مکیدن انگشت، اختلال اضطرابی شایع در کودکان

دکتر زهرا مرادی در گفتگو با خبرگزاری سیناپرس همدان ، اظهار کرد: مکیدن انگشت  نوعی اختلال اضطرابی است که در بین هر دو جنس کودکان شایع است و به صورت میانگین از هر 5 کودک یک کودک دچار اختلالات اضطرابی است .

دراین راستا نیز تحقیقات نشان داده که مکیدن انگشت شست 7/3٪ در بین کودکان و مکیدن سایر انگشتان غیر از شست 1/2٪  شایع است.
این روانشناس و مشاوره کودک اضافه کرد: میزان ابتلای این اختلال  بین دختران و پسران تفاوت زیادی ندارد، اما این اختلال  و سایر عادات  دهانی از جمله  تنفس دهانی، مکیدن لب، دندان قروچه، ناخن جویدن و سایر مصادیق  در بین خانواده های پر جمعیت که از لحاظ اقتصادی و اجتماعی ضعیف تر هستند، بیشتر مشاهده می شود.

مرادی با بیان اینکه کودک در هنگام تولد دارای چند عکس العمل اصلی است که شامل حرکات بازتابی بوده و با آن متولد می شود، اظهار کرد: برخی از این علایم در چند هفته اول و برخی تا ماه ها با کودک همراه است.

وی ادامه داد: این بازتاب ها به رشد جسمی و فکری نوزاد کمک می کند و جزئی از فرایند رشد  نوزاد محسوب می شود و ارزش زنده ماندن برای نوزاد دارد.

این متخصص مهمترین بازتاب ها در نوزادان را مکیدن، چنگ زدن، پلک زدن و بازتاب گونه برشمرد و افزود: بازتاب مکیدن از ابتدای تولد تا چهار ماهگی وجود دارد و بعد از آن مکیدن کودک از حالت بازتابی خارج و به یک امر ارادی تبدیل می شود..

این روانشناس تصریح کرد: انگشت مکیدن در کودکی را می توان از زاویه های مختلف مورد بررسی قرار داد، چرا که گاهی مربوط به مرحله ای از رشد کودک است و طبق نظریه روانکاوی یا روانی  تحلیلگری فروید که عنوان می کند 4 تا 5 سال اول زندگی یا مرحله کودکی برای شگل گیری شخصیت اهمیت زیادی دارد.

مرادی گفت: مرحله اول رشد کودکی مرحله دهانی است چرا دهان اولین اندامی  است که به کودک لذت می هد، کودکان غذای حیات بخش را از حفره دهان کسب می کنند، اما غیر از آن، از طریق مکیدن نیز لذت می برند و اغلب در اوایل کودکی این نیاز کودک به بهترین شیوه ارضا می شود.

وی ادامه داد: وقتی کودکان بزرگتر می شوند، بچه ها به خاطر تغذیه زمان بندی شده، افزایش فواصل زمانی بین وعده های غذا و از شیر گرفتن به احتمال بیشتری دچار احساس ناکامی و اضطراب می شو ند و این اضطراب ها باعث می شود که کودک راهی برای آرام کردن خود (دفاع کردن از خود علیه محیط اضطراب زا)  پیدا کند.

این متخصص اضافه کرد: در واقع با فاصله پیدا کردن وعده های غذایی و به ویژه  از شیر گرفتن، اضطراب از دست دادن مادر در کودک ایجاد می شود و راهی برای ایجاد آرامش جست و جو کرده و انگشتان شان را  می مکند.

مرادی یکی دیگر از علت های مکیدن انگشت در کودکان را رویش دندان ها و خارش لثه دانست و افزود: کودکانی که دندانشان در حال رویش است برای کاهش خارش از انگشتان خود استفاده می کنند.

وی گفت: در صورتیکه علت مکیدن انگشت در کودکان مشخص شد، والدین باید ارتباط صمیمی با کودک ایجاد کنند و رابطه والد فرزندی نقش مهمی در کاهش اضطراب و به طبع آن انگشت مکیدن دارد.

این روانشناس کودک خاطرنشان کرد: رابطه صمیمی شامل گذراندن وقت منظم و بازی کردن با کودک و فعالیت های لذت بخشی است  که کودک آن ها را انتخاب می کند.

وی ادامه داد: اضطراب  از شیر گرفتن که جزیی از مرحله رشدی کودک است طبیعی بوده و بعد از ایجاد رابطه صمیمی و از بین بردن اضطراب کودک، اگر همچنان این رفتار ادامه داشت و در واقع به صورت عادت در امده بود باید اقدامات درمانی را انجام دهند.
این روانشناس تاکید کرد: والدین باید با زیر نظر گرفتن کودک زمان ها و موقعیت های  که بیشتر اقدام به این کار می کند را شناسایی کرده و  از تکنیک هایی مانند مشغول نگه داشتن دست کودک،حواس او را پرت کنند.

وی بر تکنیک استفاده از حواس پرتی تاکید کرد و گفت: اگر در حال خواندن کتاب هستید و متوجه می شوید که کودک دست خود را به دهان برده است از او بخواهید که کتاب را نگه دارد یا ورق بزند یا از روی تصویر توضیحاتی  بدهد.

مرادی استفاده از قانون برای کودکان بزرگتر را راهکار مناسب برای درمان مکیدن انگشت برشمرد و گفت: به عنوان مثال هنگام خواندن کتاب دست ها زیر پتو باید قرار قرار گیرد و هر موقع دست به سمت دهان می رود خواندن داستان قطع می شود.

وی یادآور شد: برای کودکان دبستانی و بزرگتر می توان از یاد آور استفاده کرد. یعنی رمزی بین والد و کودک گذاشته می‌شود، به عنوان مثال، هرگاه من شما را در حال انگشت مکیدن مشاهده کنم یک بشکن یا سوت میزنم و شما سریع این عمل را به عمل دیگری تبدیل کند.

این روانشناس تصریح کرد: برای کودکان بزرگتر دبستانی  می توان از اعمال پیامد استفاده کرد. پیامد ابتدا باید مثبت باشد و اگر تاثیر نداشت از پیامد منفی مثل جریمه می توان استفاده کرد.

مرادی با بیان اینکه اعمال پیامد قوانین خاص خود را دارد و نباید حالت غافلگیری داشته باشد، گفت: از قبل باید شرایط توضیح داده شده باشد و هر دوطرف یعنی  والد و کودک روی آن توافق داشته باشند.
گزارش: زهرا فرامرزدوست

 

No tags for this post.