناس خارجی به محصولات داخلی و تمایل به خرید و واردات در بین بدنه کارشناسی دستگاه‌های اجرائی کشور از یک سو و عدم حمایت از تجاری سازی محصولات دانش بنیان از سوی مراکز دولتی ذیربط و عدم ورود و معرفی شرکت‌های دانش بنیان به بنگاه‌ها و خیریه‌های مردم نهاد از سوی دیگر موجبات رونق بیش از پیش ورود محصولات کمپانی‌های از رده خارج و تکنولوژی دهه‌های گذشته کشور‌های تحریم کننده ما شده است.

وی یافتن حلقه‌های مفقوده در پیوند بخش‌های مختلف چرخه علم و فناوری را در گرو برگزاری برنامه‌های آموزشی و پژوهشی و تجاری سازی ایده‌های دانش بنیان دانست و گفت: طرح موضوع خلق ثروت از راه علم و دانش و تکمیل چرخه ایده تا محصول که از سوی مقام معظم رهبری نیز تبیین شده هم گویای اهتمام مسئولان ارشد نظام جمهوری اسلامی ایران برای بازسازی فرآیند و غلبه بر این مشکلات است.

اسلامی اظهار امیدواری کرد که با اجرای طرح توسعه سلامت و تحقق آرمان و اهداف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هرچه سریع‌تر تجهیز و احداث مراکز درمان سرطان در استان‌ها و شهرهای نیازمند عملیاتی شود

 

No tags for this post.