جستجوی گنج در میان مقابر باستانی ایران
به گزارش سیناپرس، به طور کلی باید توجه داشت که تدفین بیانگر مستقیم تفکرات مذهبی یک قوم محسوب می شود و برای مثال شما به سادگی با دیدن یک قبرستان می توانید پی ببرید که آیا این قبرستان به مسلمانان تعلق داشته یا از آن مسیحیان، یهودیان و … است.
مواردی همچون نحوه تدفین، جهت استقرار قبرها، نشانه های موجود در قبر و … نشان دهنده باورهای مذهبی فرد مدفون هستند. در ابتدا به طور کلی باید اشاره کرد که احتمال کشف آثار باستانی ارزشمند در مقابر و آن چه مورد توجه گنج یابان است در ایران بسیار اندک بوده و تقریبا نزدیک به صفر است. دلیل این موضوع نیز باورهای مذهبی اقوام ایرانی در طول تاریخ است که در ادامه به بررسی اجمالی این موضوع می پردازیم.
یکجانشینی در ایران به عصر نوسنگی بازگشته و در قدیمی ترین موارد، شاهد شکل گیری نخستین روستاهای دوره نوسنگی در جنوب غربی ایران در حدود ده هزار سال پیش هستیم. انسان پیش از تاریخ بر اساس باورهای خود می پنداشت فرد متوفی عازم سفری به دنیای مردگان بوده و برای همین در کنار وی ملزومات مورد نیاز وی را دفن می کرد.
به گزارش سیناپرس، این اشیا در اکثر موارد شامل ابزارهای سنگی، سفال و البسه بوده که هیچ کدام از نظر مادی ارزشی نداشته و بیشتر ارزش مطالعاتی و موزه ای دارند. به خاطر داشته باشید 
که گنج یابان بیشتر به دنبال سکه و فلزاتی همچون طلا و نقره بوده و بیشتر سایت های پیش از تاریخی که حاوی آثار تدفینی همراه با مرده هستند به دوران پیش از فلز تعلق داشته و قدیمی ترین فلز مورد استفاده در ایران، مس محسوب می شود که حدود ۵ هزار سال پیش از میلاد مورد استفاده قرار گرفت.
در ادامه و از اواسط هزاره دوم پیش از میلاد تا عصر هخامنشیان ما وارد عصر آهن می شویم. مساله دیگر که باید مورد توجه قرار گیرد، سخت بودن استخراج و استحصال فلزات در دوران پیش از تاریخ است که باعث شده میزان آثار فلزی این دوره بسیار کم باشد.به گزارش سیناپرس، در دوره هخامنشیان به دلیل باورهای مذهبی شاهد استفاده از صخره ها و استودان ها برای دفن مردگان هستیم که این نوع تدفین بر اساس اعتقادات رایج در این دوران است که جسد را بسیار ناپاک دانسته و خاک را جز عناصر پاک محسوب می کرد و به همین دلیل در این دوران اجساد مردگان را در صخره ها قرار می دادند تا گوشت آن ها توسط لاشخورها و سایر جانوران خورده شده و استخوان ها باقی بمانند.
به گزارش سیناپرس، بنابراین جستجوی مقابر حاوی گنج در این دوره کاری بی معناست زیرا حتی مقابر پادشاهان هخامنشی در دل صخره و به این شکل قرار دارند.
در دوران اشکانی شاهد استفاده از انواع تدفین های مختلف بر اساس باورهای مذهبی متعدد رایج در ایران هستیم اما آثار باقی مانده از این عصربسیار اندک بوده و شواهد دفن اشیا در کنار مردگان نیز انگشت شمار هستند. در دوره ساسانی و بر اساس باورهای مذهبی دین زرتشت، مجددا شاهد منع تدفین و قراردادن اجساد در بالای کوه هستیم.
در دوره اسلامی نیز که کلیه تدفین ها بر اساس آئین اسلام و بدون استفاده از اشیا بوده و این امر تا امروز ادامه دارد. به گزارش سیناپرس،بنابراین جستجوی مقابر با هدف کشف گنج در ایران امری عبث و بیهوده محسوب شده و تنها منجر به آشفته کردن خواب مردگان و نابودی اطلاعات ارزشمندی است که باستان شناسان می توانند از این مقابر به دست آورند.
این نوشتار ادامه دارد…
دکتر احسان محمدحسینی- پژوهشگر، باستان شناس
