زباله هایی که شهرهای شمالی را می بلعد

به گزارش سیناپرس، دغدغه ای که با گذشت سالها و دهه های بسیار راه حلی برای رفع آن وجود ندارد و سبزترین منطقه کشور از حاشیه جاده ها تا میانه های جنگل و سواحل رودخانه ها و دریاهای مازندران نه تنها چهره این طبیعت بکر را کریه کرده است، بلکه پیامدهای زیست محیطی همچون شیرابه های خطرناک و سمی، سلامت افراد را تهدید می کند. آنهم زباله ‌هایی که حاصل یک روز خوش گذراندن در دل طبیعت است.

طبق آمار اعلامی روزانه حدود ۳ هزار تن و در روزهای اوج مسافرت حدود ۷ هزار تن زباله در استان مازندران تولید و جمع‌ آوری می ‌شود؛ زباله ‌هایی که موجب قد کشیدن نزدیک به 30 کوه زباله در استان شده و سوادکوه شمالی و سوادکوه نمونه ‌ای بر این مدعا است، چهار کوه زباله در دل جنگل‌ ها، در کناره نهرها و در کوهستان ‌ها.

جنگل ‌های ثبت شده هیرکانی، یک ارثیه طبیعی و ژنتیکی زمین است که در محدوده استان مازندران قرار دارند. ثروت منحصر به فرد و عظیمی که با وسعتی حدود دو میلیون هکتار از آستارا در شمال استان گیلان آغاز می‌ شود و تا گلی‌ داغ در شرق استان گلستان ادامه دارد. این جنگل‌ ها معمولا دیوار کوتاهی در مقابل فعالیت‌ های انسانی داشته و آسیب های مختلفی بر آن وارد شده است.

یکی از بی شمار بلایا و آسیب ها، انباشت زباله در دل جنگل های بکر است که توسط انسان بر آن حمل شده و چهره کریه و زشتی را پدید آورده است. منطقه ای که میزبان گردشگران بسیاری از کشورهای مختلف است که ناخوشایندی آن نقدهای بجا و فراوانی به دنبال دارد. هر چشم انداز آن نشان از زباله های فراوان گردشگران هستیم و سایت های زباله ای که در دل جنگل های آن برای خود کوهی از پسماند و رودخانه شیرابه هستند که ناشی از مدیریت نادرست است. مشخص نیست براساس کدام معیار زیست محیطی و علمی، جنگل به‌عنوان محل دفن غیراصولی زباله انتخاب شده است.

اختصاص یکهزار میلیارد تومان برای پسماند استان‌های ساحلی

با وجود داشتن حدود 30 سایت زباله در مازندران، شیرابه های ناشی از انباشت آنها، ذرات خاک را می شکافند و تا عمق سفره آبهای زیرزمینی نفوذ کرده و به راحتی به آبهای سطحی راه می یابند. علاوه بر آن فرسایش خاک، از بین رفتن پوشش گیاهی و تنوع زیستی، آسیب به حیات جانوری، نابودی اراضی جنگلی را هم درپی دارد.

در همین زمینه معاون امور دهیاری ‌های سازمان شهرداری ‌ها و دهیاری ‌های کشور از اختصاص یکهزار میلیارد تومان برای کمک به حل معضلات پسماند استان ‌های ساحلی یاد کرد.

به گفته علی قربانی تنها راه حل معضل زباله در کشور، مشارکت بخش خصوصی و آگاه سازی مردم از طریق  فرهنگ سازی است. وی معتقد است: اولین گام در توسعه کشور تمرکز زدایی و واگذاری اختیارات به مردم  با نظارت و برنامه ریزی است.

یکی از مواردی که قربانی به آن اشاره کرد مالیات بر ارزش افزوده است که بر ضرورت افزایش سهم استان های شمالی تاکید دارد. وی گفت: متاسفانه مالیات بر ارزش افزوده در مجلس بر اساس سرانه تقسیم شده است و پایین ترین سرانه مربوط به استان های ساحلی مازندران، گیلان و گلستان بوده است.

وی با اعلام اینکه سرانه برخی از استان ها ۳۵ درصد از این سه استان بالاتر است، افزود : باید تلاش کنیم سرانه مالیات بر ارزش افزوده استان های ساحلی با توجه به حجم بالای مسافر و گردش پذیری افزایش یابد.

تامین اعتبار برای حل مشکل زباله

طی ۲ سال گذشته بیش از ۲ هزار میلیارد ریال از سوی سازمان همیاری شهرداری‌ ها برای حل مشکل مزمن زباله استان تامین اعتبار شد. معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری مازندران با بیان این مطلب گفت که کمک ها و تلاشی که طی ۲ سال گذشته برای حل معضل زباله مازندران صورت گرفته به اندازه ۱۰برابر تلاش های گذشته بوده است.

آنگونه که مهدی رازجویان معتقد است، نتیجه همین تلاش ها و تمرکز بر حل معضل زباله منجر به تشکیل سازمان پسماند در استان شده است. وجود مراکز دفن زباله غیربهداشتی نه زیبنده مازندران سرسبز است و نه با محیط زیست شکننده آن همخوانی دارد در حالی که قدمت مراکز دفن زباله استان بیش از ۵۰ سال می رسد.

وی آسیب شیرابه‌ هایی که از مراکز دفن زباله های غیربهداشتی جاری می شود را جدی و نگران کننده دانست و افزود: شیرابه های زباله تاثیرات مخربی بر مناطق پایین دست، جنگل ها و رودخانه ها دارد و به همین دلیل هم یکی از برنامه های مهم برای حل معضل زباله استان، ساماندهی مراکز غیربهداشتی دفن زباله است.

به اعتقاد رازجویان؛ فرهنگسازی مهمترین عامل در زمینه حل ریشه ای معضل زباله است که باید همزمان با فراهم آوردن زیرساخت های لازم و به کارگیری فناوری های جدید، در زمینه کاهش تولید زباله و تفکیک آن از مبدا هم فرهنگ سازی شود و برای این منظور، متولیان فرهنگی باید احساس مسوولیت کنند.

گفتنی است؛ با توجه به تجربه ها و بررسی های به عمل آمده، نشان می دهد که با گذشت دهه ها همچنان نظارت بر سایت‌ های دفن زباله و صف وعده‌ های احداث زباله ‌سوزها تاثیرگذار نبوده و ما همچنان شاهد جاری شدن شیرابه ها در دل جنگل ها و همراه شدن آن به آب های سطحی و برافراشته شدن کوه های زباله و پسماند هستیم که بلای جان گیاهان و جانوران و در نهایت انسان شده است.

به اعتقاد کارشناسان امر مهمترین مساله در این زمینه بازنگری در سیاست ‌گذاری‌ های از بالا به پایین و نگاه فنی بدون لحاظ امر انسانی و اجتماعی است.

گزارش:نیلوفر منصوری

No tags for this post.