شب های روشن، بلای جان حشرات در شهرها

حامد میرزا خلیل، فعال آسمان شب و پژوهشگر در گفتگو با خبرنگار سیناپرس درباره تاثیر آلودگی نوری بر جمعیت حشرات گفت: از آنجایی که بیش از نیمی از گونه های حشرات دنیا شب زی هستند، بیشتر فعالیت ‌های آنها شبانه است. در حقیقت آن ها در شب به دنبال غذا می روند و عموما در تاریکی می توانند از شکار فرار کنند؛ به همین دلیل فیزیولوژی بدن حشرات با شب و با تاریکی عجین شده است. اما وقتی نور شب توسط انسان به صورت مصنوعی زیاد شود، سیستم متابولیسمی حشرات به هم می خورد. در واقع تخم ریزی حشرات در نور مصنوعی دچار اختلال می ‌شود و برخی از حشرات از طریق انعکاس نور، ممکن است محیط هایی که برای تخم ریزی انتخاب کنند که مناسب نباشد.

وی گفت: در شرایطی که نور مصنوعی شب از طریق چراغ های نصب شده در محیط زندگی حشرات زیاد شود، روند جفت گیری آنان مختل می شود. بنابر آمارهای موجود امنیت کرم شب تاب در دهه های اخیر به نصف کاهش پیدا کرده است؛ نوری که کرم شب تاب برای پیدا کردن جفت و تولید مثل از خود تولید می‌کند، از فاصله چهارده متری برای جفتش قابل تشخیص است؛ اما وقتی چراغ ها در شب روشن باشد، نور مصنوعی این فرآیند را با مشکل روبرو می‌ کند و کرم شب تاب نمی تواند جفت خود را پیدا کند. همچنین حشراتی که در شب به دنبال غذا می گردند با وجود نورهای مصنوعی تا حد زیادی محیطشان نا امن می شود.  

به گفته میرزا خلیل، با افزایش نور مصنوعی در محیط زندگی حشرات به نوعی فضا را برای آنها نا امن می‌ کنیم و باعث می شود که بسیاری از این حشرات شکار شود. از آنجایی که اغلب حشرات به سمت نور ها به ویژه نورهای مصنوعی جذب می شوند، وقتی که توسط یک مهاجم یا شکارچی مورد تهدید قرار بگیرند، باعث می ‌شود که جمعیت آنها کم شود.

وی ادامه داد: واکنش حشرات در مقابله با شکارچیان نظیر خفاش ها یا پرندگان حشره خوار در شب، حرکات نامنظم و شیرجه وار است تا بتواند از آنها فرار کند؛ اما در شرایط نور مصنوعی نمی ‌توانند واکنش دفاعی مناسب از خود نشان دهند. بی دفاعی آنها باعث می شود که سیستم دفاعی آنها به مرور ضعیف شود و کار شکارچی ها راحت تر شود. بنابراین می توان گفت در شب‌ های روشن مکانیزم دفاعی حشرات کاهش پیدا می ‌کند.

میرزاخلیل در ادامه تاکید کرد: عوامل زیادی در کاهش گونه های حشرات به ویژه در شهرها دخیل هستند که آلودگی نوری یکی از مهمترین ها است که به تازگی در پژوهش ها موضوعی موردی مهم به شمار می آید، چراکه تا پیش از آن توجه زیادی نمی شد. اگر بخواهیم به عوامل دیگری اشاره کنیم، باید گفت، از بین رفتن زیستگاه‌ها در نتیجه افزایش کودهای شیمیایی ، تغییرات اقلیمی و استفاده از آفت کش ها که به صورت افشانه به درختان و گیاهان زده می ‌شود همچنین ورود گونه های تهاجمی به زیستگاه حشرات هم از عوامل دیگری است که علاوه بر آلودگی نوری می ‌تواند بر جمعیت حشرات اثر بگذارد.

