توجه به خود، دقت حرکات ورزشی را کم می‌کند؟!
توانایی سازگاری با فشارهای روانی از سوی بازیکنان، بخشی جدانشدنی و پراهمیت در تمام مسابقات ورزشی است. طبق تعریف محققین، فشار روانی عامل یا ترکیبی از عوامل است که اهمیت اجرای خوب را در شرایط خاص بالا می برد. افراد در شرایط روانی بالا می فهمند که عملکرد درست مهارت اهمیت دارد. از طرفی فشار روانی می تواند در رفتار و میزان دقت بازیکنان تغییراتی را ایجاد نماید و موجب گردد که ورزشکاران حوادث نامطلوبی را تجربه نمایند. چنین پدیده ای که اصطلاحا «انسداد» نامیده می شود ممکن است هر ورزشکاری را با هر سطح از مهارت گرفتار نموده و امید و آرزوهای او را از بین ببرد.
در خصوص افتی که معمولا ورزشکاران در اثر فشار روانی ایجاد شده به آن دچار می شوند، این تئوری مطرح است که چنین ورزشکارانی در مواقعی که از آن ها انتظار می رود بسیار خوب عمل کنند، توجه آن ها به فرایند اجرا جلب می شود و اجرای حرکات را به صورت هوشیارانه زیر نظر می گیرند. در این حالت حتی اگر ورزشکار به سطح بالایی از تبحر در حرکات رسیده باشد، به دلیل آن که در شرایط فشار روانی و انتظارات بالا، خود را مجبور به توجه هوشیارانه و گام به گام به حرکات می نماید، خود به خود به سطح تکنیکی پایین تری نزول نموده و به همین دلیل دچار مشکل در عملکرد و حتی تخریب کامل حرکات می شود.
در همین رابطه و به منظور کمک به حل چنین معضلی در ورزشکاران، محققینی از دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان پژوهشی را با مشارکت 60 نفر از دانشجویان دختر دانشگاه آزاد واحد نجف آباد که ورزش والیبال را به عنوان رشته مورد نظر خود برای درس تربیت بدنی 2 انتخاب کرده بودند به انجام رسانده اند.
این دانشجویان که همگی دختر، راست دست و در محدوده سنی 18 تا 30 سال قرار داشتند به دو گروه 30 نفری تقسیم گردیدند و با توجه به اهمیت سرویس در ورزش والیبال، از آنان خواسته شد که تحت شرایط عادی و همچنین فشار روانی شبیه سازی شده توسط محققین به انجام این مهارت بپردازند. دانشجویان این تکالیف را با دو حالت «توجه به سرویس» و «عدم توجه به سرویس از طریق تمرکز بر یک موضوع دیگر» اجرا می نمودند.
نتایج جالب این پژوهش نشان می دهد که افرادی که تحت فشار روانی ایجاد شده، توجه خود را به چیزی غیر از سرویس متمرکز می کردند، نسبت به آن هایی که با تمرکز بر سرویس سعی در انجام هوشیارانه آن داشتند، دقت بیشتری در انجام این تکنیک مهم والیبال داشته اند! 
این محققین معتقدند توجه و تمرکز بر خود، می تواند خودکاری ذهن و بدن را در کنترل حرکات از بین برده و عملکرد فردی را در چنین فعالیتی دچار مشکل کند. ولی در مقابل توجه به موضوعات نامربوط، به افراد اجازه می دهد که فرایندهای خودکار و ناهوشیار، حرکات آن ها را کنترل نموده و در نتیجه به اجرای موثرتری منجر شود.
با توجه به یافته های این تحقیق، پژوهشگران پیشنهاد نموده اند که مربیان و ورزشکاران شرایط تمرین را طوری طراحی کنند که فرد علاوه بر تمرکز بر فعالیت خود، مجبور شود تا در فعالیت های نامربوط دیگری نیز درگیر شود تا از این طریق احتمال انسداد ناشی از فشارهای روانی وارد شده از محیط کاهش یابد.
نتایج پژوهش فوق الذکر به صورت مقاله ای علمی پژوهشی در پژوهش نامه «مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی» سال یازدهم شماره 21 به چاپ رسیده است.
منبع: معین، ف.، زاهدی، ح. و مشکاتی، ز. 1394. اثرتوجه بر دقت سرویس والیبال در شرایط فشار روانی. پژوهش نامه مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی، سال یازدهم، شماره 21، ص‌ص 56-49
No tags for this post.