زنبورها، مورچه ها و سوسک ها آسیب پذیرترند

این پژوهشگر در عرصه آلودگی های نوری با اشاره به تحقیقات صورت گرفته در این زمینه گفت: طبق پژوهشی که در سال ۲۰۱۵ انجام شد، چهل درصد گونه های حشرات در کل دنیا کاهش پیدا کرده است. همچنین پژوهشی دیگر به این نتیجه رسیده است که سرعت نابودی گونه هایی از زنبور و مورچه نسبت به پرندگان و خزندگان دو برابر شده است و در سال‌های اخیر جمعیت بسیاری از آنها کاهش پیدا کرده است. 

میرزا خلیل افزود: تحقیقات نام برده مربوط به حشراتی چون مورچه ها، زنبورها و سوسک ها بوده است. این نوع حشرات حرکت بیشتری را در زمین نسبت به دیگر حشرات دارند؛ به همین دلیل هم بیشتر تحت تأثیر آلودگی نوری قرار می‌گیرند. گفتنی است، آلودگی نوری به عنوان یک مخاطره در چرخه زیستی حشرات قرار دارد.

چرا حشرات مهم هستند؟

وی در پاسخ به این پرسش که اهمیت حشرات در چرخه زیستی جانوران تا چه میزان است؟ گفت: حشرات منبع تغذیه ای بسیاری از گونه های دیگر موجودات از جمله دزدیست ها و پرندگان هستند. علاوه بر آن‌ گرده افشانی که توسط حشرات انجام می شود اهمیت زیادی در طبیعت دارد آن ها با خوردن آفت ها برای محصولات کشاورزی بسیار مفید هستند و در تکثیر مواد مختلف عالی در محصولات کشاورزی اهمیت زیادی دارند. بنابراین، با از بین رفتن حشرات، چرخه زیستی ما با اخلال مواجه می‌ شود و اهمیتی که آنها دارند انکار ناشدنی است. 

راهکارها چیست؟

وی با اشاره به راهکارهای موجود در کاهش آلودگی نوری و آسیب هایی که به جمعیت حشرات وارد کرده است، گفت: نخستین راهکاری که برای حل این معضل ارائه می شود، کاهش میزان روشنایی از ساعات پایانی شب تا پیش از صبح است؛ کاهش ساعات روشنایی شبانه باعث می ‌شود که تا حدی از مرگ و میر حشرات جلوگیری کرد. گفتنی است، این کاهش روشنایی در محیط های بیرون شهری که احتمال وقوع جرایم بزهکاری کمتر است آسان تر صورت می گیرد تا برخی از مکان های شهری که روشنایی مانع از بروز جرم می شود. 

به گفته این پژوهشگر، این راهکار باید در مکان هایی صورت گیرد که تاثیر جدی بر مسائل اجتماعی نداشته باشد. راه کار دوم، ایجاد حسگر های حرکتی در مکان هایی است که تمام ساعات شب نیازی به نور ندارد؛ همچنین نورپردازی در طول موج های مناسب با رنگ نورهای زرد ا قرمز هم دیگر را کار مهم در حل این معضل است.

نور زرد عوارض روشنایی را کاهش می دهد

میرزا خلیل گفت: اگر از رنگ های گرم تر و چراغ هایی با 2200 تا  1800 کلوین استفاده کنیم، می توانیم عوارض روشنایی شب ها را بر حشرات کاهش دهیم. رنگ این نوع چراغ ها زرد است که عوارض آن بسیار کمتر از نور سفید است. 

به گفته میرزاخلیل، استفاده از ال ای دی های سفید و چراغ هایی با نور سفید باعث کاهش جمعیت حشرات شده است. در واقع این نورها شهر ها را روشن تر کرده است که سالانه ۶ درصد هم به تعدادشان اضافه می ‌شود. در واقع چراغ های زرد جای خود را به چراغ های سفید با ۴۰۰۰ الی ۵۰۰۰ کلوین و ال ای دی های سفید می‌دهد؛ به همین دلیل است که شب ها روشن تر شده است که این اصلا برای حشرات مناسب نیست.

گفتگو: مهتاب دمیرچی

No tags for this post.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا